Het begrip ‘onderzoeken’ dekt een heleboel ladingen. Er zijn verschillende wetenschappelijke stromingen elk met hun eigen accenten. Op deze focuspagina hebben we alle leermiddelen gebundeld die jullie kunnen helpen om een onderzoekende leerhouding bij de leerlingen aan te wakkeren.
De leermiddelen kunnen we opdelen in een aantal categorieën waarbij vooral de graad van zelfstandigheid van leerlingen bij het uitvoeren van het onderzoek het indelingscriterium is.
- Virtuele laboratoria
Animaties, simulaties en applets over diverse natuurwetenschappelijke thema’s. Ideaal om tijd en materiaal uit te sparen in de klaspraktijk.
- Demonstratieproeven
Experiment, uitgevoerd door de leerkracht, om via het onderwijsleergesprek tot nieuwe inzichten bij de leerling te komen.
- Leerlingexperimenten / Practica
Een labo-experiment is een laboactiviteit waarbij leerlingen een waarnemingsopdracht of experiment in het kader van een gegeven onderzoeksvraag uitvoeren. Het protocol voor deze experimenten is volledig uitgeschreven, en verlopen dus volledig geleid. de leerlingen moeten al dan niet een antwoord formuleren op de gestelde vragen.
Een practicum is een activiteit waarbij leerlingen begeleid zelfstandig meerdere aspecten van de natuurwetenschappelijke onderzoeksmethode combineren in het kader van een natuurwetenschappelijk probleem.
- Onderzoeksopdrachten
Een opdracht waarbij leerlingen volledig zelfstandig een natuurwetenschappelijk probleem vertalen in één of meerdere concrete onderzoeksvragen. De leerlingen staan in voor het onderzoeksontwerp en de oplossingen. Het onderzoek mondt uit in een verslag/rapportering.
-
Rijden onder invloed van drugs, alcohol of medicatie: Lesidee
Doelstelling
Voor dit thema laten leerkrachten hun leerlingen een onderzoek uitvoeren naar het verband tussen verslaving en verkeersveiligheid. Omdat jongeren de effecten van psychotrope stoffen vaak minimaliseren, is het de bedoeling om bepaalde …
Downloadbaar lesmateriaal -
Klasafspraken: Natuurwetenschappen
Enkele klasafspraken die gebruikt kunnen worden in het vaklokaal van natuurwetenschappen.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Natuurwetenschappelijke werkwijze: Zelftest
Vul deze zelftest in om je kennis en vaardigheden te testen over natuurwetenschappelijk onderzoek.
Interactieve oefeningLeerkracht -
Een goede onderzoeksvraag formuleren: Poster of stappenplan
Poster/stapplan om leerlingen te helpen een goede onderzoeksvraag te stellen.
Alle afbeeldingen zijn afkomstig uit Word.
Downloadbaar lesmateriaal (9)Leerkracht -
Onderzoekscompetenties: Feedback schrijfvaardigheid
Met de codes in het schema bezorgen we de leerlingen feedback rond schrijfvaardigheid bij het ontwikkelen van de onderzoekscompetenties.
Omdat de papers begeleid worden door verschillende vakleerkrachten proberen we via codes uniformiteit te krijgen …
Downloadbaar lesmateriaal (6)Leerkracht, Ander -
Onderzoekend leren: Stappenplan wetenschappelijke methode
Presentatie over de natuurwetenschappelijke methode. Bruikbaar als herhaling van deze methode bij de aanvang van een practicum of ONDL
Downloadbaar lesmateriaal (11)Leerkracht -
Wetenschappelijk denken: Schematisch overizcht
Wat is wetenschappelijk denken?
- kritisch;
- realistisch;
- systematisch verworven;
- methodisch;
- validiteit;
- betrouwbaarheid;
- objectiviteit.
Downloadbaar lesmateriaal (10)Leerkracht -
Practicum: Checklist evaluatie
Checklist volgens SAM-schaal van een wetenschappelijk verslag van een practicum.
Downloadbaar lesmateriaal (14)Student (lerarenopleiding) -
Praatronde: Logboek
Je kan dit blad gebruiken in de praatronde om de verschillende onderzoeksvragen die gesteld worden onder de verschillende vakken te rubriceren.
Downloadbaar lesmateriaal (9)Leerkracht -
Onderhoud werkplaats of labo
Een vervelende maar noodzakelijke taak is het opruimen van de werkplaats. Om leerlingen te stimuleren kan je dit document gebruiken. Beoordelen doe je door een vak rood of groen in te kleuren.
Downloadbaar lesmateriaal (8)Directie -
Wetenschappelijke figuren
Een mapje met 68 verschillende soorten wetenschappelijke prenten.
Downloadbaar lesmateriaal (11)Organisatie, firma, vzw