Computationeel denken
We ontwikkelen heel snel op het gebied van digitale technologie. Onze informatietechnologie evolueert op manieren die niet te voorspellen zijn. Jongeren opleiden tot pure gebruikers van digitale technologie is onvoldoende om hen voor te bereiden op de toekomst. Een goede basiskennis van de werkingsprincipes van technologie zorgt ervoor dat ze in de toekomst stevig in hun schoenen staan. Dankzij computationeel denken ontwikkelen leerlingen het vermogen om problemen op te splitsen in kleinere stukken die makkelijker te begrijpen en op te lossen zijn.
Programmeren met leerlingen
Leren coderen en programmeren is een mogelijkheid om computationeel denken aan te leren. Coderen en programmeren biedt je leerlingen nieuwe mogelijkheden om allerlei problemen op te lossen. Door hen te leren programmeren krijgen ze meer inzicht in hoe de digitale wereld werkt. Het leren van onder meer algoritmes, systematiek en programmeertaal krijgt een belangrijke plaats binnen het computationeel denken. Het stimuleert het redeneren, abstraheren en het probleemoplossend vermogen. Computationeel denken houdt dus in dat je naar een probleem of vraagstuk kijkt op een manier die toelaat dat een computer kan helpen bij de oplossing.
We onderscheiden volgende deelcompetenties:
- probleem formuleren;
- gegevens logisch organiseren en analyseren;
- data voorstellen door abstractie;
- oplossingen automatiseren via algoritmisch denken;
- mogelijke oplossingen identificeren, analyseren en implementeren;
- het probleemoplossingsproces veralgemenen en transfereren.
Wat is computationeel denken?
Computationeel denken is een manier problemen op te lossen en daarbij computers als hulpmiddel te zien. Jongeren krijgen door computationeel denken greep op de werkelijkheid om zich heen. Hoe raak je ergens op tijd? Hoeveel data heb je nog over op je smartphone? Waarom word je op sociale media bestookt met bepaalde advertenties?
Verschillende bronnen zien computationeel denken als een noodzakelijke basisvaardigheid naast lezen, schrijven en rekenen. Daarom zet je bij voorkeur al vanaf het basisonderwijs in op logisch en algoritmisch denken. Daar kan je later op voortbouwen door het aanleren en gebruiken van programmeertalen.
Computationeel denken in STEM
Computationeel denken is een belangrijke vaardigheid in STEM en is de manier waarop mensen problemen aanpakken met behulp van computers en andere technologieën.
Een voorbeeld van computationeel denken in de wetenschap is het modelleren van het weer, met behulp van computerprogramma's. Dit kan helpen om patronen te identificeren en voorspellingen te doen over hoe het weer zich in de toekomst zal ontwikkelen. In de technologie kan computationeel denken worden gebruikt om complexe systemen te ontwerpen, zoals robots of zelfrijdende auto's.
Unplugged programmeren, zonder computer aan de slag!
Om aan computationeel denken te doen, hoef je niet de duurste materialen in huis te hebben. Unplugged activiteiten zijn activiteiten die je zonder computer kan uitvoeren, programmeren zonder kabeltjes. Die activiteiten stimuleren allerlei vaardigheden zoals logisch volgen van stappen, gebruikmaken van ‘loops’ en variabelen. Unplugged activiteiten zijn vaak inzetbaar voor meerdere leeftijdsgroepen.
- Unplugged programmeren in de kleuterklas
- Unplugged programmeren in de lagere school
- Unplugged programmeren in het secundair onderwijs
We verzamelen hier lesmateriaal waarmee je werkt aan computationeel denken in jouw klas.

-
Leer je leerlingen denken als een computer: Over de kracht van computationeel denken en programmeren in het onderwijs
In deze publicatie bundelt het Kenniscentrum Digisprong inzichten over computationeel denken en programmeren met voorbeelden uit de onderwijspraktijk. Je ontdekt wat computationeel denken is en hoe het verankerd zit in het onderwijscurriculum. …
Downloadbaar lesmateriaal -
Computationeel denken: Lessenreeks
Onze samenleving wordt steeds meer beïnvloed en gestuurd door computersystemen, apps en algoritmes. Talloze problemen, nu en in de toekomst, worden opgelost via die krachtige devices. Maar als jij wil meewerken aan die toekomst, moet je eerst …
Downloadbaar lesmateriaal (10)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
Masterclass Artificiële Intelligentie
Als leerling in de derde graad van het middelbaar onderwijs ontdek je tijdens deze activiteit de verbazingwekkende wereld van de artificiële intelligentie. Artificiële Intelligentie (AI) is dé wetenschap achter slimme …
Nascholing of activiteitNieuwOrganisatie, firma, vzw -
Python: Spiekbrief voor beginners en gevorderden
In deze bijdrage vind je een korte handleiding voor Python zowel voor beginners als gevorderden. De handleidingen werden speciaal voor het CoSpaces Edu-platform ontwikkeld. Python is een veelzijdige en populaire programmeertaal voor algemeen …
Downloadbaar lesmateriaalNieuwLeerkracht, Ander -
TypeScript: Spiekbrief voor beginners en gevorderden
In deze bijdrage vind je een korte handleiding voor TypeScript zowel voor beginners als gevorderden. De handleidingen werden speciaal voor het CoSpaces Edu-platform ontwikkeld. TypeScript is een open source programmeertaal ontwikkeld door Microsoft.
Downloadbaar lesmateriaalNieuwLeerkracht, Ander -
Gladiatorgames bouwen in ScratchJr
Je leert met deze video vier games bouwen in ScratchJr.
VideoLeerkracht, ICT-coördinator -
Minecraft Education: Stappenplannen
Stappenplannen waarmee je leert werken met Minecraft Education. Volgende zaken komen aan bod:
- Tutorial 1: Hoe download je Minecraft Education?
- Tutorial 2: Openen van een wereld in Minecraft en hoe moet je bewegen in Minecraft?
- Tutorial 3: Hoe maak je …
Downloadbaar lesmateriaalStudent (lerarenopleiding) -
Snap! : Grafische programmeertaal
Snap! (voorheen Build Your Own Blocks) is een gratis op blokken gebaseerde educatieve grafische programmeertaal en online community. Snap! is geïnspireerd op Scratch en heeft veel gevorderde functies. Het stelt beginnende en gevorderde …
App of softwareLeerkracht, ICT-coördinator -
The Nature of Code: Creatief coderen met Javascript
Wat als je de zwermpatronen van vogels of de hypnotiserende dans van vuurvliegjes opnieuw zou kunnen creëren met code? The Nature of Code is een Engelstalig e-boek waarin de kloof tussen creatieve expressie en programmeren wordt overbrugd. De …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator -
The Coding Train: Videokanaal over programmeren
The Coding Train is een YouTube-kanaal met verschillende Engelstalige video's over coderen en programmeren.
VideoLeerkracht, ICT-coördinator -
Micro:bit en Lego Spike Prime: Vergelijking
Dit artikel toont de verschillen tussen de Micro:bit en LEGO Spike Prime op het gebied van:
- kosten;
- gebruiksgemak;
- uitbreidbaarheid;
- educatieve waarde;
- visuele aantrekkelijkheid.
ArtikelLeerkracht -
Codeweekcoders: Minecraft Education
Op deze website vind je handleidingen en lesmateriaal om met Minecraft Education aan digitale vaardigheden te werken.
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator