Big data in het onderwijs
Bedrijven kunnen steeds gemakkelijker jouw gedrag voorspellen en beïnvloeden. Daarbij maken ze gebruik van de vele gegevens (data) die online te vinden zijn. Tweets, video’s, foto’s, zoekresultaten, profielen, klantenbestanden en zelfs aankoopgegevens.
Er zijn ook meer en meer apparaten die data verzamelen (het zogenaamde ‘Internet of Things’ of internet der dingen), ze slaan de informatie op en wisselen uit. Hierdoor is er steeds meer sensordata beschikbaar. Ook scholen beschikken over heel wat gegevens. Wat kan je als school doen met deze gegevens? Hoe ga je om met big data en welke tools kan je gebruiken?
Wat is big data?
Tegenwoordig is alles en iedereen online. Zo produceren we samen een grote hoeveelheid data. Datasets die te groot zijn om met reguliere datamanagementsystemen te onderhouden noem je big data. Het opslaan van deze hoeveelheden data is een uitdaging. Maar ook het analyseren van data speelt een cruciale rol. Deze data bevat namelijk een schat aan informatie dat voor verschillende doeleinden gebruikt kan worden.
Voordelen?
Voor commerciële bedrijven liggen de voordelen voor de hand: ze krijgen meer inzicht in het (koop)gedrag van hun klanten. Het analyseren van grote databestanden noemen deze bedrijven vaak business intelligence.
Gemeenten en politiediensten maken steeds vaker gebruik van big data: om een slim beleid op te stellen, om risico’s beter in te schatten … Er zijn ook voordelen voor jou als consument: je krijgt zorg, onderwijs, aanbiedingen of reclame op maat. Big data maakt het je gemakkelijker.
Risico’s?
Big data schaadt soms onze privacy. Zo weten we meestal niet dat onze gegevens worden doorverkocht aan andere bedrijven. Bovendien heeft big data meestal meer dan één eigenaar. Er worden dan data van verschillende bronnen bij elkaar gelegd, maar door interpretatie van de gegevens buiten de originele context leidt het soms tot verkeerde conclusies.
Het andere risico zit hem in de zogenoemde filter bubble. De algoritmes stemmen het aanbod op het internet af op jouw persoonlijke voorkeuren. Je komt daardoor minder in contact met andere meningen.
Big data in onderwijs?
Het verzamelen, ordenen, analyseren en delen van informatie verloopt door de digitalisering in scholen steeds vlotter. Leerlingvolgsystemen, apps en adaptieve software worden steeds meer gebruikt.
Leeromgevingen verzamelen allerlei gegevens. Het analyseren van deze data is nuttig: zo kunnen we bijvoorbeeld gaan meten en analyseren hoe studenten zich gedragen. Dit is learning analytics.
Enkele voorbeelden:
- Hoe lang heeft een leerling gewerkt aan de opdracht?
- Heeft de leerling wel aan de opdracht gewerkt?
- Welke opdrachten waren moeilijk of gemakkelijk?
- Wat zijn de slaagkansen van een nieuwe leerling?
- Hoe het spijbelgedrag van leerlingen voorspellen?
Bij adaptieve software wordt die informatie gebruikt om de opdrachten aan te passen aan het individuele niveau van de leerling.
Cloudplatformen
Als school kan je werken met een (gratis) beschikbaar cloudplatform zoals Google Cloud Platform of Microsoft Data platform om je data te analyseren. Je hebt er niet veel technische kennis voor nodig, maar wel voldoende kennis van statische analyse en onderwijsprocessen. Je zal ook aandacht moeten hebben voor veiligheid, ethiek en privacy.
Wettelijk kader persoonsgegevens
De Algemene verordening gegevensbescherming regelt de omgang met persoonsgegevens en definieert de rechten van het individu en plichten van de partijen die persoonsgegevens verwerken. De wetgeving moet ons aanzetten om op verantwoorde wijze met persoonsgegevens om te gaan.
Verzamelen jullie data op school? Welke informatie halen jullie eruit? Deel jij hierover je materiaal op KlasCement?

-
IT Campus Rotterdam: Make and Xperience
Schrijf je leerlingen vandaag nog in, want de eerste 600 leerlingen spelen de game gratis! Ook geschikt voor deelname van OKAN-leerlingen en leerlingen van praktijkscholen.
Make and Xperience (MaX) is een educatieve game, speciaal ontwikkeld voor de …
Aankondiging -
OESO Data Explorer: Ontdek de data van de OESO landen
De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) (Engels: Organisation for Economic Cooperation and Development (OECD)) is een samenwerkingsverband van 37 landen om sociaal en economisch beleid te bespreken, te bestuderen en …
Website -
Kaggle: Code en datasets voor datawetenschap
Kaggle is een website waarvan je gegevens kan downloaden om te gebruiken in jouw lessen over databanken. Op die manier kan je snel een databank aanmaken om je leerlingen te laten oefenen.
WebsiteLeerkracht -
Op zoek naar data met Daan
Met 'Op zoek naar data met Daan' leren kinderen van groep 7 en 8 over grafieken en statistieken. Dit lespakket laat kinderen kennismaken met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) als betrouwbare informatiebron. Op zoek naar data met Daan …
Downloadbaar lesmateriaal -
HackShield Future Cyber Heroes: Game over cybercriminaliteit
HackShield leert kinderen zich spelenderwijs wapenen tegen cybercriminaliteit. Via een spannend spel leren ze over de gevaren van internet en ontwikkelen ze vaardigheden waarmee ze deze gevaren tegen kunnen gaan.
Website (5)Leerkracht, ICT-coördinator -
Kenniscentrum Data & Maatschappij
Onze economie en maatschappij steunen almaar meer op datagedreven applicaties en AI-toepassingen. Het Kenniscentrum Data & Maatschappij is de centrale hub …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Data Detox Kit
Met de Data Detox Kit volg je een achtdaagse ‘kuur’, waarbij je elke dag een onderdeel van je digitale persoonlijkheid behandelt. Het gaat hierbij niet om het minder gebruik van bijvoorbeeld smartphone of sociale media, maar juist over …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Zorgt Waze voor meer sluipverkeer?
Waze, dé uitvinding voor de immer gedesoriënteerde mens die nooit in de file wil staan. Toch? Professor Tias Guns ziet dat iets anders. Want Waze is niet gewoon een simpel appje op je gsm. Er zit meer achter! Namelijk een ongelooflijk …
Video -
Het alwetende Facebook: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over Facebook, samen met meer context en concrete lestips. Facebook weet alles, wordt weleens gezegd. Wat is het algoritme van Facebook? Welke data verzamelt het? En wat doet het met die …
Video -
Vijftien jaar Facebook: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over Facebook, samen met meer context en concrete lestips.
Deze collectie werd aangemaakt voor de KLAAR-aflevering Vijftien jaar Facebook. De collectie licht toe hoe Facebook gegroeid is, …
Video -
Clickclickclick: Registreren van online gedrag
Website om aan te tonen hoeveel gegevens geregistreerd kunnen worden tijdens het gebruik van een browser. Met deze website worden leerlingen zich bewuster van hun privacy.
App of software (4)Leerkracht, Directie, … -
Laat waarden zwaarder wegen bij digitalisering
Scholen zouden bewuster na moeten denken over ethische vraagstukken bij het maken van keuzes bij digitalisering. Dat is de conclusie van het Kennisnet-rapport ‘Waarden wegen - Een ethisch perspectief op digitalisering in het …
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator, …