Moeten wij dit ook kennen voor de toets

In 2010 is het lectoraat Eigentijds Beoordelen in het Onderwijs van Hogeschool De Kempel in Helmond gestart met de ontwikkeling van een curriculumonderdeel ‘Beoordelen om te leren’ waarin het begrip ‘Assessment for Learning’ (AfL) in de basisschool centraal staat. Dit curriculumonderdeel werd aanvankelijk ontwikkeld voor en uitgeprobeerd bij een kleine groep studenten van de academische opleidingsvariant (het Challenge Program). Momenteel is het opleidingsbreed een onderdeel van het tweede studiejaar. Bij AfL wordt beoordelen ingezet om het ‘leren leren’ bij leerlingen te bevorderen met als doel de bewustwording van hun eigen leerproces te stimuleren (Black & Wiliam, 1998). Door het toepassen van AfL krijgen leerlingen informatie over de leerdoelen en de criteria waarop ze beoordeeld worden (feed-up). Ook krijgen zij inzicht in waar zij staan in hun leerproces (feed-back). Verder krijgen zij aanwijzingen voor de volgende stap in hun leerproces (feed-forward; zie Hattie & Timperley, 2007). Black en Wiliam (1998) tonen aan dat AfL een positieve invloed heeft op leerprestaties van leerlingen. Ondanks dit positieve effect wordt AfL in het basisonderwijs mondjesmaat toegepast. Dat heeft voor een deel te maken met het gegeven dat leraren onvoldoende zijn toegerust om AfL in hun dagelijkse onderwijspraktijk te integreren. Een verklaring hiervoor is dat in het curriculum van de leraren-opleidingen nauwelijks aandacht aan dit onderwerp wordt besteed (Joosten-Ten Brinke, 2011). Dit gold tot voor kort ook voor Hogeschool de Kempel. Daarom is het initiatief genomen voor de ontwikkeling van het curriculumonderdeel ‘Beoordelen om te leren’ voor al haar studenten. Het doel is de ontwikkeling van de kennis, vaardigheden en attituden van studenten op het gebied van AfL. In dit artikel gaan we in op de gekozen aanpak, het ontwerpproces, de evaluatie en de opbrengsten van het project.