Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Nieuwe educatieve avonturen in De Vroente
In De Vroente, Duurzaam Educatiepunt van het Departement Omgeving, heeft het aanbod van educatieve programma’s voor het kleuter-, lager en secundair onderwijs een volledige make-over ondergaan.
De programma's zijn ontworpen om leerlingen actief …
AankondigingNieuw -
Wereldwaterdag@school 2024: Educatief pakket
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
ZOO Science
ZOO Science zet de zoölogische expertise en wetenschappelijke werking van ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael in de kijker. Het eigen zoölogisch onderzoekscentrum, het Antwerp ZOO Centre for Research and Conservation (CRC) voert toegepast …
Website -
ZOOschool website Antwerpen
Op deze site van ZOO Antwerpen vind je lespakketten, verhalen, spelletjes, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Antwerpen voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
ZOOschool website Planckendael
Op deze site van ZOO Planckendael vind je lespakketten, verhalen, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Planckendael voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
Brainstorm WIPASOFT: Oefensite
Oefensite met oefeningen ondersteund door visual learning voor verschillende algemene vakken.
WebsiteAndere functie -
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
Op onderzoek in de bodem
CurieuzeNeuzen kreeg eerder al heel wat aandacht. Buisjes voor stikstofdioxidemeting werden in 2018 over heel Vlaanderen opgehangen en de resultaten van luchtkwaliteit werden gretig gedeeld.
In 2021 kwam Universiteit Antwerpen met een nieuw …
Downloadbaar lesmateriaal -
PNEC De Kaaihoeve: Educatief materiaal
Via PNEC De Kaaihoeve kan je educatief veldwerkmateriaal ontlenen. Deze bestaan o.a. uit zoekkaarten, materiaal voor bodemonderzoek, wateronderzoek, verrekijkers en zelfs een detector voor vleermuizen.
Fysiek materiaal -
Learning about Forests: Leren in openlucht
Leren over bossen betekent ook leren in openlucht, met praktijkervaringen die ertoe kunnen leiden dat leerlingen een dieper en meer betrokken begrip krijgen van de natuur.
Onder de rubriek leermiddelen (resources) vind je onder meer:
…WebsiteLeerkracht -
Het Burgerparlement: Ecologische noodtoestand
Meer burgerparticipatie en ambitieuze milieumaatregelen combineren? Het Burgerparlement heeft voor onze regering-De Croo een concreet voorstel klaar! 101 gelote burgers, representatief voor de diversiteit van de Belgische bevolking en gesteund …
WebsiteLeerkracht -
Natuur en bos: Podcast Zwam FM
Je vindt op de website van Agentschap natuur en bos o.a. de podcast Zwam FM voor de week van het bos.
In deze prettig gestoorde boscast (euh podcast) nemen DJ Wickedi Wolf en zijn assistente Myriam Muis je drie afleveringen lang op sleeptouw. Ze …
AudioLeerkracht