Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
The Differentiator: Bedenk een goede onderzoeksvraag
Om goede onderzoeksvragen te bedenken binnen elke orde van de Taxonomie van Bloom is deze differentiator een handige tool.
De tool is handig om cognitief sterke leerlingen die een verbredingsopdracht maken en leerlingen in de derde graad …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander -
The Climate Fresk of Klimaatcollage: Spelkaarten
Tijdens de drie uur durende interactieve workshop The Climate Fresk leer je of je leerlingen de essentie kennen van de klimaatuitdaging en leren jullie tot klimaatactie overgaan.
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht -
Het Burgerparlement: Ecologische noodtoestand
Meer burgerparticipatie en ambitieuze milieumaatregelen combineren? Het Burgerparlement heeft voor onze regering-De Croo een concreet voorstel klaar! 101 gelote burgers, representatief voor de diversiteit van de Belgische bevolking en gesteund …
WebsiteLeerkracht -
Urban Ecology
Het Centrum Stedelijke Ecologie is een non-profitorganisatie die de veerkracht van Brussel wil vergroten door de sociale innovaties die er plaatsvinden te stimuleren. Het fungeert als een overbruggingsorganisatie door het opzetten en faciliteren …
WebsiteAnder -
Eco-schools: Duurzame schoolprogramma's
Inspiratie over het duurzaam omgaan met onze leefomgeving.
Projecten:
- planten vinden en onderzoeken;
- minder afval;
- W5;
- circulaire economie.
Lesmateriaal over onder meer:
- recyclage,
- afval,
- verpakkingen,
- duurzame consumptie.
Website (6)Leerkracht -
Klimaatraad: Feiten vs. meningen
Joris Meys is statisticus, data-analist en bioloog. Hij was een tiener toen hij het eerste IPCC-klimaatrapport las. De voorspellingen daarin zijn ongeveer allemaal uitgekomen. Nu, bijna dertig jaar later, ligt er een nieuw rapport - een niet mis …
VideoAnder -
Horizontaal en verticaal
Bekijk de foto aandachtig. Zoek de rode lijnen en duid aan of de lijn verticaal of horizontaal is.
Interactieve oefening (3)Leerkracht, ICT-coördinator -
COSMO: Virtual reality en augmented reality
COSMO is een onderzoeksproject waarbij zowel bedrijven uit de maakindustrie, onderzoeksgroepen alsook secundaire scholen betrokken zijn.
ArtikelLeerkracht -
Leren werken met (recuperatie)hout: Workshop voor je klas
Hou'tHart is een organisatie die op de lagere school komt met eigen machines, gereedschappen en recuperatie hout. Samen met de kinderen maken ze iets wat zinvol is voor henzelf-de klas-de school. Het aanbod wordt aangepast aan het niveau van de …
Nascholing of activiteit (7)Leerkracht -
Digitale oriëntatie: Apps en tools
Website met een overzicht van verschillende apps en tools om er met jouw leerlingen op uit te trekken. De verschillende tools worden onderverdeeld in drie categorieën:
- routeplatformen (bv. RouteYou, Google My Maps,...);
- citygames …
Website (4)Leerkracht -
Klimaatvriendelijk reizen: Kijk- en luisteropdracht
In het filmpje van VRT NWS worden het vliegtuig, de Flixbus en de trein als transportmiddelen voor een vakantie met elkaar vergeleken. Dit kan ook aanleiding geven tot een debat rond het klimaat en duurzaamheid.
Downloadbaar lesmateriaal (84)Leerkracht, ICT-coördinator, …