Actief burgerschap
Burgerschapscompetenties maken deel uit van de nieuwe eindtermen voor het leerplichtonderwijs. In september 2019 werden de nieuwe eindtermen ingevoerd in de eerste graad van het secundair onderwijs. Nadien volgen stelselmatig de andere graden en het basisonderwijs. Het actieve engagement van leerlingen neemt er, meer dan bij de huidige eindtermen het geval is, een centrale plaats in.
Rol als burger
Uit internationaal onderzoek naar burgerschapseducatie blijkt dat Vlaamse leerlingen uit het tweede jaar van het secundair onderwijs vandaag beter zijn voorbereid om hun rol als burger in de maatschappij op te nemen dan in 2009, maar dat er toch nog ruimte is voor verbetering. Scholen zetten al op verschillende manieren in op burgerschapscompetenties. Deze acties zorgen echter eerder voor een verhoging van de kennis bij leerlingen en leiden minder tot een echte mentaliteits- en gedragswijziging.
Participatie van leerlingen
In vergelijking met het buitenland zijn Vlaamse scholen minder gericht op participatie en betrokkenheid van leerlingen en leraren. Participatie van leerlingen kan echter een belangrijke hefboom zijn voor het verwerven van verschillende burgerschapscompetenties en dus voor het vormen van kinderen en jongeren die de samenleving van morgen mee kunnen vormgeven.
Inspiratie rond actief burgerschap en leerlingenparticipatie
Hieronder vind je lesmaterialen rond actief burgerschap en leerlingenparticipatie. Ben je op zoek naar een meer actieve manier om bij te leren over dit thema? Check dan Veranderwijs.nu.
Ook Kruit, het Kenniscentrum voor Wereldburgerschapseducatie, werkt rond dit thema. Zij bieden leerkrachten en educatieve aanbieders materiaal rond wereldburgerschap aan via KlasCement voor wereldburgers. Via deze deelsite vind je heel wat relevant materiaal.
-
Vinger in de pap: Vragenlijst over leerlingenparticipatie
Hebben leerlingen iets te zeggen op school?
Mogen leerlingen op onze school hun mening zeggen? Wordt er ook rekening mee gehouden? Heeft de school oog voor de leerlingen? En waarbij zouden zij graag meer betrokken worden? Met andere woorden: …
Downloadbaar lesmateriaal -
Paraat voor de leerlingenraad
Om onze leerlingenraad op te starten, heb ik een bundel over het fenomeen "leerlingenraad" opgesteld, met als doel: leerlingen warm maken voor deelname.
Downloadbaar lesmateriaal (20)Leerkracht, Ander -
Samen school maken: Leerlingenparticipatie in de praktijk
Dit materiaal werd ontwikkeld door het Steunpunt GOK en CTO.
De leerlingen worden uitgedaagd om het leven in de klas en op school mee te organiseren. Vanuit de buik, de studie van het schoolreglement en hun ervaring in de klasen op school …Downloadbaar lesmateriaal (8) -
Agency: Stem, keuze en eigenaarschap
Op de blog Kleutergewijs verschijnen erg regelmatig interessante bijdragen. Een aantal van deze bijdragen zetten we hier extra in de kijker.
Deze gaat het over agency. Ook kleutertjes zijn in staat om een eigen mening te vormen en deze te …ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Pay it forward: Klasopdracht
Een opdracht voor leerlingen rond 'goed doen', op basis van het principe Pay it forward.
Leerlingen moeten drie maal iemand op een of andere manier helpen, en aan die personen vragen dat ook te doen.
De leerlingen brengen verslag uit van hun drie …
Downloadbaar lesmateriaal (49)Leerkracht, Pedagogisch begeleider, … -
Schrijf-ze-VRIJdag: Educatieve pakketten
N.a.v. de Schrijf-ze-VRIJdag biedt Amnesty International educatieve pakketten voor jongeren van 6 tot 18 jaar aan.
De Schrijf-ze-VRIJdag is een mix van mensenrechteneducatie met mensenrechtenactivisme. De educatieve pakketten bestaan …
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
Generatie K Afleveringen 18 en 24: Er was eens
In deze opdracht bespreken de leerlingen stereotiepe mannelijke en vrouwelijke rollen. Aan de hand van een klasgesprek wordt er getoetst hoe de leerlingen staan tegenover gendergelijkheid.
Info over dit lespakket:
- Leeftijd: 9 tot 12 jaar; …
Downloadbaar lesmateriaal (14) -
Generatie K Aflevering 3: Ik en jij en wij en zij
Door leerlingen een parcours te laten afleggen waarbij ze o.a. geblinddoekt zijn of in een rolstoel zitten, ervaren de leerlingen hoe het is om een handicap te hebben.
Info over dit lespakket
- aflevering 3, Ik en jij en wij en zij; …
Downloadbaar lesmateriaal (15) -
Generatie K Aflevering 10: Ik geloof dus ik ben?
In deze opdracht staan de leerlingen stil bij geloof en de verschillende vormen hiervan. Aan de hand van een klasgesprek verwoorden de leerlingen op een respectvolle manier hun mening en filosoferen ze over verschillende vragen rond geloof. …
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
Generatie K Aflevering 2: De werking van de democratie
De leerlingen gaan tijdens een stellingenspel in debat met elkaar. Zo oefenen ze zowel hun spreekvaardigheden als luistervaardigheden.
Algemene info:
Generatie K is een Ketnet-programma, gepresenteerd door Kristel Verbeke, dat kinderen aan het …Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Generatie K Aflevering 8: De slag om de sinaasappel
De leerlingen ontdekken aan de hand van deze opdracht het belang van samenwerken en elkaar helpen.
Info over dit lespakket
- aflevering 8, De slag om de sinaasappel;
- leeftijd van negen tot twaalf jaar;
- duur dertig minuten.
Algemene …
Downloadbaar lesmateriaal (3)