Actief burgerschap
Burgerschapscompetenties maken deel uit van de nieuwe eindtermen voor het leerplichtonderwijs. In september 2019 werden de nieuwe eindtermen ingevoerd in de eerste graad van het secundair onderwijs. Nadien volgen stelselmatig de andere graden en het basisonderwijs. Het actieve engagement van leerlingen neemt er, meer dan bij de huidige eindtermen het geval is, een centrale plaats in.
Rol als burger
Uit internationaal onderzoek naar burgerschapseducatie blijkt dat Vlaamse leerlingen uit het tweede jaar van het secundair onderwijs vandaag beter zijn voorbereid om hun rol als burger in de maatschappij op te nemen dan in 2009, maar dat er toch nog ruimte is voor verbetering. Scholen zetten al op verschillende manieren in op burgerschapscompetenties. Deze acties zorgen echter eerder voor een verhoging van de kennis bij leerlingen en leiden minder tot een echte mentaliteits- en gedragswijziging.
Participatie van leerlingen
In vergelijking met het buitenland zijn Vlaamse scholen minder gericht op participatie en betrokkenheid van leerlingen en leraren. Participatie van leerlingen kan echter een belangrijke hefboom zijn voor het verwerven van verschillende burgerschapscompetenties en dus voor het vormen van kinderen en jongeren die de samenleving van morgen mee kunnen vormgeven.
Inspiratie rond actief burgerschap en leerlingenparticipatie
Hieronder vind je lesmaterialen rond actief burgerschap en leerlingenparticipatie. Ben je op zoek naar een meer actieve manier om bij te leren over dit thema? Check dan Veranderwijs.nu.
Ook BeGlobal, het Kenniscentrum voor Wereldburgerschapseducatie, werkt rond dit thema. Zij bieden leerkrachten en educatieve aanbieders materiaal rond wereldburgerschap aan via KlasCement voor wereldburgers. Via deze deelsite vind je heel wat relevant materiaal.

-
Niet over ons, maar met ons praten: Boekje over leerlingparticipatie
In dit boekje vind je alles wat je moet weten als je zelf in een leerlingenraad zit, een leerlingenraad begeleidt of iemand bent dit leerlingenparticipatie interessant vindt.
Op volgende vragen krijg je een antwoord:
- Wat is een …
Downloadbaar lesmateriaal (13) -
Vinger in de pap: Vragenlijst over leerlingenparticipatie
Hebben leerlingen iets te zeggen op school?
Mogen leerlingen op onze school hun mening zeggen? Wordt er ook rekening mee gehouden? Heeft de school oog voor de leerlingen? En waarbij zouden zij graag meer betrokken worden? Met andere woorden: …
Downloadbaar lesmateriaal -
Klik-en-prints: Leerlingenraad
Kant-en-klare afdrukbare tools om jouw leerlingenraad en vergaderingen actiever, leuker en beter te maken.
De klik-en-prints zijn pdf-bestanden die op A4 (of groter) af te drukken zijn.
Downloadbaar lesmateriaal (26) -
Paraat voor de leerlingenraad
Om onze leerlingenraad op te starten, heb ik een bundel over het fenomeen "leerlingenraad" opgesteld, met als doel: leerlingen warm maken voor deelname.
Downloadbaar lesmateriaal (21)Leerkracht, Ander -
Sinterklaas: Herstellen van speelgoed
Bij deze lesactiviteit experimenteer je met het herstellen van speelgoed. Zo ontdek je samen dat speelgoed repareren ervoor zorgt dat er minder afval is .
Downloadbaar lesmateriaal -
Djapo: Jonge denkers, grote doeners
Hoe leren kinderen en jongeren omgaan met maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, sociale rechtvaardigheid en mensenrechten?
Djapo gelooft in de mogelijkheden van Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO). We vertrekken vanuit complexe …
Website (46) -
Kinderrechten met Gloob en Teo
Gloob en Teo zijn de bovenste beste vrienden, maar vandaag hebben ze ruzie. Teo vindt dat Gloob niet mooi zingt en nu is Gloob droevig.
Maar Teo mag toch wel zeggen wat hij denkt? Of toch niet? Samen met de buurvrouw komen ze er gelukkig uit! Iedereen …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Samen school maken: Leerlingenparticipatie in de praktijk
Dit materiaal werd ontwikkeld door het Steunpunt GOK en CTO.
De leerlingen worden uitgedaagd om het leven in de klas en op school mee te organiseren. Vanuit de buik, de studie van het schoolreglement en hun ervaring in de klasen op school …Downloadbaar lesmateriaal (8) -
Workshop: Strijdwaardig
Je hebt je hele leven hard gewerkt maar je krijgt geen pensioen. Je wordt ziek maar je kunt de dokter niet betalen. Je verliest je job of je bent je hele oogst kwijt? Pech, dan heb je ook geen inkomsten meer. Voor vijf miljard mensen op deze …
Nascholing of activiteit -
FoodWiseAction: Voedsel van boer tot bord
Volg je voedsel van boer tot bord. Ervaar concreet wat de impact is van je voedingsgewoontes op mens en milieu. Ontdek alternatieve manieren om voedsel te produceren, verwerken en consumeren.
Deze grondig uitgewerkte workshop en onze ervaren …
Nascholing of activiteit -
Workshop Aan Tafel!: Straffe kost over voedselzekerheid
Met deze workshop over voedselzekerheid serveren we de leerlingen straffe kost. Op onze planeet zijn 1.3 miljard mensen overvoed en deze groep wordt alsmaar groter. Intussen lijden wereldwijd ook bijna één miljard mensen honger... …
Nascholing of activiteit -
Climate Challenge @ School
Wil je je eigen klimaatconferentie op school organiseren? Neem dan deel aan ons traject Climate Challenge@school voor de derde graad secundair onderwijs! Na een vorming voor de deelnemende leerkrachten, organiseren we samen met jullie de …
Nascholing of activiteit