

-
Speelplaats met toekomst
Wil je een speelplaats transformeren tot een bruisende en inspirerende omgeving die klaar is voor de toekomst? Ontdek op deze website alles wat je nodig hebt om aan de slag te gaan, van praktische tips tot inspirerende voorbeelden. Daarnaast biedt …
Website -
Aan de slag met duurzaamheid in je klas
In deze workshop verhelderen we het begrip duurzaamheid. We voorzien daarbij een mini-masterclass rond de kerncompetenties duurzaamheid met focus op systeemdenken & partnerschappen.
Duur: 1,5 u
tot
Nascholing of activiteit -
De Global Challenge
Global Exploration biedt middelbare scholen, MBO's en HBO's verschillende activiteiten om wereldburgerschapseducatie op school te stimuleren. De Sustainable Development Goals (SDG's; 17 werelddoelen die de Verenigde Naties heeft opgesteld) vormen …
Nascholing of activiteit -
Het Kleine Avontuur: Toolkits voor ontdekkend leren
Het Kleine Avontuur is een Nederlandse uitgeverij die tools en trainingen ontwikkelt voor het basisonderwijs en thuis. Om kinderen van 3 tot 13 jaar vanuit ontdekkend en onderzoekend leren de wereld en zichzelf te leren kennen.
WebsiteOrganisatie, firma, vzw -
Duurzaam ICT-beleid: Zo koop je je digitale toestellen duurzaam aan
Het is waardevol om als school aandacht te hebben voor duurzaamheid bij de aankoop van digitale toestellen. Dit artikel van het Kenniscentrum Digisprong helpt je op weg met praktische handvatten om dit te concretiseren.
Artikel -
Duurzame alternatieven: Project
In dit project werken leerlingen volgens de ontwerpcyclus en design thinking om een duurzaam alternatief voor een bestaand product te ontwikkelen. Ze doorlopen stap voor stap het creatieve proces, van probleemstelling tot prototype, met aandacht …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Energiebeheer in scholen: Praktijkvoorbeeld VTI Brugge
In deze presentatie zien we hoe het VTI Brugge haar patrimonium verduurzaamt: energiebeheer, PV panelen, gebouwbeheersystemen, nieuwe stookketels,... Een handig overzicht van maatregelen binnen het energiebeheer.
Deze presentatie werd gegeven op het …
Downloadbaar lesmateriaal -
Leren voor morgen: Inspiratie voor het onderwijs van nu
Coöperatie Leren voor Morgen bestaat uit een groep samenwerkende Nederlandse organisaties. Als netwerk zetten ze zich in voor leren voor duurzame ontwikkeling. Hun doel is om duurzaamheid in het DNA van het onderwijs te verankeren. Dit doen …
WebsiteLeerkracht -
Begeleiding op maat door MOS, duurzame scholen, straffe scholen
MOS ondersteunt scholen om duurzamer te worden. Samen leren we keuzes te maken voor de planeet, zodat er altijd genoeg is voor iedereen!
- Hoe werk je aan een duurzame, straffe school?
- MOS begeleidt je school in een traject op maat.
- We werken …
Aankondiging -
Toekomstdenken: Onderwijs voor turbulente tijden
Toekomstdenken biedt gratis uitgewerkte lessen met de focus op dialoog, samen doen en lezen.
Lessen die bouwen aan veerkracht en geloof in de impact van het eigen handelen.Toekomstdenken.be wil scholen uitnodigen om rond systeemdenken, hoop en …
Website -
Meer klimaat-en duurzaamheidseducatie in het onderwijs: Open brief
De Vlaamse Jeugdraad en de Waalse Jeugdraad deden op 9 oktober 2023 op een studiedag o.l.v. Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling (FRDO) een felle en opmerkelijke oproep om in het onderwijs meer klimaat- en duurzaamheidseducatie aan bod …
Artikel -
Toekomstdenken: Lespakketten
Toekomstdenken is een nieuw initiatief dat gratis uitgewerkte lessen biedt met de focus op dialoog, samen doen en lezen. De lespakketten op de website die recentelijk gelanceerd is, bouwen aan veerkracht en geloof in de impact van het eigen …
Aankondiging -
KLIMAX: Inspiratietool voor klimaateducatie
Wanneer en hoe treft klimaateducatie zijn doel en welke ingrediënten zijn daarvoor nodig? Hoe pak je klimaatlessen of -projecten (anders) aan? Haal er alles uit met de inspiratietool KLIMAX van Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving).
Website -
Klimaateducatie met impact: Kadertekst over doeltreffende klimaateducatie
Wanneer heeft klimaateducatie impact? Welke didactische aanpak is nodig? Welke wetenschappelijke inzichten bestaan er al? Arteveldehogeschool en Duurzaam Educatiepunt (Departement Omgeving) zochten het samen uit.
Deze publicatie bundelt …
Downloadbaar lesmateriaal -
Project Systeemverandering
Project System Change is een visuele voorstelling van de donuteconomie van Kate Raworth. Het geeft de huidige, westerse blik op de wereld weer aan de hand van verschillende fenomenen. In drie stappen begeleid je leerlingen om te kijken, te …
Downloadbaar lesmateriaal -
Teach The Future: Bibliotheek
Toekomstgerichte geletterdheid als levensvaardigheid voor studenten en opvoeders bevorderen, dat is de missie van deze non-profitorganisatie.
Dankzij hun leermiddelen voor een leven lang leren kunnen leerlingen zich duurzamere toekomsten voorstellen, …
WebsiteLeerkracht -
Word MOS-school
DOE MEE!
Iedere Vlaamse of Nederlandstalige Brusselse kleuter-, lagere of secundaire school die werkt rond duurzame ontwikkeling kan MOS-school worden.Wat is een MOS-school?
Een MOS-school is een kleuter-, lagere of secundaire school die een duurzame …Website -
Terug- en vooruitblik - MOSterdPod
Welkom bij MOSterdPod, een podcast waarmee we het twintigjarige bestaan van MOS vieren. Vier afleveringen lang duiken we samen met jullie in de veranderingen, vraagstukken en prangende duurzaamheidsthema’s van de afgelopen jaren. En …
Audio -
Vergroening en buiten leren - MOSterdPod
Welkom bij MOSterdPod, een podcast waarmee we het twintigjarige bestaan van MOS vieren. Vier afleveringen lang duiken we samen met jullie in de veranderingen, vraagstukken en prangende duurzaamheidsthema’s van de afgelopen jaren. En …
Audio -
Leerlingenparticipatie - MOSterdPod
Welkom bij MOSterdPod, een podcast waarmee we het twintigjarige bestaan van MOS vieren. Vier afleveringen lang duiken we samen met jullie in de veranderingen, vraagstukken en prangende duurzaamheidsthema’s van de afgelopen jaren. En …
Audio -
Klimaateducatie - MOSterdpod
Welkom bij MOSterdPod, een podcast waarmee we het twintigjarige bestaan van MOS vieren. Vier afleveringen lang duiken we samen met jullie in de veranderingen, vraagstukken en prangende duurzaamheidsthema’s van de afgelopen jaren. En …
Audio -
Workshop 4: 3,2,1, … Actie! Hoe elkaar inspireren om als doodgewone helden verandering te brengen
Een getuige vertelt op video hoe hij tijdens de genocide op de Rwandese Tutsi verschillende mensenlevens redde. Op welke manier pleegden andere gekende en minder gekende helden verzet in de geschiedenis? En wat waren de gevolgen? Deze verhalen …
tot, tot, tot, tot
Nascholing of activiteit -
Climate change: Brochure
Tsjechische brochure waarin uitgelegd wordt hoe en waarom onderwijs over de klimaatverandering belangrijk is.
ArtikelLeerkracht -
Workshop 2: Ik doe, dus ik ben! Hoe we kritisch kunnen leren denken en kunnen reageren: Workshop
Op straat, in het station of op school ben je getuige van pestgedrag. Reageer je? Waarom grijpen we in bepaalde situaties wel en in andere niet in? Aan de hand van de getuigenis van een persoon die de misdaden in Cambodja (1975-1979) heeft …
tot, tot, tot, tot
Nascholing of activiteit -
Edoschool: Educatie voor Duurzame Ontwikkeling op School
Praktijkplatform dat het resultaat is van het onderzoeksproject VALIES (Valorizing integrated and action-oriented education for sustainable development).
Je vindt er ondersteuning op drie niveaus:
- EDO-prikkel: maak kennis met EDO en de …
Website -
It’s a match! Wereldburgerschapseducatie en deep democracy
Bij wereldburgerschapseducatie denken we spontaan aan de wereld binnenbrengen in de klas. Aan relevante les- en gespreksthema’s alvast geen gebrek in onze geglobaliseerde samenleving: migratie, klimaatverandering, ongelijkheid, …
Audio -
Welke betekenis van burgerschap in wereldburgerschapseducatie?
Hoewel er traditioneel een sterke verstrengeling van burgerschap met de nationale gemeenschap bestaat, vormt deze vandaag niet langer het enige referentiekader voor burgerschapseducatie op school. Maar in juridische zin blijft burgerschap toch …
Artikel -
De verhouding tussen wereldburgerschapseducatie en educatie voor duurzame ontwikkeling
De Sustainable Development Goals schuiven wereldburgerschapseducatie en educatie voor duurzame ontwikkeling naar voor als de ideale kaders om globale uitdagingen binnen te brengen in de klas. Door hun toenemende populariteit klinkt vaker de vraag …
Artikel -
Atlas van Europese Waarden
De atlas of European values is een educatieve website van de Fontys Hogeschool, de Universiteit Tilburg en het onderzoeksprogramma EVS European Values Studies met steun van de Europese Commissie. De website probeert de verscheidenheid en …
Website (7)Leerkracht, Ander -
Internationaal samenwerken rond duurzaamheidsthema's
MOS maakte verschillende - in het Engels vertaalde - materialen om scholen te ondersteunen als ze internationaal willen uitwisselen rond duurzaamheidsthema's: infofiches over eTwinning en VVOB Scholenbanden, vertaalde KaMOShibaiverhalen met …
Website -
EDO-school: Stappenplan
Deze brochure kwam tot stand in het Erasmus KA2 programma Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO) versterken door de schoolcultuur te ontplooien (ECORoad) waarin MOS één van de partners was.
Dit stappenplan onderzoekt: Waarom hebben …
Downloadbaar lesmateriaal -
De vlag en de lading: Educatie voor duurzame ontwikkeling
De publicatie is een visievormend reflectiedocument over het concept van educatie voor duurzame ontwikkeling. Dit concept is nog volop in evolutie. De brochure wil leerkrachten, vormingswerkers, docenten, jeugdwerkers... een praktisch inzicht …
Artikel -
Duurzaamheidseducatie: Theorie en praktijk
Deze leermodule is het resultaat van een intens samenwerkingsproces tussen de vijf Vlaamse Universiteiten en Ecocampus.
Alle onderdelen zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, en deze zijn aangescherpt met citaten, filmpjes, …
WebsiteLeerkracht -
EDUbox Duurzaamheid: Interactieve video
Deze interactieve videoles hoort bij de EDUbox Duurzaamheid: nu maken voor de toekomst. Dit is het individuele leerpad waarmee je zelfstandig aan de slag kan.
Interactieve oefening -
EDUbox Duurzaamheid: Lespakket
Jongeren worden overspoeld met boodschappen over duurzaamheid. Op sociale media én in de klas, want competenties rond duurzaamheid staan in de nieuwe eindtermen van het onderwijs. Maar wat betekent het begrip? En hoe kunnen jongeren zelf …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
De samenleving in de klas: Omgaan met maatschappelijke uitdagingen
Een lange stoet van maatschappelijke uitdagingen klopt aan de poort van onderwijs. Het is erg verrijkend om te zoeken naar verbindingen of dwarsverbanden tussen deze maatschappelijke thema’s zonder daarbij thematische verdieping uit het …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Djapo: Jonge denkers, grote doeners
Hoe leren kinderen en jongeren omgaan met maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, sociale rechtvaardigheid en mensenrechten?
Djapo gelooft in de mogelijkheden van Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO). We vertrekken vanuit complexe …
Website (46) -
EDO Valies: Cocreatief onderzoeksproject
Het Vlaamse onderwijs wil een antwoord bieden op maatschappelijke uitdagingen, zoals armoedebestrijding, klimaatverandering, gendergelijkheid... Complexe kwesties zonder pasklare antwoorden.
Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO) wil leerlingen …
Aankondiging (3)Leerkracht -
Act4Change: Vrijwilligerswerk duurzame educatie
Act4Change brengt jongeren (18-35j) samen om te bloeien als veranderaars van een duurzame wereld. We leren van elkaar en organiseren activiteiten waarmee we de competenties versterken van jong talent. Wij zijn een innovatieve …
WebsiteLeerkracht -
Onder de loep: Praktijkonderzoek en duurzame schoolontwikkeling in Vlaamse basisscholen
Hoe kun je als leerkracht je eigen onderwijspraktijk onder de loep nemen om het onderwijs te optimaliseren? Hoe kun je als schoolteam praktijkonderzoek doen om de praktijk bij te sturen en te innoveren? Over de wijze waarop praktijkonderzoek en …
ArtikelLeerkracht -
Punt: Magazine om te werken rond duurzaamheid
Punt is een magazine dat leerkrachten wil inspireren rond duurzaamheid.
In dit magazine komen o.a. volgende onderwerpen aan bod:
- het belang van een goede bodem in de strijd tegen klimaatverandering;
- leerkrachten getuigen over hoe ze …
Artikel -
SDGs@school
In september 2015 werden door alle 193 lidstaten van de Verenigde Naties 17 Sustainable Development Goals (SDGs) of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen voor 2030 opgesteld.
Genoeg voor altijd en iedereen
De doelstellingen zijn gericht op een heuse …
App of software -
PNEC De Kaaihoeve
Het Provinciaal Natuureducatief Centrum De Kaaihoeve in Oost-Vlaanderen richt zich onder meer op:
- leren en experimenteren;
- ontdekken en beleven;
- evenementen en acties;
- projecten en ondersteuning.
WebsiteOrganisatie, firma, vzw -
Duurzaamheid: Werkbundel
Bundel omtrent duurzaamheid gebaseerd op het nieuwe leerplan aardrijkskunde GO 2016 met de uitbreidingsdoelen voor de richting Toerisme.
Werkbundel met stellingenspel, artikels en links naar filmmateriaal.
Downloadbaar lesmateriaal (21)Leerkracht -
MOS-werking op school: Jaarplanning
Jaarplan met actiepunten per maand om te zorgen voor een milieuvriendelijke school. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt rond het besparen van water en energie, duurzame mobiliteit, meer groen, ...
Downloadbaar lesmateriaal (10)Leerkracht -
Talent4Change: talentvol (samen)werken aan een leefbare wereld
Talent4Change geeft je leerlingen handvatten om hun (ondernemende) talenten te ontdekken. Gewapend met deze inzichten organiseren ze samen een klasproject waar engagement voorop staat.
Door de zoektocht naar eigen talenten krijgen de leerlingen meer …Aankondiging -
De duurzaamste klas: Workshop over duurzame keuzes maken
De duurzaamste klas is een educatief spel waarbij leerlingen ontdekken welke impact hun keuzes hebben op klimaat en milieu en welke duurzame keuzes ze kunnen maken.
Duurzaamheid is een mooi en veel gebruikt containerbegrip. Maar wat betekent het? Het …
tot
Nascholing of activiteit -
MOS provincie Antwerpen
Samen leren duurzame keuzes maken voor de planeet, dat is waar MOS voor staat. Op deze website ontdek je het MOS-aanbod voor basis- en secundaire scholen in de provincie Antwerpen.
Een greep uit het aanbod:
- begeleiding op maat; …
WebsiteAndere functie -
Dimensies van duurzame ontwikkeling
Door de Agenda 2030 en de zeventien bijbehorende doelstellingen goed te keuren, heeft de wereldgemeenschap haar toewijding tot duurzame ontwikkeling herbevestigd, om zich te verzekeren van een blijvende en inclusieve economische groei, sociale …
Video (3) -
Donutmodel
Concrete toepassing van het donutmodel (link naar online artikel) met daarbij vragen om het artikel te verwerken in de klas.
Bron: Donutmodel : Uitlegvideo door Veronique Bidee
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Workshop Jong geLuid
De workshop Jong geLuid toont inspirerende jongeren die met hun acties bouwen aan een meer rechtvaardige en duurzame samenleving.
Zij laten een nieuw geluid horen. Welke noden hebben jongeren op hun zang? Hoe zorgen ze ervoor dat het niet …
Nascholing of activiteit -
Happy Planet Index
Meetinstrument en visualisatie voor het welzijn van landen, met bijhorende uitleg.
Mooie aanvulling op de cijfers over het BNP, om aan te tonen dat er verschillende manieren zijn om welvaart te meten.
Opgesteld en gedocumenteerd door …
WebsiteLeerkracht -
Boeiende biodiversiteit: Inspiratiegids
Deze gids geeft je onder de vorm van methodiekfiches inspiratie om rond duurzaamheid en actualiteit aan de slag te gaan. Naast de beschrijving van de werkvorm, vind je ook een uitgewerkt voorbeeld in de gids. Bij sommige fiches werd verwezen naar …
Downloadbaar lesmateriaal (11)Leerkracht -
Eco-schools: Duurzame schoolprogramma's
Inspiratie over het duurzaam omgaan met onze leefomgeving.
Projecten:
- planten vinden en onderzoeken;
- minder afval;
- W5;
- circulaire economie.
Lesmateriaal over onder meer:
- recyclage,
- afval,
- verpakkingen,
- duurzame consumptie.
Website (6)Leerkracht -
Biodiversiteit en school: De natuur in de stad
Dit pedagogisch dossier bevat informatie over het thema biodiversiteit. Je krijgt tips om samen met je leerlingen onze diverse natuur te ontdekken en te beschermen. Een deel focust op de biodiversiteit in het Brussels Gewest maar de activiteiten …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Zero afval: Pedagogisch dossier
In dit dossier maak je kennis met een volledige analyse van het thema Zero afval. Het geeft zowel op pedagogisch vlak als op het vlak van concrete acties aan wat je met je leerlingen, collega’s en alle anderen op school kan doen.
Je kan alle …
Downloadbaar lesmateriaal (7) -
Milieu: Groepswerk
Een groepsopdracht met als thema klimaat en duurzaamheid met als doel het toepassen van de OVUR-methode.
Downloadbaar lesmateriaal (45)Leerkracht, Ander -
Wat als we het speelgoed aan de Sint geven?: Aan de slag met een routekaart
Als we het speelgoed waar we niet meer mee spelen nu eens aan Sinterklaas geven? Je zou er andere kinderen blij mee kunnen maken, je hebt veel plaats voor je lievelingsspeelgoed en er is ook minder afval.
In dit filmpje zie je hoe een routekaart je …
Video (5) -
Een andere wereld: Werkvorm systeemdenken
Een andere wereld is een werkvorm systeemdenken. Leerlingen leven zich in een personage in en fantaseren over de verscheidenheid aan perspectieven.
Downloadbaar lesmateriaal -
Beagle, in het kielzog van Darwin
De film gaat over de reis die Charles Darwin maakte en die de basis vormt voor zijn On the Origin of Species waarop de evolutietheorie is gebaseerd.
Door middel van bijgevoegde opdracht wordt het begrip en inzicht getest van de leerlingen over …
VideoLeerkracht -
Druppeleffect: Werkvorm systeemdenken
Druppeleffect is een werkvorm systeemdenken. Aan de hand van een gebeurtenis uit een verhaal of de actualiteit fantaseren leerlingen over gevolgen en krijgen ze inzicht in een oorzaken-gevolgen ketting die niet-rechtlijnig is.
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Equator: De wereld in je klas
Wil je aan de slag met video's rond wereldburgerschap? Wil jij de stem van het Zuiden versterken en rechtstreeks in je klaslokaal brengen? Hoe zien kinderen uit verschillende continenten dezelfde thema's (gelinkt aan duurzame …
Website -
SDG's op school: Inspiratiegids Teach for SDG's
Je vindt hier inspiratie en ideeën om in je klas en school rond duurzame ontwikkelingsdoelen te werken.
Per SDG krijg je tips voor specifieke acties of methodieken in de klas. Sommige acties situeren zich meer op het niveau van een hele school. …
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
Center for Ecoliteracy: Onderwijs in duurzaam leven
Ecoliteracy is een Californische website die initiatieven, lesideeën, artikels, e-books, apps... deelt i.v.m. ecologie.
Voor het onderwijs vinden ze het belangrijk dat kinderen leren waar ons voedsel vandaan komt en hoe het uiteindelijk …
Website (5)Andere functie -
De Duurzame Stad: Inspiratiebundel
Ben jij geboeid door de toekomst van steden? Wil je dit graag tot bij jouw leerlingen
brengen? Dan is deze bundel jouw ideale leidraad. De inspiratiebundel geeft je een beeld van de verschillende richtingen die je uit kan.Deze bundel werd ontwikkeld …
Downloadbaar lesmateriaal (30) -
De vlag en de lading: Educatie voor Duurzame Ontwikkeling
Deze publicatie wil leerkrachten een praktisch inzicht geven in de belangrijkste uitgangspunten van EDO. Het is een instrument waarmee praktijkwerkers de eigen werking onder de loep kunnen nemen en verder vorm kunnen geven.
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Ga met de actualiteit aan de slag in de klas: Stappenplannen
Wil je in je klas aan de slag met een actueel thema? Brengt één van je leerlingen een onderwerp uit het nieuws ter sprake? Op onze website vind je werkvormen die je kan toepassen op een thema naar keuze. Je kan kiezen of je het …
Downloadbaar lesmateriaal (8) -
Duurzaamheid: Presentatie
Presentatie die een aantal belangrijke termen omtrent duurzaamheid verduidelijkt.
Downloadbaar lesmateriaal (9)Leerkracht -
Natuur- en milieueducatie voor duurzame ontwikkeling: Van theorie naar praktijk
Het reflectie-instrument geeft aanzet tot nadenken over je educatieve werking.
In welke mate is je educatieve werking gericht op educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO)?Het bestaat uit drie delen:
- planning
- implementatie …
ArtikelLeerkracht -
De educatieve effecten van MOS: Studierapport
Hoe pak je MOS of EDO aan op school om de gewenste effecten te behalen?
Dankzij dit studierapport verwerf je inzage in wat je beter wel en niet kan doen. Een geïntegreerde aanpak, met een breed draagvlak en een ondersteunend schoolbeleid, is …
ArtikelLeerkracht -
Missie 2030: Teamspel over de sustainable development goals
Hoe duurzaam gaan we om met onze enige aarde? Wat kan jij doen om minder energie te verbruiken, je consumptie te beperken, voor minder afval te zorgen ...?
Speel Missie 2030 en kijk niet vanop een afstand toe hoe de wereld verandert.
…tot
Nascholing of activiteit (3) -
Duurzame ontwikkeling: Inspiratiebundel
In deze inspiratiebundel van BeGlobal (voorheen Kruit, Kleur Bekennen) vind je een selectie educatief materiaal voor basis- en secundair rond het thema duurzame ontwikkeling.
Ontdek ook de inspiratiebundels rond andere thema's.
Downloadbaar lesmateriaal (15)