De gevolgen van de wereldwijde klimaatverandering worden steeds zichtbaarder en verwoestender. Elke minieme toename van de gemiddelde temperatuur speelt een rol. Het beperken van de gemiddelde mondiale opwarming tot maximaal 1.5°C is dan ook van fundamenteel belang. Overschrijden we die grens, dan leidt dat onvermijdelijk tot een gevaarlijke, instabiele situatie.
MOS, Kruit, 11.11.11 en vele andere educatieve partners vinden het thema klimaatverandering heel belangrijk. Het is een onderwerp dat ook en vooral de toekomstige generatie aangaat. Jongeren laten steeds meer van zich horen, zoals op klimaatbetogingen, en willen meer weten over het thema.
In deze map geven we graag een overzicht van een uitgebreid educatief aanbod. Zo kan je rond het thema aan de slag in de klas of op school.
Kopieer leermiddelen uit deze map naar:
In deze webinar schetst Tris Segers, een medewerkster van Mechelse burgerbeweging Klimaan, hoe je zorgzaam kan omgaan met onze commons: grond, water, energie, mobiliteit, lucht enz. Ze illustreert dit aan de hand van enkele lokale projecten …
Deze digitale oefening helpt je meer te weten te komen over het weer. Tijdens het maken van de meerkeuzevragen en invuloefeningen ga je meer leren over:
Dit lespakket sluit aan bij het boek Vlinders moed geeft gloed. Het boek gaat dieper in op het thema duurzame en betaalbare energie.
In het lespakket vind je volgende opdrachten:
Het verhaal over Boem (uit Kom maar bij mij van Rindert Kromhout) die door een hoge golf plots zijn huis verliest, spreekt tot de verbeelding en helpt de leerlingen om zich in te leven in de situatie van mensen die hun levensomstandigheden zien …
Opdracht bij he thema afval. De leerlingen bekijken de documentaire Op één over afval van Kobe Ilsen.
Ook een toets over het klimaat werd gedeeld, deze maakt de leerlingen bewust van het menselijke gedrag.
Wil jij met je leerlingen een klimaatbende vormen? En gaan jullie graag op eigen houtje aan de slag? Dan zit je met de klimaatroadmap helemaal goed. Kies samen rond welke klimaatthema's jullie willen werken en laad de batterij van de aarde weer …
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
In de workshop rond zonne-energie gaan we aan de slag met een hemelbol om de schijnbare beweging van de zon te bestuderen. Dan bestuderen we eerst een zonnecel, kleine zonne-paneeltjes van 2V en 3V en we meten ook hoeveel elektriciteit …
20-02-2024 tot 30-06-2024
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema, op maat van leerlingen. Het bestaat uit tekst, video, digitale tools, interactieve opdrachten, discussiemomenten ...
Deze EDUbox behandelt het …
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. De EDUbox bevat tekst, video, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
De EDUbox bestaat in verschillende vormen. De …
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal over één maatschappelijk thema. De EDUbox bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve opdrachten en discussiemomenten.
Dat ons klimaat verandert, weten je leerlingen waarschijnlijk al. Maar wat zijn de gevolgen hiervan en wat kunnen we doen om onze CO₂-uitstoot te beperken en onze ecologische voetafdruk te verkleinen?
08-01-2024 tot 01-01-2030
Zijn er energievreters op jouw school? Laat je leerlingen op speurtocht gaan om het sluipverbruik, de verlichting of de verwarming in het klaslokaal te onderzoeken. Met de meetinstrumenten van de rugzak lichten je leerlingen het energieverbruik …
De ruimteorganisatie NASA engageert zich om een inclusieve open wetenschapsgemeenschap op te bouwen. Open-sourcewetenschap is een verbintenis tot het open delen van software, gegevens en kennis (zoals algoritmen, artikelen, documenten, aanvullende …
In deze activiteit zoeken leerlingen samen met de begeleidende gids uit hoe het komt dat de aarde koorts heeft en wat wij zelf en anderen er aan kunnen doen.
Maak kennis met inspirerende methodieken die tonen hoe je de eigen (school)omgeving kan meenemen in het klimaatverhaal. Deze directe link met de eigen streek maakt klimaatverandering voor jongeren tastbaarder. Hierbij worden de competenties van …
27-03-2024, 22-05-2024
Tijdens deze workshop maak je kennis met eenvoudige, speelse werkvormen om klimaatverandering tastbaarder te maken voor kinderen. Deze activiteiten laten kinderen toe om met een brede blik naar de problematiek te kijken met aandacht voor de …
03-07-2024
De klimaatcrisis, waarvan de gevolgen nu wereldwijd voelbaar zijn, kan verlammend werken. In deze les ontdek je hoe de Ecuadorianen het heft in eigen handen namen en naar de stembus trokken: ze stemden tegen oliewinning in het Yasuní park. …
Hoe helpt jullie actie het klimaat? Doe de test! Naar aanleiding van #Iktrekhetmijaan ontwikkelde MOS twee zelftesten, één voor basisonderwijs en één voor secundair onderwijs. Met de zelftesten reflecteren de leerlingen …
Dit leermiddel omvat niet alleen een Bookwidget met vijf vragen maar ook een document met oefeningen voor je leerlingen. De opdrachten behandelen de omzetting van energie.
De overgang naar een klimaatneutrale EU zal aanzienlijke sociale, economische en werkgelegenheidseffecten hebben. Voor een sociaal rechtvaardige transformatie zijn mensen nodig die over de kennis, vaardigheden en attitudes beschikken om …
30-06-2024 tot 05-07-2024
Deze infographic toont de eigenlijke inefficiëntie van onze auto. Het merendeel van de tijd staat hij immers stil.
In deze collectie vind je audio en video voor een les over vegetarisme. De redactie van Het Archief voor Onderwijs zocht naar sprekend beeldmateriaal en geknipte fragmenten om dit onderwerp voor de klas te brengen. Gebruik de collectie om je les …
De installatie Moving Water on Tour wil de water-, het klimaat- en de milieuproblematiek in alle continenten onder de aandacht brengen. De artistieke en educatieve installatie bestaat uit 96 kunstwerkjes op witte plastic bakjes. De kunstwerkjes …
Een streepje humor kan al eens helpen om lastige onderwerpen bespreekbaar te maken. MOS nodigde daarom cartoonisten Davo en Floris uit om zich uit te leven op heel wat duurzaamheidsthema's.
Wanneer en hoe treft klimaateducatie zijn doel en welke ingrediënten zijn daarvoor nodig? Hoe pak je klimaatlessen of -projecten (anders) aan? Haal er alles uit met de inspiratietool KLIMAX van Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving).
Wanneer heeft klimaateducatie impact? Welke didactische aanpak is nodig? Welke wetenschappelijke inzichten bestaan er al? Arteveldehogeschool en Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving) zochten het samen uit.
Deze publicatie bundelt …
Twee koolmezen zijn wanhopig.Hun jongen schreeuwen om rupsen.Maar die rupsen blijken verdwenen ...
Een waanzinnige moord?Een dwaze ontvoering?Een verschrikkelijke ziekte?
Speel het spel Waar zijn de rupsen? en ontdek waarom.
Waar zijn de …
Met deze drie educatieve brochures willen we leerkrachten van diverse onderwijsniveaus en leerlingen uit het secundair onderwijs de nodige informatie omtrent warmtepompen, zonnepanelen en windenergie beknopt en in begrijpbare taal aanreiken. Het is …
In deze collectie vind je audio en video voor een les over de kernuitstap. De redactie van Het Archief voor Onderwijs zocht naar sprekend beeldmateriaal en geknipte fragmenten om dit onderwerp voor de klas te brengen. Gebruik de collectie om je …
In dit leermiddel zullen de leerlingen een multimediamodule gebruiken om te leren over zeestromingen, de snelwegen van de oceanen. Ze leren hoe belangrijk de zeestromingen zijn om het plaatselijke klimaat te begrijpen.
Met behulp van een praktische …
Deze reeks activiteiten omvat praktische experimenten en de interpretatie van satellietbeelden voor een beter begrip van algemene effecten van de opwarming van de aarde.
In activiteit 1 maken de leerlingen een model om het broeikaseffect te …
Wetenschappelijke website waarop doe-activiteiten, online educatieve games en educatieve video's te vinden zijn. Veertien onderdelen van wetenschap komen aan bod, waaronder biodiversiteit, hersenen, genetica, mariene biologie, microbiologie, …
De Europese consumptie van textiel heeft de vierde grootste impact op milieu en klimaatverandering, na voeding, huisvesting en mobiliteit. Textielconsumptie zit bovendien in de top drie van factoren die het meeste druk leggen op water- en …
In het nieuws gaat het steeds vaker over temperatuurrecords, smeltende ijskappen en gletsjers, droogte, overstromingen … Weten leerlingen welke rol klimaatverandering hierin speelt? Hoe ziet de toekomst van onze planeet er volgens …
Wist je dat de mode-industrie verantwoordelijk is voor 10% van de broeikasgassen die worden uitgestoten door de mens?
Hoe komt het nu dat deze industrie zo nefast is voor het klimaat en het milieu? En waarom is er zoveel water nodig om …
Dit project is mogelijk gemaakt door ESA. Het daagt leerlingen uit om het verschil te maken bij het begrijpen en beschermen van het klimaat op aarde. Leerlingen doorlopen drie fases.
Deze theatervoorstelling gaat over een duurzame toekomst voor onze planeet.
01-02-2023 tot 28-02-2033
Sffrds! is de titel van een boekje over klimaatverandering. Het is ook de basis voor onze lessen over klimaatverandering en aanverwante onderwerpen, van het onderscheiden van nepnieuws tot de circulaire economie.
Deze publicatie legt in eenvoudige …
Onze Blauwe Knikker is een gratis verdiepende gids en een leidraad voor leerkrachten en docenten. In de inhoud komt het verband aan bod tussen het menselijk handelen enerzijds en anderzijds de kritieke problemen klimaatverandering, het verlies aan …
Wat we kunnen doen voor het klimaat gaat zoveel verder dan een dikke trui aantrekken en de verwarming lager zetten. Stijgende energieprijzen, lange periodes van droogte, overstromingen … tonen ons dat we het anders moeten aanpakken. Steeds …
17-02-2025 tot 23-02-2025
De klimaatverandering ... hoe zit dat nu precies in elkaar?
MOS biedt leerkrachten die inzetten op klimaateducatie een houvast in de vorm van een klimaatmindmap en een bijhorende tekst. De klimaatmindmap geeft in één samenvattend …
Klimaatopschool is een verhelderende website die kinderen en jongeren helpt om de uitdagingen van de klimaatverandering te begrijpen en actie te ondernemen! De belangrijkste informatie over de klimaatverandering overzichtelijk …
Leerlingen bedenken oplossingen om de klimaatopwarming te stoppen. Ze verwerken hun ideeën in een toneeltje, een poster, een filmpje ...
Het stappenplan is gebaseerd op een lesplan van MOS Vlaanderen en het kaMOShibaiverhaal, Terra is …
Justin Beaver is een interactieve VR-film waarbij de leerlingen de veranderingen door klimaatopwarming en vervuiling kunnen ervaren vanuit de ogen van een bever.
In dit artikel word je meegenomen in het verhaal van Alexandra Sierra, die Justin …
In het nieuws gaat het steeds vaker over temperatuurrecords, smeltende ijskappen en gletsjers, droogte, overstromingen ...
Weten leerlingen welke rol klimaatverandering hierin speelt? Hoe ziet de toekomst van onze planeet er volgens …
CurieuzeNeuzen kreeg eerder al heel wat aandacht. Buisjes voor stikstofdioxidemeting werden in 2018 over heel Vlaanderen opgehangen en de resultaten van luchtkwaliteit werden gretig gedeeld.
In 2021 kwam Universiteit Antwerpen met een nieuw …
klimaatbrigade.be is een interactieve website voor leerlingen. Hij brengt de thematiek van de klimaatopwarming aan de hand van tien thema’s. Ze leggen niet alleen de oorzaken van de klimaatverandering en de gevolgen voor mens en natuur …
Verdeeld in kleine groepjes, doorlopen de leerlingen zelfstandig de thema's in deze bundel tijdens een bezoek aan het educatief centrum Fabriek Energiek.
Volgende thema's komen aan bod:
In deze participatieve en interactieve sessie over klimaat gaan jongeren van de eerste graad van het secundair onderwijs zelf op zoek naar meer kennis omtrent klimaat en werken ze zelf een actie uit voor de school.
De sessie, die 2 lesuren duurt, …
01-09-2022 tot 30-06-2026
Op deze website vind je verhalen rond het thema duurzaamheid. De verhalen bevatten ook didactische wenken en werden vertaald in verschillende talen.
Je vindt er o.a. verhalen over klimaatopwarming, energieverspilling, bodemvervuiling, …
In deze lesmap vind je verschillende ideeën om in de klas aan de slag te gaan rond de film Animal.
Bella en Vipulan zijn allebei 16 jaar oud en behoren tot een generatie die ervan overtuigd is dat hun toekomst wordt bedreigd. Door …
Tsjechische brochure waarin uitgelegd wordt hoe en waarom onderwijs over de klimaatverandering belangrijk is.
Leerlingen kunnen telkens kiezen uit twee keuzemogelijkheden (een korte douche of een warm bad, met de auto of met de fiets naar school, uitheems of lokaal fruit kopen ...). Laat de leerlingen telkens één van de twee mogelijkheden …
Elke dag krijgen we nieuws te horen over recordtemperaturen, smeltende ijskappen, of overstromingen zoals vorige zomer. Via deze workshop ontdekken de leerlingen wat de oorzaken en gevolgen zijn van de klimaatverandering.
In deze workshop, worden de …
15-09-2022 tot 30-06-2026
Zakboekje met cartoons i.v.m. het klimaat en landbouw.
Je kan ze gebruiken als introductie, discussiemateriaal of bron.
In het filmpje van VRT NWS worden het vliegtuig, de Flixbus en de trein als transportmiddelen voor een vakantie met elkaar vergeleken. Dit kan ook aanleiding geven tot een debat rond het klimaat en thema duurzaamheid.
Wil je met je school werken rond het thema energie? Dat is altijd een goed idee, want duurzaam energieverbruik komt zowel de energiefactuur als het klimaat ten goede.
Kan je hierbij wel wat hulp gebruiken? Contacteer je provinciale MOS-begeleider.
Deze mini-encyclopedie van het klimaat geeft een korte maar rake toelichting bij de vele trefwoorden die te maken hebben met de klimaatverandering. Tegelijk biedt dit boekje een rake visie op de klimaat- en onderliggende crisissen. Het vermeldt …
Tijdens de drie uur durende interactieve workshop The Climate Fresk leer je of je leerlingen de essentie kennen van de klimaatuitdaging en leren jullie tot klimaatactie overgaan.
Video die terugblikt op fouten die gemaakt werden in het verleden. Daarnaast word de vraag gesteld of we over vijftig jaar dan excuses moeten maken voor de opwarming van de aarde.
Klimaatverstoringen, vervuiling, files, te weinig groene ruimtes, verspilling ... Hoe kan het morgen nog mogelijk zijn om goed samen te leven in de stad?
Op 750 m² nodigt BELEXPO jongeren, hun leerkrachten en hun gezinnen uit om op een …
05-11-2018 tot 26-12-2031
De duurzaamste klas is een educatief spel waarbij leerlingen ontdekken welke impact hun keuzes hebben op klimaat en milieu en welke duurzame keuzes ze kunnen maken.
Duurzaamheid is een mooi en veel gebruikt containerbegrip. Maar wat betekent het? Het …
07-06-2021 tot 31-12-2028
Moeten we ons zorgen maken over lage grondwaterstanden?
Bij de simulatie van PhET Colorado worden een aantal vragen gesteld over het versterkt en het natuurlijk broeikaseffect.
De website Curieuzeneuzen in de tuin bevat lespakketten die focussen op verschillende aspecten van het bodemecosysteem en klimaatverandering met extra aandacht voor droogte, hittegolven en de weerbaarheid van onze bodem. We voorzien spelvormen, …
Opdrachten waarbij leerlingen nadenken over het verschil tussen groene energie en kernenergie. Ze bekijken verschillende reportages om het werkbundeltje in te vullen.
Het verhaal over de zondvloed en de ark van Noach is wereldwijd heel bekend. Het is duizenden jaren oud. Heeft Noach ons iets te vertellen over onze huidige tijd van klimaatopwarming?
Heel wat scholen willen hun expertise met jou delen en tonen hoe zij duurzaamheidsthema’s aanpakken. De MOS-reporters sprokkelden inspirerende ideeën.
We hebben voor jou al heel wat voorbeelden van scholen die succesvol werken rond thema's …
Met de klas het bos in
Begeleid door ervaren bosgidsen gaan leerlingen het bos in. Ze meten zelf en bekijken metingen van wetenschappers op iPads. Ze verkrijgen inzicht in de wisselwerking tussen klimaat en bos. Past perfect in het STEM-gebeuren. …
Kamp C is een informatiecentrum rond duurzaam bouwen van de Provincie Antwerpen.
Van een infocentrum voor particuliere (ver)bouwers is het uitgegroeid tot een kenniscentrum en educatieve site die ook ten dienste staat van onderwijs en …
Via verschillende praktische opdrachten leren de leerlingen de negatieve gevolgen van de klimaatverandering beter kennen. Daarna worden ze uitgedaagd om een alternatief scenario te ontwikkelen als antwoord hierop. Een stellingenspel en een korte …
Laat uw leerlingen spelenderwijs kennismaken met energie en energiebesparing. Bestel gratis ElectriCITY, een lespakket van Elia, Eandis en Infrax met educatief materiaal (online), een speldoos en proefjes voor leerlingen van 10 tot 14 jaar.
Meer info
Dit spel wil leerlingen bewust maken van de impact die ons voedingsmodel heeft op het milieu, het sociaaleconomische klimaat en de gezondheid. De gevolgen van onze consumptiekeuzen worden visueel uitgedrukt, ze worden symbolisch voorgesteld met …
Deze video laat zien dat jongeren begaan zijn met de klimaatopwarming. Vaak ondernemen ze zelf actie door zich zoveel mogelijk te voet of met de fiets te verplaatsen, of door steeds zuiniger om te springen met elektriciteit. Maar ook het …
MIK@DOE is een educatief pakket voor lagere scholen. Centraal figuurtje Mik neemt je leerlingen op sleeptouw en laat hen op een speelse manier antwoorden ontdekken op vragen als:
Website met meerdere linken tussen wiskunde en wetenschappen en/of economie, uitgewerkt in werkbundels.
Onderwerpen die onder meer aan bod komen:
Wij gebruiken vooral fossiele brandstoffen (steenkool, aardgas en aardolie) en kernenergie om energie op te wekken, ons te verplaatsen en electriciteit te produceren. Maar bij de verbranding van fossiele brandstoffen komen er grote hoeveelheden …
Een memory over het klimaat. Er zijn kaartjes met oorzaken en er zijn kaartjes met oplossingen.
Er wordt zoveel gepraat over het klimaat, maar doen we er ook werkelijk iets aan? Door vaker voor de fiets te kiezen, maken we van de wereld een groene, veilige en fijne plek. In Cyclomax, de eerste Vlaamse webserie voor kinderen, proberen …
Claire (Sien Eggers) vindt heel wat uit om de lucht in de klas van haar zoon gezond te houden. Wie helpt haar mee? Ga aan de slag met air@school en verbeter de luchtkwaliteit in de klas(sen) in het secundaire onderwijs. Ontdek zo dat gezonde lucht …
Het weer is grillig, de bodem beweegt en het klimaat verandert. Voor onze veiligheid en welvaart moeten we weten welke risico’s en kansen dit oplevert. En hoe we ons het beste kunnen voorbereiden. Die kennis heeft het KNMI in huis als het …
Presentatie over de verschilpunten en karakteristieken van weer en klimaat.
Volty Power, een stripfiguur, loodst de kijker mee door de verschillende vormen van energie.
Achtereenvolgens vind je verschillende vormen van:
Jongeren en klimaat! Een groep enthousiaste jongeren, die zichzelf de Climate Youth Reporters (CYR) noemen, trok de straat op. Ze bevroegen mensen rond het thema klimaat. Specifiek gaan ze in op drie verschillende deelthema's: wonen, voeding en …
Voor deze laatste aflevering gingen de Climate Youth Reporters op bezoek bij KRAS Leuven, op de moment dat de jongeren in debat gingen met lokale experts. Ze bereidden hun mening voor omtrent lokale klimaatsthema's en vormen dit om tot een sterk …
Opdracht om het klimaat en het vegetatietype van bepaalde regio's te bepalen aan de hand van klimatogrammen van het KMI en een determinatietabel.
Daaraan gekoppeld ook een atlasoefening waarbij de leerlingen de steden moeten opzoeken in de …
MOS stelt gratis energiekoffers ter beschikking. Daarin vind je een handleiding en tal van instrumenten om samen met de leerlingen een energieonderzoek op school te voeren. Denk aan energiemeters, infraroodthermometers en CO2-meters …
ElektroGREENbox is een lespakket over groene stroom en duurzaam energieverbruik.
Het pakket bestaat uit vier hoofdstukjes en één afsluitende huistaak. Je kiest zelf hoe je het materiaal inzet in de les:
In dit artikel worden tips en ideeën gegeven om in je eigen klas een wedstrijd te organiseren i.v.M. alternatieve energie.
Klimaatverandering heeft vele gezichten en adaptatie gebeurt op vele fronten. De impact van klimaatverandering wordt steeds minder een ver-van-mijn-bed-show voor leerlingen. Tijdens deze begeleide excursie leren leerlingen hoe deze adaptatie …
01-02-2023 tot 01-02-2027
Lesvoorbereiding voor één lesuur i.v.m. de klimaatverandering.
De Climate Youth Reporters (CYR) trekken de straat op en bevragen jongeren rond het thema Mobiliteit. Hoe staan zij tegenover het openbaar vervoer? Tegenover reizen zonder het vliegtuig te nemen? Tegenover het mobiliteitsprobleem in Vlaanderen?
Climate Youth Reporters Lore, Rune, Lisa en Hrachia gaan in gesprek met de minister van mobiliteit, Lydia Peeters. Wat is haar mening over het openbaar vervoer? Hoe kijkt zij naar reizen zonder het vliegtuig? En wat in hoeverre gaat ze wel/niet …
Climate Youth Reporter Lore ondernam zelf actie rond het klimaat. Ze richtte de informatieve instagrampagina climate_conscious_ op. Lisa ging met haar in gesprek rond haar drijfveren, studies en instragrampagina.
Marc ter Horst schreef Palmen op de Noordpool en gebruikte hiervoor heel wat bronnen over klimaatverandering. Veel van die bronnen kan je gebruiken in een les of project over klimaatverandering. Bijvoorbeeld als lesopener op het digibord, als …
Wij houden er ook niet van om gevolgd te worden. Daarom gaan we zorgvuldig om met jouw privacy.
Noodzakelijke cookies: voor de correcte en veilige werking van de website.
Functionele cookies: voor een betere ervaring (b.v. automatisch aanmelden). aanbevolen
Mediacookies: voor het insluiten van video en andere media. aanbevolen
Statistische cookies: voor anonieme analyses ter verbetering van de ervaring.
We plaatsen cookies om de ervaring te verbeteren en onze website te monitoren.
Voorkeur bewaren