Breng erfgoed tot leven in de klas

Dacht je dat erfgoed alleen maar onder dikke lagen stof, op oude zolders, of onder een stolp in een museum terug te vinden is? Think again! Erfgoed zegt niet alleen maar iets over het verleden, maar biedt ook veel kansen om in gesprek te gaan over  het heden en de toekomst. Want uiteindelijk zijn leerlingen de erfgoedbewakers van morgen: wat vinden zij het bewaren waard? Hoe kunnen ze zich tot het verleden verhouden? Welke kennis, objecten en andere verhalen mogen niet verloren gaan? Ook zij schrijven nu geschiedenis.

Erfgoed maakt elk schoolvak aanschouwelijk

Zowel in de lager als middelbaar onderwijs kan erfgoed (theoretische) leerstof aanschouwelijk en concreet maken. Erfgoed is daarbij lang niet alleen interessant voor vakken als geschiedenis, maar past ook bij taalvakken, STEM-vakken of praktijkgerichte vakken. Ook wanneer je vakoverschrijdend competenties versterkt, kan erfgoed verrijken. Enkele voorbeelden ter illustratie?

  • Een les over alternatieve energie kan starten bij ambachtelijke windmolens: wat leren de oude technieken ons nu nog?
  • Een les over inclusief taalgebruik en argumenteren kan je starten vanuit gecontesteerd erfgoed: waarom staat dat standbeeld daar op het plein? Welk verhaal zit er achter? En hoe praten we over mogelijk schurend erfgoed? Met welke taal kan je verder over kunst en erfgoed praten? Hoe kan studie van talig erfgoed ook bijdragen aan de mediawijsheid van leerlingen vandaag de dag? Of hoe kan je in een taalvak ook nog aandacht besteden aan taalrijke erfgoedverhalen?
  • Een meer wetenschappelijke kijk op kunst kan ook: wetenschappelijke onderzoekers werken vaak in musea om de echtheid van kunstwerken te onderzoeken. Maar even goed worden wetenschappelijke inzichten soms zelf erfgoed. Kennis evolueert immers steeds en inzage in hoe dat gebeurt, zorgt ervoor dat je leert hoe wetenschappen echt werken!
  • Zorgkundigen in opleiding kunnen ontdekken hoe je aan de slag kan met erfgoed in de omgang met mensen met dementie. Of waarom koppel je geen archeologisch onderzoek of museumcollectie aan aandacht voor gezondheid?
  • In muzische vorming kan je verrassen met mysterieuze muziekinstrumenten als de rommelpot, bultarkas, ratel of meer maar je kan ook immaterieel erfgoed verkennen met talrijke liedjes die steeds opnieuw werden doorgegeven. Het spreekt voor zich dat erfgoed ook een sterk beeldend aspect heeft waarmee je aan de slag kan.
  • In een les economie kan je het museum als bedrijf benaderen: hoe doen ze daar aan marktonderzoek, en hoe bepalen ze de ticketprijs? Maar even goed worden geldzaken ook erfgoed dat aan bod komt in musea. Erfgoedhuizen leveren ook inspannignen om bij te dragen aan de financiële geletterdheid van leerlingen.
  • Erfgoed in een praktijkvak? Ook dat levert interessant materiaal! Zo kan je in praktijkvakken rond textiel, mode, juweelontwerp of grafische technieken werken met lesmateriaal van modemusea maar even goed archeologische organisaties of digitale archieven. Ook in de lagere school kan je erfgoed en techniek combineren, bijvoorbeeld door de alaambak in de klas te halen van de Brugse erfgoedcel.
  • Sleutelcompetenties als burgerschap kunnen concreet worden in een debat over de koloniale sporen in musea en archieven. Maar ook andere lesideeën aangereikt door erfgoedhuizen kunnen van jouw leerlingen meer bewuste burgers maken.
  • En uiteraard kan je erfgoed ook mooi koppelen aan lessen rond historisch en cultureel bewustzijn.

Actuele uitdagingen verdiepen met erfgoed

Door te ontdekken hoe mensen vroeger leefden, woonden en werkten, geef je interessante informatie over waarom en hoe wij vandaag leven. Vaak hebben actuele uitdagingen zoals klimaat, migratie en mobiliteit hun wortels in het verleden. Erfgoed is dus geen ver-van-mijnbedshow, je kan makkelijk de link leggen naar de leefwereld van de leerlingen.

Laat het duidelijk zijn: erfgoed heeft iets te vertellen over (de evolutie van) alle domeinen in de samenleving, en zo kan het ook iets toevoegen aan jouw vak. Uiteraard zijn er nog veel meer mogelijkheden. Maar waar vind je als leerkracht nu al deze expertise?

Neem met je klas deel aan de Erfgoedweken!

Nodig een Erfgoedklasbak uit in je les of trek erop uit voor een viparrangement op locatie. Zo leren niet alleen je leerlingen maar ook jij als leerkracht bij. Verken het gratis aanbod via cultuurkuur.be/erfgoedweek. Dit initiatief hoort bij Erfgoeddag en wordt gecoördineerd door FARO, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed vzw. Daarnaast is er ook de Open Monumentendag, een organisatie van Herita.

Wil je zelf aan de slag rond erfgoed?

Verken dan erfgoedrijke lesideeën via Erfgoedwijs.be, een deelsite van KlasCement. Hier kan je als leerkracht eigen ideeën delen, maar je vindt er ook suggesties aangereikt door cultureel erfgoedorganisaties.

Archief voor Onderwijs

Deze databank bied je een rijk scala aan audiovisuele fragmenten over erfgoed. Zoek je als leerkracht lager onderwijs naar fragmenten die erfgoed verbinden aan je buurt, beroepen, of je school? Ga dan naar deze bundel. Of wil je als leerkracht secundair onderwijs sleutelcompetenties verbinden aan erfgoed? Kijk dan eens in deze bundel.

EDUbox Cultuur van VRT

Ontdek je graag samen met je leerlingen de verschillende soorten cultureel erfgoed? Zoek je naar een methodiek om er ook een interessant gespreksonderwerp van te maken? Ga dan aan de slag met de EDUbox Cultuur van VRT. Met filmpjes en interactieve opdrachten dompel je leerlingen nog meer in een cultuurbad! Het aanbod van eduboxen groeit nog steeds, ook met erfgoedmaterie: hou de website dus goed in het oog.

Verder in erfgoedland

  • Ken je zelf de verhalen nog niet rond je (lokaal) erfgoed? Dan kunnen erfgoedpartners in je buurt zeker informatie aanreiken. Raadpleeg de erfgoedkaart en vind alle erfgoedorganisaties in jouw buurt in één oogopslag terug.
  • Wil je er zelf op uit trekken met je klas? Dan biedt de Erfgoedapp je heel wat wandel- en fietsopties aan in heel Vlaanderen en Brussel. Even goed kan je er routes vinden die je klas door een museum begeleiden. Afhankelijk van je selectie wordt je bezoek verrijkt met beeld, audio, augmented reality en spelopties.
  • Erfgoed nog meer digitaal verkennen? Dan is Geoportaal een aanknopingspunt voor onroerend erfgoed.
  • Wil je meer werken rond tradities, feesten, ambachten? Ga dan eens een kijkje nemen bij Immaterieel erfgoed in Vlaanderen.
  • Zoek en vind meer over kunsterfgoed via Art in Flanders.
  • Raadpleeg (de beeldbanken van) lokale erfgoedcellen als je vooral een zicht wil krijgen op lokaal erfgoed.

Deze themapagina werd samengesteld in samenwerking met FARO, Histories en Herita.

Door KlasCement | Bijgewerkt:
FARO

Leermiddelen (0)

Er werden geen leermiddelen gevonden om weer te geven.