Sleutelcompetentie: cultureel bewustzijn
De eerste bouwsteen die onder deze sleutelcompetentie valt, is ‘uitingen van kunst en cultuur waarnemen en conceptualiseren’. Daarin worden hulpmiddelen aangereikt zoals zintuigelijk waarneembare kenmerken, onderwerpen en bedoelingen van kunst- en cultuuruitingen. Op die manier kunnen leerlingen hun waarneming van kunst en cultuur verdiepen.
Kunst en cultuur beleven
De tweede bouwsteen beoogt dat leerlingen een mondiale blik op kunst en cultuur doorheen de tijd krijgen en aandacht hebben voor de hedendaagse culturele diversiteit. Kunst- en cultuuruitingen hebben een socialiserende rol: ze helpen je te oriënteren in maatschappelijke, historische en geografische contexten.
Het kenmerkende van cultuur zit in de betekenis die mensen aan hun ontmoeting met kunst- en cultuuruitingen geven. Omgaan met kunst en cultuur wordt daarom vooral gezien als een proces van omgaan met, interpreteren van en waarderen van de innerlijke en de omringende wereld. Daarbij gaat het om waarde hechten aan kunst- en cultuuruitingen, ze evalueren en er een eigen appreciatie of depreciatie over uitspreken.
Culturele expressie
De waardering voor kunst- en cultuuruitingen kan op verschillende manieren geuit worden, zowel talig als expressief. Door zelf een artistiek creatieproces te doorlopen kan de waardering voor de expressies van anderen genuanceerder beargumenteerd worden. Deze doelstellingen staan voorop bij de eindtermen onder de derde bouwsteen.
Culturele expressie komt aan bod in een inhoudelijke bouwsteen ‘verbeelding gericht inzetten bij het creëren van artistiek werk’. De wederkerige verbinding en beïnvloeding tussen kennis, gevoel en lichaamservaring zijn kenmerkend voor creatieve processen. Het bewust beleven van die interactie tussen lichaam, gevoel en kennis tijdens het creëren draagt bij aan de persoonlijke ontplooiing.
Toonmoment in de klas
Een belangrijk sluitstuk in het artistiek creatieproces is het tonen van werk aan een publiek. Het is niet noodzakelijk dat leerlingen alle werken die ze creëerden ook daadwerkelijk tonen.
Hoe het publiek is samengesteld is de verantwoordelijkheid van de leraar die inschat hoe veilig of uitdagend het is voor de leerling om eigen werk te tonen. Wel is het de bedoeling dat de leerlingen een aantal presentatietechnieken en codes van het (zich) tonen leren gebruiken.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.

-
Sleutelcompetentie cultureel bewustzijn: Audiovisueel lesmateriaal
Website van Het Archief voor Onderwijs met filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie cultureel bewustzijn.
Met het materiaal kan je meteen invulling geven aan de sleutelcompetentie cultureel bewustzijn: je bouwt sneller …
Video -
Jules De Bruycker: Inspiratiebundel
Het Museum voor Schone Kunsten Gent (MSK) wijdt een tentoonstelling aan het werk van Jules De Bruycker (Gent 1870-1945). Een omvangrijk overzicht van 150 tekeningen, aquarellen en gouaches brengt de wervelende, expressieve en bij momenten …
Downloadbaar lesmateriaalNieuw -
De week van Karrewiet van 28 maart 2025
BookWidget over De week van Karrewiet van 28 maart 2025 met verschillende type vragen. Er is ook specifieke aandacht voor taaldoelstellingen.
Interactieve oefeningNieuwLeerkracht -
TUUT: Educatief theaterstuk over tinnitus en het belang van gehoorbescherming
TUUT toont jongeren het belang van gehoorbescherming en maakt hen bewust van de gevolgen van (langdurig) luisteren naar luide muziek. Het theaterstuk beschrijft op een laagdrempelige en plezierige manier verschillende oorzaken van tinnitus. …
Nascholing of activiteitNieuw -
Spelen is een kinderrecht: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je video- en geluidsfragmenten over erfgoed en spel.
Spelen is een kinderrecht. Het Kinderrechtenverdrag vermeldt dat elk kind recht heeft op rust en vrije tijd, om te spelen en op recreatie, en om deel te nemen aan kunst en …
VideoNieuw -
Ontdekkingstocht erfgoedparels
Een gids neemt je mee langs het Archeopark en de pittoreske dorpskern van Ename.
Het archeopark toont de grondvesten van de beroemde benedictijnenabdij van Ename de Sint-Laurentiuskerk: één van de best bewaarde vroeg-romaanse monumenten …
tot
Nascholing of activiteitNieuw -
Oude dromen: Lezen, schrijven en praten over kunst in de NT2-les
Ontdek het laagdrempelige boek 'Oude dromen' met 17 kunstwerken uit het Museum Kunst en Geschiedenis. Het is geschreven voor anderstaligen die Nederlands leren en/ of (jong)volwassenen die moeite hebben met lezen. De teksten richten zich meer …
Nascholing of activiteitNieuw -
Climate Detectives: Klimaatonderzoek in je buurt
Tijdens deze Trigger Training van vijftien minuutjes maken we je warm om volgend schooljaar deel te nemen aan klimaatproject. Een grotere vorming volgt begin volgend schooljaar 2025-2026.
In het project ‘Climate Detectives’ gaan je …
,
Nascholing of activiteitNieuw -
John Hemingway, piloot Battle of Britain: Leesoefening
BookWidgetsoefening waarbij leerlingen vragen oplossen over een nieuwsartikel dat gaat over John Hemingway, de laatste piloot uit de Battle of Britain, die op 105-jarige leeftijd is overleden.
Interactieve oefeningLeerkracht -
Krantenartikel: ICT-opdracht
ICT-opdracht waarbij de leerlingen een krantenartikel met foto zoeken op het internet en verschillende vragen over het artikel dienen te beantwoorden. Als verwerkingsopdracht maken de leerlingen een filmpje waarin ze het gekozen krantenartikel …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Jojo Rabbit: Verwerkingsopdracht
Verwerkingsopdracht met inhoudelijke vragen en reflectievragen over de film Jojo Rabbit.
Jojo Rabbit is een Amerikaanse satirische oorlogsfilm uit 2019 die geschreven, geregisseerd en geproduceerd werd door Taika Waititi. De film is gebaseerd op …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
BGDV-Jahrestagung: Sprachliche Vielfalt im Deutschunterricht
Lust auf einen Samstag in Eupen? Interesse an sprachlicher Vielfalt?
Am 10. Mai 2025 lädt Sie der Belgische Germanisten- und Deutschlehrerveband (BGDV) zu seiner 52. Jahrestagung nach Eupen ein. Im Fokus stehen die sprachliche Vielfalt und ihre …
tot
Nascholing of activiteitNieuw