Computationeel denken
We ontwikkelen heel snel op het gebied van digitale technologie. Onze informatietechnologie evolueert op manieren die niet te voorspellen zijn. Jongeren opleiden tot pure gebruikers van digitale technologie is onvoldoende om hen voor te bereiden op de toekomst. Een goede basiskennis van de werkingsprincipes van technologie zorgt ervoor dat ze in de toekomst stevig in hun schoenen staan. Dankzij computationeel denken ontwikkelen leerlingen het vermogen om problemen op te splitsen in kleinere stukken die makkelijker te begrijpen en op te lossen zijn.
Programmeren met leerlingen
Leren coderen en programmeren is een mogelijkheid om computationeel denken aan te leren. Coderen en programmeren biedt je leerlingen nieuwe mogelijkheden om allerlei problemen op te lossen. Door hen te leren programmeren krijgen ze meer inzicht in hoe de digitale wereld werkt. Het leren van onder meer algoritmes, systematiek en programmeertaal krijgt een belangrijke plaats binnen het computationeel denken. Het stimuleert het redeneren, abstraheren en het probleemoplossend vermogen. Computationeel denken houdt dus in dat je naar een probleem of vraagstuk kijkt op een manier die toelaat dat een computer kan helpen bij de oplossing.
We onderscheiden volgende deelcompetenties:
- probleem formuleren;
- gegevens logisch organiseren en analyseren;
- data voorstellen door abstractie;
- oplossingen automatiseren via algoritmisch denken;
- mogelijke oplossingen identificeren, analyseren en implementeren;
- het probleemoplossingsproces veralgemenen en transfereren.
Wat is computationeel denken?
Computationeel denken is een manier problemen op te lossen en daarbij computers als hulpmiddel te zien. Jongeren krijgen door computationeel denken greep op de werkelijkheid om zich heen. Hoe raak je ergens op tijd? Hoeveel data heb je nog over op je smartphone? Waarom word je op sociale media bestookt met bepaalde advertenties?
Verschillende bronnen zien computationeel denken als een noodzakelijke basisvaardigheid naast lezen, schrijven en rekenen. Daarom zet je bij voorkeur al vanaf het basisonderwijs in op logisch en algoritmisch denken. Daar kan je later op voortbouwen door het aanleren en gebruiken van programmeertalen.
Computationeel denken in STEM
Computationeel denken is een belangrijke vaardigheid in STEM en is de manier waarop mensen problemen aanpakken met behulp van computers en andere technologieën.
Een voorbeeld van computationeel denken in de wetenschap is het modelleren van het weer, met behulp van computerprogramma's. Dit kan helpen om patronen te identificeren en voorspellingen te doen over hoe het weer zich in de toekomst zal ontwikkelen. In de technologie kan computationeel denken worden gebruikt om complexe systemen te ontwerpen, zoals robots of zelfrijdende auto's.
Unplugged programmeren, zonder computer aan de slag!
Om aan computationeel denken te doen, hoef je niet de duurste materialen in huis te hebben. Unplugged activiteiten zijn activiteiten die je zonder computer kan uitvoeren, programmeren zonder kabeltjes. Die activiteiten stimuleren allerlei vaardigheden zoals logisch volgen van stappen, gebruikmaken van ‘loops’ en variabelen. Unplugged activiteiten zijn vaak inzetbaar voor meerdere leeftijdsgroepen.
- Unplugged programmeren in de kleuterklas
- Unplugged programmeren in de lagere school
- Unplugged programmeren in het secundair onderwijs
We verzamelen hier lesmateriaal waarmee je werkt aan computationeel denken in jouw klas.

-
Leer je leerlingen denken als een computer: Over de kracht van computationeel denken en programmeren in het onderwijs
In deze publicatie bundelt het Kenniscentrum Digisprong inzichten over computationeel denken en programmeren met voorbeelden uit de onderwijspraktijk. Je ontdekt wat computationeel denken is en hoe het verankerd zit in het onderwijscurriculum. …
Downloadbaar lesmateriaal -
Computationeel denken: Lessenreeks
Onze samenleving wordt steeds meer beïnvloed en gestuurd door computersystemen, apps en algoritmes. Talloze problemen, nu en in de toekomst, worden opgelost via die krachtige devices. Maar als jij wil meewerken aan die toekomst, moet je eerst …
Downloadbaar lesmateriaal (10)Leerkracht, ICT-coördinator, … -
SuperCodingBall: Programmeur van voetbalspelers
Het idee van SuperCodingBall is om met de verschillende concepten van het coderen van een voetbalspel te spelen. Zo werk je met instructies, parameters, gebeurtenissen en voorwaarden. Kan jij de spelers zo programmeren dat je de wedstrijd wint?
Vertaald door
Interactieve oefeningNieuwLeerkracht -
Do.IT.school: Computationeel denken
Toolbox met links en informatie over het thema computationeel denken. Dit is het vermogen om problemen op te lossen met behulp van algoritmes en logica.
Deze toolbox hoort bij het do.IT.school-project van eduCentrum vzw. Dat project neemt je mee …
Downloadbaar lesmateriaalNieuw -
AI in de zorg: Stellingenspel
Met dit stellingenspel verwerven de leerlingen inzicht in de maatschappelijke impact van nieuwe technologieën. Dit educatieve kaartspel geeft een aanzet tot klasgesprekken over de impact van kunstmatige intelligentie en robotica op de …
Fysiek materiaalNieuw -
Aan de slag met Python Turtle: Werkblad
Werkblad waarmee leerlingen kennismaken met het turtle-pakket in Python. Ze leren stap voor stap figuren tekenen met enkele lijnen code. Turtle is een grafische module in Python waarmee je eenvoudig tekeningen kunt maken op een canvas. Het werkt …
Downloadbaar lesmateriaalNieuwLeerkracht -
Programmeer de hond
Sleep de pijlen voor jouw code naar het programma. Zorg dat de hond bij het juiste voorwerp stopt. Doe voorzichtig. Ga je over of naar een verkeerd voorwerp, dan verlies je punten. Let op voor de bommen, die moet je ontwijken.
Interactieve oefeningLeerkracht, ICT-coördinator -
Matatalab TaleBot Pro
Je eigen interactieve verhalen maken door middel van codering.
Matatalab TaleBot Pro is een lerende robotset op instapniveau. Dankzij de innovatieve technologie en een breed scala aan vakoverschrijdende interactieve kaart, kunnen …Fysiek materiaal -
Bee-bottegels: Mijn lichaam
Deze Bee-Bottegels bevatten afbeeldingen bij het thema lichaam. Zo oefenen je kleuters verschillende woorden in verband met hun lichaam in.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Computationeel denken: Webinar
Ontdek de kracht van computationeel denken en hoe je dit integreert in jouw klaspraktijk. Tijdens de opname van deze webinar verkennen we de basisprincipes van computationeel denken en delen we praktische voorbeelden en lesideeën. Je maakt …
Video -
STEAM-CT: STEM en computationeel denken
Projectwebsite met concrete STEM-activiteiten en met de focus op computationeel denken
WebsiteOrganisatie, firma, vzw -
Explobots: Leermethode techniek en STEM voor de A-stroom
De projecten van Explobots bieden een mix van STEM- en techniekonderwijs, geschikt voor zowel vakgerichte als vakoverschrijdende lessen. Afhankelijk van de techniek/STEM-balans kunnen leerkrachten kiezen welke projecten het meest geschikt …
Website