Welbevinden op school onder de aandacht met mindfulness
We leven in een snelle en drukke maatschappij waarbij je al eens durft te vergeten om te rusten en te ontstressen. 'Scholen zijn de uitgelezen plaats om geestelijk welbevinden bespreekbaar te maken', zegt klinisch psycholoog en gedragstherapeut Filip Raes in Klasse.
Het is dan ook geen grote verrassing dat steeds meer leraren 'mindfulnessoefeningen' in hun lesgeven verwerken. Met de oefeningen hopen ze dat leerlingen meer rust voelen en zelfvertrouwen krijgen, maar ook zelf meer ontspannen voor de klas staan.
'Daag leerlingen uit om van de stilte te proeven'
'Mindfulness helpt me om te gaan met mijn eigen onrust. Je legt de focus eerst op jezelf om dan met bewuste aandacht bij de leerling te kunnen zijn. Rust ervaren van binnen, is van cruciaal belang om de oefeningen te doen met je leerlingen', laat Mia Jansen, lerares secundair in het Atlas College in Genk en voorzitster van de Commissie Onderwijs bij vzw Moment ons weten.
Mia merkt dat haar leerlingen openstaan voor het thema en graag vragen stellen. 'Er is niets mis om mindfulness in een lessenreeks aan te bieden. Toch geloof ik sterk in de kracht van korte 'mindfulle momentjes' in de les. Je gebruikt een aandachtsoefening beter op het moment dat je leerlingen het nodig hebben. Voor een toets, bij veel tumult, om te concentreren bij het begin van de les ... Simpele oefeningen helpen je daar bij. Laat ze bijvoorbeeld de ogen even sluiten of focus op de juiste zithouding.'
'Je moet durven en proberen. Ooit moest ik tijdens de studie toezicht houden en daagde de leerlingen uit. 'Willen jullie van de stilte proeven?', vroeg ik. Ze waren enthousiast en we maakten er een fijn lesuur van. Een leerling met gedragsproblemen stapte achteraf naar me toe en vertelde me dat zulke rustsessies was wat ze nodig had.'
Professor Filip Raes, gaat zelfs verder: 'We hebben onderzoek gedaan bij leerlingen in het secundair onderwijs. De leerlingen die mindfulness volgden, vertoonden effectief minder angsten, stress en depressie – ook op langere termijn.'
Lees via deze link het volledige onderzoek.
Mindfulness, wat is dat?
Mindfulness is een combinatie van oosters boeddhisme en technieken uit de westerse psychotherapie. 'Het is aandachtig zijn voor wat er in het hier en nu gebeurt op een aanvaardende en niet-veroordelende manier. Concreet: stilstaan bij wat er in je en rond je gebeurt zonder dat je er van alles begint bij te denken', zegt Raes.
Mia Jansen: 'Ik heb een coaching gevolgd over welbevinden bij jongeren. Toen ik in mijn klas communicatievaardigheden mocht geven, ben ik vol goede moed naar mijn directie gestapt met de vraag om aan de slag te gaan met mindfulness. Mijn directeur steunde me meteen. Ik startte met een reeks van tien lesjes.'
'Leerlingen houden nu zelfs hun middagpauze vrij om samen oefeningen te doen. Reacties als 'zalig om 's avonds zo rustig in slaap te vallen', of 'het helpt om me beter te concentreren', doen me goed.
Hulpmiddel voor iedereen?
'Soms werkt het niet, ook niet bij jongeren op scholen. Dus we mogen zeker niet te hard van stapel lopen. Je kan niet verwachten dat het altijd en bij iedereen helpt. Misschien werkt het soms ook voor een stuk omdat jongeren in groep samen praten over problemen. Weten dat je niet de enige bent die piekert, kan al helpen', zegt onderzoeker Raes.
Lees bij de collega's van Klasse nog meer over het onderwerp. Of zet dit thema in de kijker in de periode van Rode Neuzen Dag. Dat project steunt lokale schoolprojecten die jongeren mentaal en fysiek sterker maken.
-
Mindfulness exercise: Empathy assignment the tree
This mindfulness exercise is an ideal assignment to relax. You can also use this as a snack.
Translated by
Downloadable resource (49)Teacher -
Rest box: On the way to rest
The Rustbox puts children, young people and supervisors on their way to rest and relaxation. Think of it as a digital tool to prevent stress and conflict.
You will find plenty of tips and examples to relax yourself or to offer peace to others:
…Translated by
Website (24)Teacher, Learning mentor -
Lucky triangle: Lesson package
What are the building blocks of happiness? Can I influence my happiness? Can I be sad and happy at the same time? How do I teach about the theme in an accessible (and fun) way? These and many other questions are addressed in the Happiness …
Translated by
Downloadable resource (15) -
Take away all worries
A head full of worry can make you feel anxious. To get out of this, it can help to be completely in the now. This leaf serves as a tool to become aware of what is happening now.
Translated by
Downloadable resource (13)Teacher -
Expedition Happiness: Assignment Videos
Expedition Happiness is a virtual voyage of discovery where students are introduced in a playful, interactive way to skills and habits that enhance mental well-being or happiness.
Expedition Happiness consists of four worlds. In each of the worlds …
Translated by
Website (12) -
Mindfulness exercises
In this document you will find an explanation of three mindfulness exercises:
- the attentive frog,
- beginners look,
- the boulder tower.
Mindfulness is a way of teaching students to focus on their thoughts, feelings, emotions and actions. Attention is …
Translated by
Downloadable resource (10)Other -
Positive affirmation cards
It is extremely important to be positive in life no matter what. By dealing with your concerns or fears in a mindful way, you become much calmer, even during corona times.
Attached you will find positive affirmation cards.
Extra information.
Translated by
Downloadable resource (10) -
Mindful education
A site with tools and tips to promote mental well-being in the classroom.
You discover more about:
- resilience,
- connectedness,
- emotions,
- creativity,
- growth mindset,
- self-care.
All tips are supported by recent brain research.
Translated by
Website (8)Teacher -
Stop the time ... and relax
With this manual you can work in the classroom with quiet snacks, children's yoga ...
You will find written lessons and exercises to do in the classroom or in the gym. All exercises can also be done separately.Translated by
Tangible material (8)Teacher, Learning mentor, … -
MiMoKi: Mindfulness for children
On the site you will find information, educational videos and materials about mindfulness for children.
Translated by
Website (7) -
Healthy School
A healthy school? That can be about a lot: nutrition, exercise, mental well-being, tobacco ... A whole sandwich. But you can't do everything at once, of course. Healthy School gets you started.
What is Healthy School?
Healthy School is an approach …
Translated by
Website (6) -
Super Chill: For a world full of resilient children
Super Chill wants to create a world full of resilient and future-proof children. In the free app you will find various exercises, based on mindfulness and yoga techniques, that you can play on your digital board in no time at all. This is how you …
Translated by
App or software (6)Teacher, ICT co-ordinator