Transpersonen: informatie en lesmateriaal
Transgender? Deze term wordt gebruikt wanneer je geboortegeslacht niet overeenkomt met je genderidentiteit. Je genderidentiteit betekent je innerlijke gevoel als man, vrouw of geen van beiden. Als je bij de geboorte het vrouwelijk geslacht krijgt toegewezen, maar je voelt je geen vrouw maar eerder man, of geen van beiden, dan kan je jezelf als transgender benoemen. Als je als vrouw geboren wordt en je voelt je ook vrouwelijk; of als je als man geboren wordt en je voelt je ook mannelijk, dan spreken we over cisgender.
Transgender als koepelterm
Transgender is een koepelterm. Doorgaans onderscheiden we drie groepen, al is niet iedereen het eens met deze opdeling.
- Travestiet: kleedt zich sporadisch of regelmatig in de kledij die cultureel met het andere geslacht (sekse) wordt geassocieerd. De genderexpressie van die persoon wijkt dus af van zijn of haar sekse.
- Genderqueer, gender non-binair, (transgenderist): stelt het binaire denken 'man-vrouw' in vraag. Iemand die genderqueer of gender non-binair is, herkent zich niet in het geslacht die zijn of haar lichaam dicteert. Ze voelen zich mannelijker of vrouwelijker, of nu eens man dan eens vrouw, of vinden zich helemaal niet terug in de man-vrouwopdeling.
- Transman of transvrouw: herkent zich niet in zijn of haar geboortegeslacht en wil dit in meer of mindere mate laten aanpassen door gebruik van hormonen en/of operatieve ingrepen. We spreken over een transman als je bij de geboorte het geslacht vrouw kreeg, maar je eigenlijk meer man voelt. Een transvrouw is een persoon die bij de geboorte het geslacht man kreeg, maar zich vrouw voelt.
Wat wil het woord transseksueel zeggen?
Het woord ‘transseksueel’ is de laatste jaren minder en minder in gebruik geraakt. De term werd vaak gebruikt om een onderscheid te maken met travestie of gender non-binaire personen. Je kan stellen dat het nadeel van het woord ‘transseksualiteit’ berust op het feit dat het gemakkelijk verward wordt met seksualiteit. Transseksualiteit heeft echter niets met seksualiteit te maken.
Transleerling bij jou op school?
Heb je een vraag over een transleerling bij jou op school of wil je graag meer informatie over hoe je dit thema in de les kan brengen? Mail naar onderwijs@cavaria.be. Zo kan je ook een vorming voor leraren over LGBT+ of over genderbewust lesgeven aanvragen. Voor methodieken en extra materiaal over het LGBT+ thema neem je een kijkje op School uit de Kast.
Op zoek naar een geschikt moment om het over transpersonen te hebben in de klas? Wel, op 20 november is er de Internationale Transgender Gedenkdag.

-
Wat betekent non-binair?: Inke Gieghase legt uit
Inke Gieghase, journalist en artiest, omschrijft non-binair als: 'iets is niet binair, valt niet binnen een tweeledige of binaire opdeling'. In dit filmpje in de reeks Moeilijke dingen makkelijk uitgelegd legt ze het in één minuut uit.
Video (3) -
Wat als leerlingen schelden met homo?: Tips voor leerkrachten
Wat doe je als een leerling homo als scheldwoord gebruikt? Veel jongeren zien het woord niet meer als een scheldwoord maar als een normaal onderdeel van hun taalgebruik. Daarom weten leerkrachten niet altijd goed hoe ze hierop moeten reageren. Op …
Artikel (3) -
Hoe verschillende soorten geweld tegen LGBTI+- en gendervariante kinderen voorkomen en bestreden kunnen worden
Dit werk is een handboek voor professionelen tewerkgesteld in het onderwijs, de gezondheidssector, gezinsverenigingen en kinderbeschermingsorganisaties, de media en publieke ruimtes.
Het werk kwam tot stand in het kader van het internationaal …
Downloadbaar lesmateriaal -
Zanzu: Mijn lichaam in woord en beeld
Website over seksuele gezondheid voor mensen met taalproblemen. Door middel van iconen en beeldmateriaal is de site gebruiksvriendelijk. De uitleg is in dertien talen, zowel geschreven als gesproken. Bevat ook een woordenboek en uitleg voor …
Website (9)Student (lerarenopleiding) -
Geweld en haat tegen LGBTQ+: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over geweld en haat tegen LGBTQ+, samen met meer context en concrete lestips.
Deze collectie werd aangemaakt voor de KLAAR-aflevering Waar komt homohaat bij jongeren vandaan? en Geweld tegen …
Video (5) -
Call It Hate: Werkvormenbundel
Deze bundel is onderdeel van het Call It Hate project van çavaria dat bewustwording wil creëren rond holebi- en transfobe haatmisdrijven.
Doel:
Jongeren sneller laten ingrijpen als ze getuige zijn van een haatmisdrijf.
…Downloadbaar lesmateriaal (15)Organisatie, firma, vzw -
WAT WAT tegen pesten: Videoportret van Margot
Margot werd in het middelbaar gepest omdat ze uit de kast kwam. Ook vandaag wordt ze hier nog op aangesproken.
Video -
Coming-out day
Andersgeaardheid werd op 11 oktober 2009 in het daglicht geplaatst.
Om dit onderwerp aan te brengen vind je hier een tekst met de verwerking erbij.
Downloadbaar lesmateriaal (12)Leerkracht, ICT-coördinator -
Kliq: Genderstereotypen en seksuele diversiteit
Op de site van Kliq vind je achtergrondinformatie en lesmethodieken om genderstereotypen en seksuele diversiteit bespreekbaar te maken in de klas:
Website (6) -
Girl: Lesmap
De map geeft meer duiding en info bij de film Girl (Lukas Dhont) over Lara, die het wil maken als ballerina. Ze trotseert de wereld, maar het is vooral haar lichaam dat tegenstribbelt, want Lara is geboren als jongen.
Downloadbaar lesmateriaal (21) -
Ik en de ander: Project rond relationele opvoeding
Project Ik en de ander is een voorbeeld van hoe moeilijke onderwerpen als homoseksualiteit, gender en transgender zijn en seksuele weerbaarheid bij kinderen van drie tot veertien jaar aangepakt kunnen worden. Wil je als basis- of secundaire school …
Artikel (43)Leerkracht, Pedagogisch begeleider, … -
#SoWhat?! The gayme
Aan de hand van veertig illustraties gaan tieners in gesprek met elkaar. Al spelenderwijs maken de deelnemers kennis met gevoelige thema's in de maatschappij. Het spel maakt onderwerpen als seksualiteit, holebi, diversiteit en transgender …
Fysiek materiaal (4)