Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Een efficiënte samenvatting maken in zes stappen
Door een samenvatting te maken, ben je actief bezig met de leerstof. Hierdoor neem je efficiënter de informatie op. Daarnaast geeft zo’n gestructureerd document een duidelijk overzicht van je leerstof. Twee vliegen in één …
Artikel -
Vier methodes om notities te nemen
In dit artikel vind je info over vier notitiemethodes:
- Cornell;
- blurting;
- mindmappen;
- vraag en antwoord.
Artikel -
Stop, denk, doe: Stappenplan
Stop-denk-doe-controleer stappenplan met extra verduidelijkingsvragen voor de leerlingen per stap.
Picto's van Word.
Downloadbaar lesmateriaal (6)GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Handschrift bevordert leren meer dan typen, beweren wetenschappers
Een Noors team van wetenschappers heeft de invloed van handschrift en typen op de hersenactiviteiten en geheugencapaciteiten onderzocht.
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator -
Reynaert De Vos: Lespakket
Een eeuwenoud verhaal over een heel erg sluwe vos. Maak samen met je klas kennis met Reynaert. Wie is hij? Wat deed hij? Waarom is hij nog zo actueel? Lees het verhaal, rijm, maak je eigen boekcover en breek je hoofd over morele dilemma's!
Downloadbaar lesmateriaal (7) -
Karrewiet 2023: Jaaroverzicht
Opdrachten bij het jaaroverzicht van Karrewiet van 2023. Als start kan je voorkennis activeren en het jaaroverzicht bekijken.
Er is een evaluatie voor het opzoekingswerk en voor samenwerking.
De werkbundel voor de leerlingen en de verbetersleutel voor …
Downloadbaar lesmateriaal (53)Leerkracht -
Matatalab VinciBot
Matatalab VinciBot is een robotset voor leerlingen vanaf 8 jaar. Deze set kan meer dan elke andere vergelijkbare set.
De Matatalab VinciBot Set heeft diverse en rijke functionaliteit, open uitbreidbaarheid en een uitstekende kwaliteit.
Met zijn …Fysiek materiaal -
Zo werkt Nearpod: handleiding.
Nearpod is een online platform waarmee je presentaties kan voorzien van interactieve opdrachten. Deze bijdrage bevat een beknopt stappenplan over het gebruik van de website. In vijf eenvoudige stappen verken je de omgeving:
- stap 1: aanmelden …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht, ICT-coördinator -
Onlinehulp voor leerlingen: Tools en apps voor als je hulp zoekt
Een overzicht van tools en hulplijnen voor leerlingen waar ze zelfstandig of begeleid mee aan de slag kunnen gaan.
De tools zijn ingedeeld in vier categorieën:
- gezondheid,
- studiekeuze,
- leren en studeren,
- je goed voelen.
Helemaal onderaan …
WebsiteAndere functie -
Concentratietips bij huiswerk: Hulpfiche
Welke zaken kunnen je afleiden bij schoolwerk?
Zijn er oplossingen die kunnen helpen om minder afgeleid te worden?
Zijn de oplossingen haalbaar?Aan de hand van deze fiche gaan leerlingen zelf op zoek wat voor hen de beste oplossingen zijn om zich te …
Downloadbaar lesmateriaal (26)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
Maandplanner
Een blad met een blanco vakje voor elke dag van de maand.
Downloadbaar lesmateriaal