Talen op een kier: Talensensibilisering voor het basisonderwijs


Inleiding

Dat in onze samenleving meer verschillende talen leven dan vroeger en dat er een grotere culturele variatie is, zie je in veel klassen. Daarenboven zullen de leerlingen die nu in eentalig Nederlandse klassen zitten ook werken en leven in die verander(en)de maatschappij.

In het onderwijs kunnen we kinderen helpen op een positieve manier om te gaan met de diversiteit aan talen. We maken leerlingen gevoelig voor taal en talen. We doen aan talensensibilisering.

Indien er verschillende thuistalen aanwezig zijn in de klas, kan die rijkdom aan talen didactisch gebruikt worden. Is de moedertaal van alle leerlingen het Nederlands, dan kan het gebruik van audiofragmenten uitkomst bieden.

De bundel Talen op een kier

De Cel Onderwijs & Meertaligheid van het Regionaal Integratiecentrum Foyer te Brussel, die ervaring heeft met de thematiek van de talensensibilisering, maakte een lijvige bundel met audio-cd: Talen op een kier. Talensensibilisering voor het basisonderwijs. De auteurs zijn Sofie Jonckheere, Hadewijch De Donker en Hilde De Smedt.

De bundel bevat 40 uitgewerkte lessen voor kinderen tussen 5 en 12 jaar. De meeste lessen kunnen zowel in taalheterogene als in taalhomogene groepen worden gebruikt en passen voornamelijk in de leergebieden Nederlands, muzische vorming en wereldoriëntatie.

Bij elke les hoort een lesfiche en vaak ook een infoblad met oplossingen en achtergrond voor de leraar, een werkblad en een bronblad voor de leerling. De lessen zijn geordend in tien thema’s: taal en… diversiteit/klank/cultuur/emotie/evolutie/gebaren/getal/teken/leren/spel. De doelstellingen, ontwikkelingsdoelen en eindtermen zijn aangegeven.

Enkele geapprecieerde voorbeelden

In het lesje Broeder Jacob hoor je het refrein van dit kinderliedje in 8 verschillende talen en dat zal kleuters of leerlingen op een leuke manier laten ervaren dat talen verschillen en tegelijk dat muziek universeler is. Leerlingen kunnen daarenboven ontdekken dat sommige talen ook dichter bij elkaar liggen dan andere.

Het thema Taal & evolutie bevat onder andere de les Overal Nederlands, waarin leerlingen de invloed van het Nederlands in de wereld bekijken en nadenken over taalvariëteiten. In Taal groeit wordt kennis gemaakt met taalevolutie en taalbeïnvloeding.

Slot

De bundel Talen op een kier biedt concreet materiaal om aan talensensibilisering te doen bij kleuters vanaf de derde kleuterklas en bij leerlingen van de lagere school. De lessen zijn erop gericht openheid voor andere talen en culturen te bevorderen en er meer inzicht in te geven. De kleuters en leerlingen ontwikkelen een positieve houding ten aanzien van het leren van vreemde talen en zetten stapjes op de weg naar inzicht in (de eigen) taal. Een grotere bereidheid om de eigen taalkennis in te zetten om nieuwe, vreemde taaluitingen te begrijpen kan de communicatievaardigheden van het kind alleen maar ten goede komen.  

Meld aan of registreer om dit leermiddel volledig te bekijken

Registreren vraagt maar één minuut.
De lat hoog voor talen bevat leermiddelen voor taalvakken en CLIL (zaakvakken in een vreemde taal). Het is mogelijk om op taalvaardigheid te zoeken.
Leraren delen lesmateriaal en -inspiratie met jou
  • gratis lesmateriaal;
  • voor alle leeftijden en vakken;
  • makkelijk doorzoekbaar op lesonderwerp.
Registreer   Veilig en gratis
Je bent al lid?
Andere functie

Ontdek ook