Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Contouren van EU-lidstaten: Combineeroefening
Herken en combineer de contouren van de Europese landen. Dit leermiddel is gebaseerd op Contouren van de EU-lidstaten: Spel van Europa Direct Provincie Antwerpen
Interactieve oefeningLeerkracht -
Maps.com: Kaarten over actuele onderwerpen
Maps.com verzamelt kaarten om de wereld beter te begrijpen. Ze prikkelen de verbeelding en bieden nieuwe perspectieven en horizonten aan.
WebsiteLeerkracht -
ZOOschool website Antwerpen
Op deze site van ZOO Antwerpen vind je lespakketten, verhalen, spelletjes, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Antwerpen voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
ZOOschool website Planckendael
Op deze site van ZOO Planckendael vind je lespakketten, verhalen, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Planckendael voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
Brainstorm WIPASOFT: Oefensite
Oefensite met oefeningen ondersteund door visual learning voor verschillende algemene vakken.
WebsiteAndere functie -
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
Space Explorers: Ontdek het ISS in virtual reality
Met Space Explorers volg je de ruimtevaarders in het ISS-station. The ISS Experience is een epische vierdelige meeslepende serie die je uitnodigt om met acht astronauten mee te gaan op missie aan boord van het internationale ruimtestation ISS. De ISS …
App of softwareLeerkracht -
Monument Valley: Spelen met architectuur
In Monument Valley manipuleer je onmogelijke architectuur en leid je een stille prinses door een magische wereld. Monument Valley is een surrealistische ontdekkingstocht door architectuur en onmogelijke geometrie. Leid de stille prinses Ida door …
App of softwareLeerkracht -
Sterrenkids: Sterrenkunde en ruimtevaart voor kinderen
Deze Nederlandse website is een samenwerking tussen de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop en Sonnenborgh: museum en sterrenwacht in Utrecht.
De leermiddelen op deze website zijn onderverdeeld in volgende thema's:
- zonnestelsel,
- aan de hemel,
- meten is …
Website (4)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Contouren van de EU-lidstaten: Spel
Dit leermiddel bevat de contouren van alle lidstaten van de Europese Unie. Laat je studenten met behulp van een Europese kaart zoveel mogelijk landen benoemen.
Downloadbaar lesmateriaal (9) -
Op onderzoek in de bodem
CurieuzeNeuzen kreeg eerder al heel wat aandacht. Buisjes voor stikstofdioxidemeting werden in 2018 over heel Vlaanderen opgehangen en de resultaten van luchtkwaliteit werden gretig gedeeld.
In 2021 kwam Universiteit Antwerpen met een nieuw …
Downloadbaar lesmateriaal -
Planet Compare
Hoe groot is de zon ten opzichte van de aarde? Op deze site kan je de grootte van de zon, maan en planeten en de verhouding tot elkaar vergelijken.
Website (7)Leerkracht