Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Maps.com: Kaarten over actuele onderwerpen
Maps.com verzamelt kaarten om de wereld beter te begrijpen. Ze prikkelen de verbeelding en bieden nieuwe perspectieven en horizonten aan.
WebsiteLeerkracht -
SchooVR: Maak zelf virtuele omgevingen
Website war je zelf VR-omgevingen kan bouwen of bestaande lessen kan zoeken en gebruiken in je eigen klas.
WebsiteLeerkracht, Ander -
Geteach: Interactieve kaarten vergelijken
Interactieve kaarttool waarmee je twee kaarten naast elkaar kunt bekijken. Je kan uit verschillende lagen kiezen om te vergelijken of verbanden te zoeken.
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Interactive explainers
Deze website bevat enkele innovatieve en interactieve animaties. Je vindt er onder meer info over:
- aardbevingen,
- astronomie,
- atmosfeer,
- beweging van de aarde,
- bouw van de aarde,
- Condroz,
- demografie,
- geologie,
- neerslag,
- optica, …
Website (4)Leerkracht -
Brainstorm WIPASOFT: Oefensite
Oefensite met oefeningen ondersteund door visual learning voor verschillende algemene vakken.
WebsiteAndere functie -
Sterrenkids: Sterrenkunde en ruimtevaart voor kinderen
Deze Nederlandse website is een samenwerking tussen de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop en Sonnenborgh: museum en sterrenwacht in Utrecht.
De leermiddelen op deze website zijn onderverdeeld in volgende thema's:
- zonnestelsel,
- aan de hemel,
- meten is …
Website (4)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Planet Compare
Hoe groot is de zon ten opzichte van de aarde? Op deze site kan je de grootte van de zon, maan en planeten en de verhouding tot elkaar vergelijken.
Website (7)Leerkracht -
Le Livre Scolaire: Online handboeken
Le Livre Scolaire is een Franse uitgever die zijn boeken gratis ter consultatie beschikbaar stelt. Zeer handig voor alle vakken, onder andere voor illustraties, maar vooral voor taalleerkrachten.
Hun eigen audio's kan je meestal gratis …
WebsiteLeerkracht -
Learning about Forests: Leren in openlucht
Leren over bossen betekent ook leren in openlucht, met praktijkervaringen die ertoe kunnen leiden dat leerlingen een dieper en meer betrokken begrip krijgen van de natuur.
Onder de rubriek leermiddelen (resources) vind je onder meer:
…WebsiteLeerkracht -
CK-12 Foundation: Online leermateriaal
Online en op eigen tempo studeren met geïntegreerd visueel leermateriaal.
Website (3)Leerkracht -
Eco-schools: Duurzame schoolprogramma's
Inspiratie over het duurzaam omgaan met onze leefomgeving.
Projecten:
- planten vinden en onderzoeken;
- minder afval;
- W5;
- circulaire economie.
Lesmateriaal over onder meer:
- recyclage,
- afval,
- verpakkingen,
- duurzame consumptie.
Website (6)Leerkracht -
AI Op School: Projectsite
Artificiële intelligentie (AI) komt volop aan bod in de media. AI-systemen dringen dan ook meer en meer onze wereld binnen. Daarbij hoor je het vaak hebben over thema’s zoals:
- chatbots;
- zelfrijdende auto’s;
- virtuele assistenten; …
Website