Sleutelcompetentie: ondernemingszin
Het eerste aspect van deze sleutelcompetentie, het ontwikkelen van initiatief en het omzetten van ideeën in daden door creativiteit, het nemen van risico’s en projectbeheer, is een zeer brede en transversale competentie die ook buiten een economische context een rol speelt. Daaraan werden ambitie en loopbaancompetenties toegevoegd. Die leggen de nadruk op het (ver)kennen van de eigen talenten met het oog op goede, positieve keuzes maken en zelfsturing.
Alle bouwstenen van deze competentie zijn transversaal; ze worden best gerealiseerd binnen meerdere wetenschapsgebieden en over verschillende domeinen heen. Het is daarbij belangrijk om het begrip ondernemen ruim genoeg te zien (bv. cultureel, maatschappelijk of economisch).
Zorgen voor creatief denkproces
Ten eerste moeten leerlingen opportuniteiten zien en verkennen met behulp van een creatief denkproces. Het detecteren en identificeren van opportuniteiten, het afbakenen van een uitdaging en het bedenken van ideeën (bijvoorbeeld via brainstormtechnieken) zijn een eerste stap in het creatief denkproces.
Ideeën realiseren
Een andere bouwsteen in deze sleutelcompetentie is de uitvoerbaarheid van ideeën onderzoeken, het inzetten van middelen tegenover doelstellingen afwegen en het gekozen idee stapsgewijs realiseren. Leerlingen hebben voor een efficiënte uitvoering competenties nodig zoals planningstechnieken, leidinggeven, teamwerking en methodes om conflicten op te lossen. Interactie met anderen kan bijdragen tot het ontdekken van eigen talenten en die van medeleerlingen. Het beheren van de beschikbare middelen is hierbij een belangrijk element.
Studiekeuze en loopbaanontwikkeling
Ten slotte komt ook (duurzame) keuzes maken, rekening houdend met gevolgen op korte en lange termijn, onder de aandacht. Voor de eerste graad ligt de focus op het maken van persoonlijke keuzes. Jongeren maken keuzes op basis van rationele, emotionele of intuïtieve criteria. Ze hebben nood aan ondersteuning om onderbouwde keuzes te maken. Het bewust afwegen van alternatieven op basis van (aangereikte) criteria kan gevolgen hebben op korte termijn maar ook op lange termijn. Bijvoorbeeld over studiekeuze maar ook over loopbaanontwikkeling op langere termijn.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.

-
Sleutelcompetentie ondernemingszin: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie ondernemingszin.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd door …
Video -
Design at School: Innovatieve oplossingen bedenken en realiseren
Design@school laat leerlingen in de eigen leefwereld problemen ontdekken, en hiervoor innovatieve oplossingen bedenken en realiseren.
Methodieken vanuit design thinking ondersteunen dit leerproces.WebsiteNieuwOrganisatie, firma, vzw -
Bedrijfsbezoek: Leidraad
Dit is een leidraad voor het voorbereiden van een bedrijfsbezoek, het bezoek zelf en de nabespreking ervan.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht, Directie -
In ons leerlingenparlement komt democratie tot leven
Leerlingen die op eigen houtje het schooltoneel en acties voor welzijn in elkaar steken. En een leerlingenraad die élke leerling betrekt. Ontdek hoe het Kompas in Sint-Truiden democratie tot leven brengt met hun leerlingenparlement. Louise, …
ArtikelNieuw -
Democratie op school: Schrijfopdracht rond de leerlingenraad
In deze schrijfopdracht werken de leerlingen zelf een idee uit dat ze willen voorleggen aan de directeur van de school. Voorbeelden zijn huiswerk afschaffen, de school later laten starten, meer uitstapjes met de klas ...
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Ruimtevaart in de klas: Vorming
Ruimte en ruimtevaart zijn thema’s die alle leeftijden aanspreken, en bovendien heel relevant zijn om onze aardse problemen aan te pakken. We komen nu in een tijd waarin de ruimtevaart revolutionair zal veranderen, en steeds meer …
Nascholing of activiteit -
School 4 School: Educatief pakket over onrechtvaardigheid
School 4 School is een educatief project dat handelt over wereldwijde onrechtvaardigheid. In deze bijdrage vind je materiaal om aan de slag te gaan met de vooraf opgenomen workshop ‘Waar je wieg staat, bepaalt je toekomstkansen (niet)'. …
Downloadbaar lesmateriaal -
Gratis vormingen Het Archief voor Onderwijs: Leerwinst voor je leerlingen, tijdwinst voor jou!
Nieuwe werkvormen ontdekken om activerende lessen met filmpjes en luisterfragmenten in elkaar te boksen? Leerlingen lager of secundair aan het werk zetten met boeiend audiovisueel lesmateriaal? Het Archief voor Onderwijs ondersteunt je …
Aankondiging -
Sherlock: Interactief stadsspel in 21 steden
Er heeft een misdaad plaatsgevonden en de politie heeft jouw hulp nodig bij oplossen van deze zaak. Kan je de dader ontmaskeren en uit de line-up halen binnen anderhalf uur? Doorkruis snel de stad om zoveel mogelijk aanwijzingen te verzamelen: de …
Nascholing of activiteit -
AI in de lespraktijk: Webinar
Bereid jezelf en je leerlingen voor op de toekomst! In deze workshop leer je hoe je AI kunt integreren in je lessen. We bieden praktische tools en strategieën waarmee je AI effectief en verantwoord in de klas kunt toepassen.
tot
Nascholing of activiteit -
Samen leutlezen: Leesproject
Het winnend project van de EDT-awards 2021, Lees je taal-rijk, bevat inzetbaar materiaal om het lezen te stimuleren tijdens de les.
Het leesproject bestaat uit creatieve opdrachten en een aantal uitbreidingsoefeningen, telkens gebaseerd op de …WebsiteLeerkracht -
Nodig een STEMfluencer uit voor de eerste graad
STEMfluencers brengt jonge medewerkers uit de chemie, kunststoffen, farma en biotech naar de klas. Tijdens een twee uur durende gastles vertellen ze leerlingen uit de eerste graad over hun STEM-studies en STEM-beroep en geven ze een eigen kijk op …
tot
Nascholing of activiteit