Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd …
Video -
Opdracht krantenartikel: Sjabloon
Sjabloon met mogelijke vragen voor een actualiteitsopdracht waarbij leerlingen een krantenartikel selecteren en bestuderen.
Downloadbaar lesmateriaalNieuwLeerkracht -
Het jaar van Karrewiet: Vragen bij jaaroverzicht 2024
Opdracht met verschillende vragen over het Karrewiet jaaroverzicht van 2024.
Downloadbaar lesmateriaal (5)NieuwLeerkracht -
Karrewiet 2024: Jaaroverzicht
BookWidgetsoefening met twintig meerkeuzevragen over het Karrewiet jaaroverzicht van 2024. De video vind je hier..
Interactieve oefeningNieuwLeerkracht -
Klasbezoek lokale Oxfam-Wereldwinkel
Wat dacht je van een bezoekje met je klas aan de lokale wereldwinkel, een proeverij, een woordje toelichting of een heuse vorming?
Nascholing of activiteitNieuw -
Oxfam steunt agro-ecologie
In deze video op YouTube ontdek je meer over de agro-ecologische aanpak van Oxfams koffiepartner in Oost-Congo.
VideoNieuw -
Strijd mee voor een leefbaar inkomen
Dit filmpje over fictieve sollicitaties bij Oxfam kan je gebruiken als een instap voor een les over eerlijke cacaohandel, fair trade, leefbaar inkomen...
VideoNieuw -
Hoe lang werk jij voor 67 cent?
Hoelang werk jij voor 67 cent? Deze prof slechts enkele minuten, een cacaoboer een hele dag. Iedereen heeft recht op een leefbaar inkomen. Dit filmpje van Oxfam kan dienen als instap voor een les over fair trade.
VideoNieuw -
Waar komt jouw chocolade vandaan?
Wij Belgen zijn trots op 'onze chocolade'. Maar wist je dat zowat 70% van de cacaobonen, de belangrijkste grondstof van chocolade, eigenlijk afkomstig is van West-Afrika? En dat deze cacaoboeren vaak in extreme armoede leven?
Dit filmpje gebruiken je …
VideoNieuw -
Aardrijkskunde, een wereld in beeld en geluid: Webinar
Met het lesmateriaal, concrete werkvormen en voorbeeldopdrachten die je in deze workshop leert kennen, maak je aardrijkskundige concepten meteen heel concreet voor je leerlingen. En met de rondleiding in de leerlingenruimte leer je meteen ook hoe …
Nascholing of activiteitNieuw -
Webinar Wereldwaterdag@school: Van onderzoek tot symbolische actie
Schrijf je in voor de inspiratiewebinar: Wereldwaterdag@school: Van onderzoek tot symbolische actie.
Wil jij met jouw leerlingen Wereldwaterdag@school in de kijker zetten? Ben jij op zoek naar inspiratie om deze dag concreet vorm te geven? Doe …
Nascholing of activiteitNieuw -
Gratis vormingen Het Archief voor Onderwijs: Leerwinst voor je leerlingen, tijdwinst voor jou!
Nieuwe werkvormen ontdekken om activerende lessen met filmpjes en luisterfragmenten in elkaar te boksen? Leerlingen lager of secundair aan het werk zetten met boeiend audiovisueel lesmateriaal? Het Archief voor Onderwijs ondersteunt je …
AankondigingNieuw