(Online) pesten tussen leerlingen: zo pak je het aan!

(Online) pesten tussen kinderen en jongeren: het blijft een pittige kluif voor leerkrachten en schoolteams.

Deze pagina reikt jou allerlei hulp- en leermiddelen aan om de aanpak op klas- én schoolniveau rijker, gevarieerder en krachtiger te maken. Pesten terugdringen, doe je samen. 'Daarom zet je best in op communicatie, uitwisseling en samenwerking. En dat op alle niveaus. Door de verantwoordelijkheid te spreiden over jezelf, je collega’s, de leerlingen, de klasgroep en de ouders maak je het werk lichter en vergroot de kans op succes', zegt het netwerk Kies Kleur tegen Pesten.

Heb jij vragen over pesten of zoek jij hulp bij een pestsituatie? Ga naar ALLESoverPESTEN.be

Deze informatiesite van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten bundelt recente en betrouwbare informatie over het thema pesten. Je vindt er antwoorden op de meest gestelde vragen over pesten, de meest recente cijfers en onderzoeken, vormingen om jezelf en je klas/schoolteam te sterken tegen pesten, maar ook wegwijzers die je stap voor stap tonen wat te doen bij een pestsituatie en wie je daarbij kan helpen.

Partners van Netwerk Kies Kleur tegen Pesten die aanbod hebben:

  • Çavaria is de koepelorganisatie voor verenigingen en individuen die opkomen voor een brede kijk op seksuele oriëntatie, genderexpressie en genderidentiteit. Je kan er terecht voor informatie, advies, brochures, vorming en educatief materiaal.
  • CM ondersteund leerkrachten met kant-en-klaar educatief materiaal rond allerlei gezondheidsthema’s, waaronder geestelijke gezondheid. Streven naar meer welbevinden op school is sterk verweven met geestelijke gezondheid en past in een brede kijk op preventie.
  • Expertisecentrum Verbindend Onderwijs biedt expertises in pestpreventie, groepsdynamica, communicatie, teamgerichte coachings en nog zoveel meer.
  • Gezinsbond biedt in samenwerking met Childfocus via het project Veilig Online een interactieve vorming voor ouders aan over cyberpesten.
  • Ouderkoepels GO!ouders, KOOGO en VCOV:
  • Joetz ontwikkelt innoverende en toegankelijke lespakketten en projecten rond gezondheidsthema's uit de leefwereld van kinderen en jongeren. Daarom staat bij hen empowerment centraal en wordt het verhaal steeds verpakt als jeugdcultuur.
  • Mediaraven biedt een breed vormings- en ondersteuningsaanbod voor wie met jongeren en media aan de slag wil. Het thema online pesten komt aan bod in de workshop ‘Surfen met een helm op’ voor kinderen en jongeren vanaf het 3de leerjaar tot en met de twee graad in het secundair onderwijs. Ook in de vorming voor leerkrachten ‘praten over mediawijsheid’ met je klas, wordt het thema pesten besproken.
  • Mediawijs biedt educatieve programma’s, tools en ondersteuning aan scholen, organisaties en individuen om hun digitale vaardigheden te versterken en hen te helpen beter om te gaan met de kansen en uitdagingen van de digitale wereld.
    • Dossier: Nee tegen cyberpesten
    • De Schaal van M biedt gratis lesmateriaal om aan de slag te gaan met mediawijsheid in de 1e, 2e en 3e graad lager. In de week van 17 februari 2025 dagen Ketnet en Mediawijs klassen uit het 5e en 6e leerjaar uit met ‘De Schaal van M’ en gaan ze op zoek naar de 'Meest mediawijze klas van Vlaanderen'.
  • Pimento biedt vorming voor leerlingen en leerkrachtenteams, educatief materiaal en beleidstrajecten rond pesten en weerbaarheid aan.
  • Vlaamse Scholierenkoepel:
    • Via de Conflixers wil VSK leerlingen en scholen inspireren, informeren en ondersteunen om te starten met peer support op school en zo een steentje bijdragen tot een warm schoolklimaat;
    • Wij Pestvrij, een gratis toolkit, gebaseerd op de 10 bouwstenen van Kies Kleur tegen Pesten, neemt scholen bij de hand bij het opstellen van een sterk antipestbeleid.
  • School zonder pesten biedt enerzijds vijf preventieve schoolvoorstellingen aan in de kleuter- en basisscholen en anderzijds een mooi aanbod van educatief materiaal bestemd voor (zorg)leerkrachten, leerlingen en ouders.
  • Sensoa is het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid
    • Sensoa ondersteunt kinderen en jongeren en werkt daarom naar leraars, andere professionelen en ouders om relationele en seksuele vorming te geven. Voor leraren maken we lespakketten, leerlijnen en ander materiaal.
    • Elk jaar spoort Sensoa leraars en scholen aan om (meer) aandacht te besteden aan relationele en seksuele vorming tijdens de Week van de Lentekriebels. Daarbij werden leraren bevraagd naar hun motivaties en obstakels om relationele en seksuele vorming te geven: lees het rapport van de Grote Lerarenbevraging.
    • Met Grenswijs stel je een beleid op voor agressie, pesten én seksueel grensoverschrijdend gedrag. Of positief gezegd: deze tool helpt je bij een beleid rond psychische, emotionele en lichamelijke integriteit. 
  • Vlaams Instituut Gezond Leven wil met Gezonde School via inspirerende voorbeelden, praktische tools en vorming, alle scholen op weg helpen naar een goed gezondheidsbeleid: mentaal welbevinden hoort daar uiteraard ook bij.
  • Het Vlaams Netwerk kies Kleur tegen Pesten werkte samen met tal van haar partners mee aan de Vrt EDUbox ‘Online pesten’ en een toolbox voor ouders:
    • De EDUbox ‘Online pesten: van omstaander tot sleutelfiguur’ is een interactief lespakket voor leerlingen secundair onderwijs over hoe ze kunnen ingrijpen wanneer ze getuige zijn van online pesten. Via video’s, theorie, klasgesprekken en een interactieve tool krijgen ze inzicht in alle aspecten van online pesten, worden ze zich bewust van de impact van pestgedrag en krijgen ze concrete strategieën aangereikt om als omstaander te reageren.
      De EDUbox Online pesten is beschikbaar als interactieve website en downloadbare pdf in de catalogus op de website van EDUbox. Deze formats zijn ideaal lesmateriaal voor zelfstandig groepswerk in de klas. De EDUbox is voorzien van een handleiding voor leerkrachten met extra informatie, verdiepende oefeningen en voorstellen tot differentiatie.
    • ‘Online pesten ontrafeld: toolbox voor ouders’ wil ouders informeren over de stappen die ze kunnen zetten wanneer hun kind online gepest wordt. Hoe moet je als ouder reageren? Hoe kan je het pesten stoppen? En wat moet je vooral niét doen … ?

Pesten op school: wat kan je doen?

Kies Kleur tegen Pesten: 'Elke maatregel of tool die de veiligheid, het vertrouwen en de behoefte tot verbondenheid (‘erbij horen’) bij en tussen de leerlingen helpt versterken, verdient extra aandacht. Zet vanuit dat perspectief in op groepsvorming gedurende de eerste weken van het schooljaar: de gouden weken. Een fijne groepssfeer geeft pesten minder kansen. Je lees er alles over in de gratis te downloaden inspiratiegids, de ‘Gouden Basis’, boordevol praktische tips.

Pesten vraagt om actie. Samen kunnen we ervoor zorgen dat pesten niet kan plaatsvinden én ook dat het pesten stopt. Pas als je pesten beleidsmatig aanpakt, krijg je een duurzaam resultaat: creëer een klimaat waar het fijn werken, leven en spelen is. En eindig bij wat je kan doen na een incident om de schade te beperken en eruit te leren.

  • Start met een eenvoudig plan en bouw dit stukje voor stukje aan de hand van de 10 bouwstenen van Kies Kleur tegen Pesten. Het belangrijkste is om ermee aan de slag te gaan en alle partijen te betrekken.
  • Wij Pestvrij is een gratis toolkit, gebaseerd op de 10 bouwstenen van Kies Kleur tegen Pesten. De toolkit voor scholen, ontwikkeld door de Vlaamse Scholierenkoepel, neemt je bij de hand voor het opstellen van een sterk antipestbeleid.

  • Wil jij testen hoever jouw school staat met zijn antipestbeleid? Vul de gratis zelfscan voor onderwijs in en kom te weten waar jullie reeds sterk op scoren en wat jullie werkpunten zijn.
  • De partners van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten bieden begeleiding(en) en vormingen aan voor zowel jongeren, ouders als begeleiders van kinderen en jongeren (voor onderwijs, sport of jeugdwerking). Ook voor ondersteuning in het uitzetten en implementeren van een antipestbeleid kan je terecht bij een aantal partners van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten

'Leerlingen, leerkrachten en ouders moeten bovendien kunnen terugvallen op een veilige en betrouwbare meldstructuur die iedereen onbevangen beluistert en gepast doorverwijst.'

  • Wordt je gepest of heb je te maken met een pestsituatie in je omgeving? Pesten weegt zwaar! Praat erover: dat lucht op!  Heb je nood aan een luisterend oor of individuele begeleiding? Neem dan zeker een kijkje op de Ik zoek hulp!-pagina van ALLESoverPESTEN. Daar vind je heel wat hulplijnen, waar je ook vaak anoniem en gratis terechtkan.
  • Op zoek naar meer informatie en tools voor begeleiders van kinderen en jongeren? Neem een kijkje op Klasse en Departement Onderwijs en Vorming.
  • Doe mee met de jaarlijkse campagne van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten. Sinds 2024 startte het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten met een gloednieuwe campagne in samenwerking met Vrt en WAT WAT. De campagne ‘KIES KLEUR TEGEN PESTEN’ loopt de hele maand september en is de kick-off om iedereen te motiveren een jaar lang in te zetten om pesten te voorkomen en aan te pakken. Gedurende het hele jaar zijn er kalendermomenten georganiseerd door de partners van het netwerk voor verschillende doelgroepen: bekijk het aanbod op kieskleurtenpesten.be.
Door KlasCement | Bijgewerkt:
Netwerk Kies Kleur Tegen Pesten

Leermiddelen (14)

|