De gevolgen van de wereldwijde klimaatverandering worden steeds zichtbaarder en verwoestender. Elke minieme toename van de gemiddelde temperatuur speelt een rol. Het beperken van de gemiddelde mondiale opwarming tot maximaal 1.5°C is dan ook van fundamenteel belang. Overschrijden we die grens, dan leidt dat onvermijdelijk tot een gevaarlijke, instabiele situatie.
MOS, Kruit, 11.11.11 en vele andere educatieve partners vinden het thema klimaatverandering heel belangrijk. Het is een onderwerp dat ook en vooral de toekomstige generatie aangaat. Jongeren laten steeds meer van zich horen, zoals op klimaatbetogingen, en willen meer weten over het thema.
In deze map geven we graag een overzicht van een uitgebreid educatief aanbod. Zo kan je rond het thema aan de slag in de klas of op school.
Kopieer leermiddelen uit deze map naar:
Deze webinar wordt gegeven door Cathy Macharis, VUB-professor duurzame mobiliteit. Zij schetst aan de hand van de 8 V's hoe mobiliteit duurzaam kan zijn. Elk kernwoord licht ze helder en zonder moeilijke woorden uit.
Deze webinar geeft een …
In deze webinar schetst Tris Segers, een medewerkster van Mechelse burgerbeweging Klimaan, hoe je zorgzaam kan omgaan met onze commons: grond, water, energie, mobiliteit, lucht enz. Ze illustreert dit aan de hand van enkele lokale projecten …
weADAPT is een mondiaal samenwerkingsplatform over klimaatverandering. Ontdek de meest recente kennis, deel uw eigen werk en verbind met anderen die zich bezighouden met vergelijkbare uitdagingen.
Dit lespakket sluit aan bij het boek Vlinders moed geeft gloed. Het boek gaat dieper in op het thema duurzame en betaalbare energie.
In het lespakket vind je volgende opdrachten:
Het verhaal over Boem (uit Kom maar bij mij van Rindert Kromhout) die door een hoge golf plots zijn huis verliest, spreekt tot de verbeelding en helpt de leerlingen om zich in te leven in de situatie van mensen die hun levensomstandigheden zien …
Wil jij met je leerlingen een klimaatbende vormen? En gaan jullie graag op eigen houtje aan de slag? Dan zit je met de klimaatroadmap helemaal goed. Kies samen rond welke klimaatthema's jullie willen werken en laad de batterij van de aarde weer …
Aan de hand van deze opdracht krijgen de leerlingen een zich op hoe ze klimaatvriendelijker kunnen wonen.
De opdracht is opgebouwd volgens OVUR.
Ook de oplossing is toegevoegd
Leerlingen luisteren naar een podcastaflevering van Wetenschapje. In de podcast geeft men een antwoord op de vraag of België over een aantal jaren mogelijks kan overstromen (binnen het kader van klimaatverandering).
Nadien beantwoorden leerlingen …
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
In de workshop rond zonne-energie gaan we aan de slag met een hemelbol om de schijnbare beweging van de zon te bestuderen. Dan bestuderen we eerst een zonnecel, kleine zonne-paneeltjes van 2V en 3V en we meten ook hoeveel elektriciteit …
20-02-2024 tot 30-06-2024
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema, op maat van leerlingen. Het bestaat uit tekst, video, digitale tools, interactieve opdrachten, discussiemomenten ...
Deze EDUbox behandelt het …
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. De EDUbox bevat tekst, video, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
De EDUbox bestaat in verschillende vormen. De …
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal over één maatschappelijk thema. De EDUbox bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve opdrachten en discussiemomenten.
Dat ons klimaat verandert, weten je leerlingen waarschijnlijk al. Maar wat zijn de gevolgen hiervan en wat kunnen we doen om onze CO₂-uitstoot te beperken en onze ecologische voetafdruk te verkleinen?
08-01-2024 tot 01-01-2030
Welke factoren hebben een invloed op de opwarming van ons klimaat?
Twee of meer teams nemen het tegen elkaar op bij het uitvoeren van opdrachten.
Al discussiërend, krijgen jouw leerlingen inzicht in de factoren die een invloed kunnen hebben …
01-04-2024 tot31-10-2024, 02-04-2025 tot31-10-2025, 01-04-2026 tot31-10-2026, 01-04-2027 tot31-10-2027, 01-04-2028 tot31-10-2028
Al wandelend zoeken we samen met je leerlingen een antwoord op prangende klimaatvragen.
Wil je met jouw klas op avontuur en ontdekken hoe jullie Antwerpen klimaatvriendelijker kunnen maken? Ga dan mee op KlimaatMissie!
Tijdens deze workshop duiken leerlingen in de interactieve expo Antwerpen voor Klimaat en leren ze hoe ze zelf kunnen …
01-01-2024 tot 01-01-2025
Zijn er energievreters op jouw school? Laat je leerlingen op speurtocht gaan om het sluipverbruik, de verlichting of de verwarming in het klaslokaal te onderzoeken. Met de meetinstrumenten van de rugzak lichten je leerlingen het energieverbruik …
Met de materialen uit deze koffer worden je leerlingen echte energiedetectives die op onderzoek gaan in de school. Met de materialen in deze koffer gaan je leerlingen op energieonderzoek in de school. In hun zoektocht naar energievreters gebruiken …
Twee koolmezen zijn wanhopig: hun jongen schreeuwen om rupsen. Maar die rupsen blijken verdwenen. Speel het spel en ontdek waarom.
Dit spel bestaat uit het verhaal, een nestenspel en een klimaatspel. Zo komen verschillende thema's aan bod die …
De ruimteorganisatie NASA engageert zich om een inclusieve open wetenschapsgemeenschap op te bouwen. Open-sourcewetenschap is een verbintenis tot het open delen van software, gegevens en kennis (zoals algoritmen, artikelen, documenten, aanvullende …
In deze activiteit zoeken leerlingen samen met de begeleidende gids uit hoe het komt dat de aarde koorts heeft en wat wij zelf en anderen er aan kunnen doen.
Tijdens deze workshop maak je kennis met eenvoudige, speelse werkvormen om klimaatverandering tastbaarder te maken voor kinderen. Deze activiteiten laten kinderen toe om met een brede blik naar de problematiek te kijken met aandacht voor de …
03-07-2024
De klimaatcrisis, waarvan de gevolgen nu wereldwijd voelbaar zijn, kan verlammend werken. In deze les ontdek je hoe de Ecuadorianen het heft in eigen handen namen en naar de stembus trokken: ze stemden tegen oliewinning in het Yasuní park. …
Breng het klimaatverhaal naar je eigen school(omgeving) en leg samen met de leerlingen de link tussen de klimaatverandering en thema’s zoals voeding, bos, water, mobiliteit, energie, bodem, dieren en planten.
Tijdens het project ontdekken …
In de zomer van 2023 stemden de Ecuadoranen massaal tegen het ontginnen van aardolie in het Amazonewoud en ze wonnen deze historische zaak.
Onderzoek samen met je leerlingen hoe de bevolking haar stem liet horen en wat dit teweeg bracht. Laat je …
Via dit gratis online spelplatform maken je leerlingen kennis met logistieke processen en beroepen vanuit de klas. Als planner zijn ze aan zet om verschillende transporten in goede banen te leiden met aandacht voor timing, budget en …
De VN-Canon is een introductie op het werk van de Verenigde Naties. De VN zijn te kijk gezet achter 65 vensters, verdeeld over de organisatie zelf en zijn werkvelden:
Hoe helpt jullie actie het klimaat? Doe de test! Naar aanleiding van #Iktrekhetmijaan ontwikkelde MOS twee zelftesten, één voor basisonderwijs en één voor secundair onderwijs. Met de zelftesten reflecteren de leerlingen …
Deze lesmap hoort bij de film Holding Up the Sky.
Inhoud
Als de sjamanen stoppen met dansen en het leven in het regenwoud haar evenwicht verliest, zal de hemel naar beneden vallen en alles verpletteren. Die wijsheid wordt door de Yanomami in …
Dit lespakket sluit aan bij de liedjes van Radio Oorwoud. Er is een werkboekje voor de leerlingen en een handleiding voor de leerkracht voorzien.
Volgende onderwerpen komen aan bod:
De dertienjarige Bo woont in een rustige buurt, heeft een liefhebbende familie, veel vrienden en doet het goed op school - een vrij perfect tienerleven. Net als jongeren over de hele wereld is Bo nieuwsgierig, stelt ze alles in vraag en is ze …
Een project over isoleren en duurzame energie, bestaande uit een inleidende les en twee thema’s: isolatie en licht.
De inleidende les laat de leerlingen kritisch nadenken over de klimaatopwarming en de uitdagingen waar we als mens …
01-09-2022 tot 31-05-2029
De overgang naar een klimaatneutrale EU zal aanzienlijke sociale, economische en werkgelegenheidseffecten hebben. Voor een sociaal rechtvaardige transformatie zijn mensen nodig die over de kennis, vaardigheden en attitudes beschikken om …
30-06-2024 tot 05-07-2024
Deze infographic toont de eigenlijke inefficiëntie van onze auto. Het merendeel van de tijd staat hij immers stil.
De installatie Moving Water on Tour wil de water-, het klimaat- en de milieuproblematiek in alle continenten onder de aandacht brengen. De artistieke en educatieve installatie bestaat uit 96 kunstwerkjes op witte plastic bakjes. De kunstwerkjes …
Wat kunnen we verwachten van kleine modulaire reactoren (SMR's)? In de media wordt steeds vaker gesteld dat kleine modulaire reactoren (SMR’s) duurzaam, goedkoop en veilig zijn en een mogelijke investering in kerncentrales in de …
De klimaatmemory is een ideale manier om gesprekken over het thema klimaat op te starten. Je kan het spel ook gebruiken om in je klas te peilen naar de aanwezige voorkennis over herbruikbare energie, fossiele brandstoffen, CO2-uitstoot, het …
Een streepje humor kan al eens helpen om lastige onderwerpen bespreekbaar te maken. MOS nodigde daarom cartoonisten Davo en Floris uit om zich uit te leven op heel wat duurzaamheidsthema's.
Deze muziektheatervoorstelling laat op originele wijze de probleemstelling rond de klimaatverandering zien.
De voorstelling werd door Trimuztache ontwikkeld in opdracht van en met de steun van MOS - duurzame scholen, straffe scholen. Doe Dan …
Als neutrale wetenschappelijke instelling en ledenorganisatie neemt Pixii vanuit de passiefbouwprincipes koolstofneutraliteit als uitgangspunt voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving.
Wanneer en hoe treft klimaateducatie zijn doel en welke ingrediënten zijn daarvoor nodig? Hoe pak je klimaatlessen of -projecten (anders) aan? Haal er alles uit met de inspiratietool KLIMAX van Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving).
Wanneer heeft klimaateducatie impact? Welke didactische aanpak is nodig? Welke wetenschappelijke inzichten bestaan er al? Arteveldehogeschool en Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving) zochten het samen uit.
Deze publicatie bundelt …
OVUR-opdracht bij de film Food Forest (Louis De Jaeger). De leerlingen zoeken eerst meer informatie op over de documentairemaker. Vervolgens bekijken ze de film. Ten slotte reflecteren ze over wat ze zagen.
OVUR-opdracht bij de film 2040: join the regeneration. De leerlingen zoeken eerst meer informatie op over de film en de oplossingen die aangereikt worden. Vervolgens bekijken ze de film. Ten slotte reflecteren ze over wat ze zagen.
Twee koolmezen zijn wanhopig.Hun jongen schreeuwen om rupsen.Maar die rupsen blijken verdwenen ...
Een waanzinnige moord?Een dwaze ontvoering?Een verschrikkelijke ziekte?
Speel het spel Waar zijn de rupsen? en ontdek waarom.
Waar zijn de …
Met deze drie educatieve brochures willen we leerkrachten van diverse onderwijsniveaus en leerlingen uit het secundair onderwijs de nodige informatie omtrent warmtepompen, zonnepanelen en windenergie beknopt en in begrijpbare taal aanreiken. Het is …
In deze reeks activiteiten leren leerlingen het verschil tussen weer en klimaat. Ze identificeren verschillende klimaatzones en verzamelen hun eigen weergegevens. Ze analyseren en vergelijken dagelijkse en maandelijkse metingen van de …
In deze Padlet kan je terugvinden hoe je stap voor stap een klimaatraad kan organiseren op school.
Je vindt er lesmateriaal rond volgende activiteiten:
Op deze Padlets vind je lesvoorbereidingen en werkbundels om te werken rond duurzame en betaalbare energie. Padlet 1 bestaat uit alle theoretische informatie. Padlet 2 bestaat uit de toepassing in praktijk
Overal ter wereld ervaren mensen en dus ook kinderen wat de gevolgen zijn van de klimaatverandering.
In deze les gaan de leerlingen in groepjes dieper in op de verhalen van mensen die met deze gevolgen geconfronteerd werden/worden. Door oorzaken en …
Deze presentatie sluit aan bij het thema Stroom nodig uit de methode Wereldkanjers 5.
Het project EU Got the Power heeft tot doel de reflectie en het debat onder leerlingen van het middelbaar te stimuleren over de huidige energie-uitdagingen en de acties die moeten worden ondernomen om veilige, duurzame en betaalbare energie te …
Wetenschappelijke website waarop doe-activiteiten, online educatieve games en educatieve video's te vinden zijn. Veertien onderdelen van wetenschap komen aan bod, waaronder biodiversiteit, hersenen, genetica, mariene biologie, microbiologie, …
In het nieuws gaat het steeds vaker over temperatuurrecords, smeltende ijskappen en gletsjers, droogte, overstromingen … Weten leerlingen welke rol klimaatverandering hierin speelt? Hoe ziet de toekomst van onze planeet er volgens …
Artikel waarin er inzichten en argumenten gegeven worden voor een transitie in de toekomst.
Deze zijn gebaseerd op het boek Omarm de chaos door Jan Rotmans en Mischa Verhejden.
Wist je dat de mode-industrie verantwoordelijk is voor 10% van de broeikasgassen die worden uitgestoten door de mens?
Hoe komt het nu dat deze industrie zo nefast is voor het klimaat en het milieu? En waarom is er zoveel water nodig om …
Lessen …
Dit project is mogelijk gemaakt door ESA. Het daagt leerlingen uit om het verschil te maken bij het begrijpen en beschermen van het klimaat op aarde. Leerlingen doorlopen drie fases.
Maak van je leerlingen energie-experten.
De activiteit bestaat uit twee delen:
28-02-2023 tot 28-02-2029
Deze theatervoorstelling gaat over een duurzame toekomst voor onze planeet.
01-02-2023 tot 28-02-2033
Sffrds! is de titel van een boekje over klimaatverandering. Het is ook de basis voor onze lessen over klimaatverandering en aanverwante onderwerpen, van het onderscheiden van nepnieuws tot de circulaire economie.
Deze publicatie legt in eenvoudige …
Onze Blauwe Knikker is een gratis verdiepende gids en een leidraad voor leerkrachten en docenten. In de inhoud komt het verband aan bod tussen het menselijk handelen enerzijds en anderzijds de kritieke problemen klimaatverandering, het verlies aan …
Wat we kunnen doen voor het klimaat gaat zoveel verder dan een dikke trui aantrekken en de verwarming lager zetten. Stijgende energieprijzen, lange periodes van droogte, overstromingen … tonen ons dat we het anders moeten aanpakken. Steeds …
17-02-2025 tot 23-02-2025
De klimaatverandering ... hoe zit dat nu precies in elkaar?
MOS biedt leerkrachten die inzetten op klimaateducatie een houvast in de vorm van een klimaatmindmap en een bijhorende tekst. De klimaatmindmap geeft in één samenvattend …
Klimaatopschool is een verhelderende website die kinderen en jongeren helpt om de uitdagingen van de klimaatverandering te begrijpen en actie te ondernemen! De belangrijkste informatie over de klimaatverandering overzichtelijk …
Leerlingen bedenken oplossingen om de klimaatopwarming te stoppen. Ze verwerken hun ideeën in een toneeltje, een poster, een filmpje ...
Het stappenplan is gebaseerd op een lesplan van MOS Vlaanderen en het kaMOShibaiverhaal, Terra is …
Justin Beaver is een interactieve VR-film waarbij de leerlingen de veranderingen door klimaatopwarming en vervuiling kunnen ervaren vanuit de ogen van een bever.
In dit artikel word je meegenomen in het verhaal van Alexandra Sierra, die Justin …
In het nieuws gaat het steeds vaker over temperatuurrecords, smeltende ijskappen en gletsjers, droogte, overstromingen ...
Weten leerlingen welke rol klimaatverandering hierin speelt? Hoe ziet de toekomst van onze planeet er volgens …
CurieuzeNeuzen kreeg eerder al heel wat aandacht. Buisjes voor stikstofdioxidemeting werden in 2018 over heel Vlaanderen opgehangen en de resultaten van luchtkwaliteit werden gretig gedeeld.
In 2021 kwam Universiteit Antwerpen met een nieuw …
klimaatbrigade.be is een interactieve website voor leerlingen. Hij brengt de thematiek van de klimaatopwarming aan de hand van tien thema’s. Ze leggen niet alleen de oorzaken van de klimaatverandering en de gevolgen voor mens en natuur …
Verdeeld in kleine groepjes, doorlopen de leerlingen zelfstandig de thema's in deze bundel tijdens een bezoek aan het educatief centrum Fabriek Energiek.
Volgende thema's komen aan bod:
Dit lespakket gaat over oplossingen voor de klimaatproblematiek. Het bespreekt de uitdagingen, moeilijkheden en extra voordelen die de oplossingen met zich meebrengen.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen klimaatoplossingen door afname van de …
Dat bladknoppen van bomen in de lente uitlopen, is een jaarlijks weerkerend natuurlijk hoogtepunt. Wetenschappers zijn er nog niet helemaal uit waarom bladknoppen het ene jaar vroeger uitlopen dan het andere. Er zijn verschillende sturende …
Op deze Padlet vind je volgende ideeën voor een buitenlesactiviteit:
Dit leermiddel is toegevoegd door studenten die deelnamen aan de Whizzkidswedstrijd voor …
In de eerste twee kolommen van deze Padlet vind je een heleboel video's en teksten die iets te maken hebben met de klimaatverandering.
Sleep de teksten en video's naar één van de andere drie kolommen door snel de inhoud te scannen en te …
Op deze website vind je verhalen rond het thema duurzaamheid. De verhalen bevatten ook didactische wenken en werden vertaald in verschillende talen.
Je vindt er o.a. verhalen over klimaatopwarming, energieverspilling, bodemvervuiling, …
In deze lesmap vind je verschillende ideeën om in de klas aan de slag te gaan rond de film Animal.
Bella en Vipulan zijn allebei 16 jaar oud en behoren tot een generatie die ervan overtuigd is dat hun toekomst wordt bedreigd. Door …
Tsjechische brochure waarin uitgelegd wordt hoe en waarom onderwijs over de klimaatverandering belangrijk is.
Leerlingen kunnen telkens kiezen uit twee keuzemogelijkheden (een korte douche of een warm bad, met de auto of met de fiets naar school, uitheems of lokaal fruit kopen ...). Laat de leerlingen telkens één van de twee mogelijkheden …
Elke dag krijgen we nieuws te horen over recordtemperaturen, smeltende ijskappen, of overstromingen zoals vorige zomer. Via deze workshop ontdekken de leerlingen wat de oorzaken en gevolgen zijn van de klimaatverandering.
In deze workshop, worden de …
15-09-2022 tot 30-06-2026
Zakboekje met cartoons i.v.m. het klimaat en landbouw.
Je kan ze gebruiken als introductie, discussiemateriaal of bron.
In zowat elke straat vind je huizen met zonnepanelen op het dak. Misschien heb je er zelf ook op je dak liggen? Maar hoe werken die dingen eigenlijk? Hoe wordt zonlicht elektriciteit? Bart Vermang is er aan de UHasselt elke dag mee bezig en is dan …
Wil je met je school werken rond het thema energie? Dat is altijd een goed idee, want duurzaam energieverbruik komt zowel de energiefactuur als het klimaat ten goede.
Kan je hierbij wel wat hulp gebruiken? Contacteer je provinciale MOS-begeleider.
Het educatief project Hout Vasthouden heeft tot doel kinderen te laten kennismaken met de levenscyclus van hout, met aandacht voor alle actuele thema's binnen milieueducatie.
In het lespakket komen volgende onderwerpen aan bod:
Hebben we hier over 10 jaar zomers van gemiddeld 25, 35 of 45 graden? Niemand lijkt het te weten. En toch zijn honderden wetenschappers bezig met het voorspellen van de klimaatverandering. Waarom is dat dan zo moeilijk? Door de wiskundige …
Als we zowat iedereen behalve Donald Trump mogen geloven, warmt de aarde op aan een ongekende snelheid. Maar zou het niet kunnen dat onze planeet binnenkort gewoon weer afkoelt en dat er een nieuwe ijstijd aankomt? Moeten we ons opmaken voor een …
Deze mini-encyclopedie van het klimaat geeft een korte maar rake toelichting bij de vele trefwoorden die te maken hebben met de klimaatverandering. Tegelijk biedt dit boekje een rake visie op de klimaat- en onderliggende crisissen. Het vermeldt …
Tijdens de drie uur durende interactieve workshop The Climate Fresk leer je of je leerlingen de essentie kennen van de klimaatuitdaging en leren jullie tot klimaatactie overgaan.
Een eenvoudige windmolen voldoet niet aan de veiligheidseisen wegens de mogelijkheid van op hol slaan bij hevige wind. Daarom maakten we een windmolen met draaibare wieken, die uit de wind geplaatst kunnen worden. Hiermee wordt energie opgewekt …
Onderzoek, experimenteer, fantaseer en bouw samen jullie klimaatstad.
Het klimaat verandert en dat ondervinden we nu al. Er zijn meer extreme regenbuien en hittegolven. In de Klimaatklas onderzoeken leerlingen uit de tweede en derde graad LO, hoe we …
01-07-2021 tot 28-06-2024
Aflevering 3, over Leuven, van de podcast Brandstof.
De stad biedt een oplossing voor vele uitdagingen. Dat zeggen niet wij, maar iemand die het kan weten: Lies Corneillie, schepen van Wonen, Gelijke Kansen en Mondiaal Beleid in Leuven.
Lies is onze …
Klimaatverstoringen, vervuiling, files, te weinig groene ruimtes, verspilling ... Hoe kan het morgen nog mogelijk zijn om goed samen te leven in de stad?
Op 750 m² nodigt BELEXPO jongeren, hun leerkrachten en hun gezinnen uit om op een …
05-11-2018 tot 26-12-2031
Werken, ontspannen, verplaatsen, winkelen, wonen ... alles wat we doen, doen we wel ergens. En op sommige plaatsen laten we best de natuur haar gang gaan. Dit alles moet kunnen op de 13 625 km² die Vlaanderen groot is.
Hoe benutten we deze …
Moeten we ons zorgen maken over lage grondwaterstanden?
Aflevering 1, Over water, van de podcast Brandstof.
In deze eerste aflevering van Brandstof spreken ze over het tekort aan water met waterexpert Marjolein Vanoppen. Zij legt in begrijpbare taal uit hoe het in Vlaanderen (maar ook in de wereld) gesteld …
Het bos heeft ons enorm veel te bieden. Voedsel en hout, maar wist je dat bomen ook voor zuivere lucht en proper water zorgen?
Leerlingen ontdekken door middel van creatieve activiteiten het belang van bomen en bossen. De activiteiten zijn …
Wij houden er ook niet van om gevolgd te worden. Daarom gaan we zorgvuldig om met jouw privacy.
Noodzakelijke cookies: voor de correcte en veilige werking van de website.
Functionele cookies: voor een betere ervaring (b.v. automatisch aanmelden). aanbevolen
Mediacookies: voor het insluiten van video en andere media. aanbevolen
Statistische cookies: voor anonieme analyses ter verbetering van de ervaring.
We plaatsen cookies om de ervaring te verbeteren en onze website te monitoren.
Voorkeur bewaren