Leesbeleid op school
Hoe werk je op een effectieve manier aan begrijpend lezen? Hoe zet je een leerlijn begrijpend lezen en luisteren uit, van de kleuterschool tot het lager onderwijs? En hoe veranker je dit in een lees- of taalbeleid in je school? Dat was de focus van de prioritaire nascholingsprojecten in 2020-2021 en 2021-2022 om schoolteams te versterken rond begrijpend leesonderwijs om zo de begrijpende leesvaardigheden van alle leerlingen te verbeteren.
Sleutels voor effectief begrijpend lezen
De praktijkgids Sleutels voor effectief begrijpend lezen diende als basis voor deze projecten. Je vindt er stappenplannen en scenario’s die schoolteams concreet kunnen inspireren bij het implementeren van een krachtige leesdidactiek in de klas (incl. differentiatie en evaluatie) en bij het uitstippelen van een schoolbreed leesbeleid. In deze video krijg je een heldere uitleg over de vijf sleutels om in de klas constructief aan de slag te gaan met begrijpend lezen. Wil je je nog meer verdiepen in deze materie? Op volgende webpagina vind je de opname en de presentaties van de online studiedag Waarom lezen wij? van 21 april 2022.
Prioritaire nascholingen
De prioritaire nascholingsprojecten ontwikkelden in samenwerking met experten en de deelnemende scholen kennisclips met kaders, praktijkmaterialen, tips ... voor scholen die niet konden deelnemen.
PRO-LEZEN - AP hogeschool, Odisee hogeschool, Iedereen Leest
Vergeet de rol van leerlingen niet bij alle acties die je rond lezen opzet. Hoe creëer je samen met je leerlingen een krachtige en motiverende leesomgeving? Hoe kun je leerlingen actief betrekken bij de leesactiviteiten? Welke rol kunnen leerlingen opnemen bij de leesmonitoring? Wat kunnen leerlingen betekenen bij het uitdenken van een leesbeleidsproces?
Geef me de vijf! // Effectief begrijpend lezen in de praktijk - Arteveldehogeschool, Centrum voor Taal en Onderwijs
Hoe krijg je leerlingen zover dat ze meer en liever lezen? Hoe zorg je ervoor dat leerlingen leesstrategieën vaardig en flexibel leren inzetten? Kan je leesbegrip ook stimuleren buiten de taalles? En hoe bouw je samen met je hele team aan een leesbeleid? Om deze vragen te beantwoorden, werd de website Sleutelen aan lezen: samenwerken aan een leesbeleid op school ontwikkeld.
Hoe ziet effectief leesonderwijs eruit? Hoe zet je op de vijf vakdidactische sleutels zoals beschreven in de Vlor-studie? Dat kom je te weten in dit filmpje.
Escaperoom Begrijpend Lezen - PBD GO!, Erasmus Hogeschool, UGent
Je schoolteam basisonderwijs op weg zetten om een effectief leesbeleid voor begrijpend lezen op te zetten? Het pad naar een effectief leesbeleid zal verschillen van school tot school: daarom deze escaperoom waar je als team zelf je weg naar buiten zoekt met de mogelijkheid om eventuele hulplijnen in te roepen en gebruiken.
Leerkracht-Leeskracht - OVSGplus, Hogeschool Utrecht, KULeuven Gezins-en Orthopedagogiek
LIST en DENK zijn twee didactieken om rond lezen te werken in kleuter- en lager onderwijs. In deze video krijg je meer info en tips over hoe je LIST en DENK kan implementeren in je klaswerking.
In de webinar Wat als lezen moeilijk gaat? krijg je inzichten vanuit het dyslexieonderzoek voor de basisschoolpraktijk door prof. dr. Pol Ghesquière.
Deze website zet in op expertisedeling rond leesprojecten. In een video delen schooldirecteurs Natalie en An hun ervaringen over het prioritair nascholingsproject Leerkracht-Leeskracht.
Lang zullen ze lezen! - UCLL
Hoe kunnen we leerlingen beter leren lezen? Rond deze vraag gingen een aantal leerkrachten onderzoekend aan de slag. Leerkrachten verdiepten zich in leesdoelen en leesstrategieën, ontwikkelden lesmateriaal en testten het uit in de klas. Daarnaast werkten ze ook aan een schoolbreed beleid rond begrijpend lezen. Deze website legt de resultaten van dat work in progress vast.
Enkele quotes van leerkrachten met betrekking tot het effect binnen hun klaspraktijk na deelname aan een project:
"Ik maak bewuster gebruik van de didactische sleutels voor effectief begrijpend lezen, maak bewustere transfers naar andere leergebieden, en zorg voor een effectiever gebruik van tijd i.v.m. begrijpend lezen."
"In onze klaspraktijk (zowel kleuter als lagere school) zetten we veel meer in op interactief (voor)lezen, modelen, hardop denkend lezen,... Eigenlijk dus meer op werken met de tekst i.p.v. louter vraagjes invullen."
"Ik ga vaker modelen als leerkracht, stimuleer een krachtige leesomgeving en vergroot het aanbod. Ik ben ook kritischer over de lessen BL in de methode."
"Ik verhoog de betrokkenheid door een variëteit aan teksten die meer aansluiten bij de diverse leefwereld van de kinderen aan te bieden."
---
Over de positieve gevolgen voor de leerlingen:
"Ze zijn zich bewust van de voordelen van goed kunnen (begrijpen) lezen, omdat ze de functionaliteit hebben ervaren. Hierdoor is ook hun motivatie gestegen."
"De leesmotivatie is hoger, de AVI-resultaten zijn beter."
"De leerlingen tonen meer interesse in 'gewone leesboeken' en stappen meer af van zoekboeken en strips. Ze leren staakwoorden herkennen en leren moeilijke teksten samen te vatten. Ze krijgen een verruimde woordenschat."
Les in Lezen: Inspiratiegids voor effectief leesonderwijs in het kleuter-, lager en secundair onderwijs
Deze gids is geen handvat waarmee je als school je volledige leesbeleid kan uittekenen of kritisch evalueren. Wél ruimt de gids misverstanden over effectief leesonderwijs uit de weg, en biedt hij inspiratie voor effectieve leesinterventies, voor alle onderwijsniveaus. De gids bundelt 16 inspiratiefiches. Je kan deze inspiratiegids van voren naar achteren lezen, maar je kan er net zo goed de vragen uitpikken die jou het meest interessant lijken.
