Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Koninklijke Musea voor Kunsten van België: Gratis rondleidingen
Dankzij de schenking van een genereuze mecenas, lid van de Vrienden van de Musea (www.becomeafriend.be), kunnen de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België 100 gratis rondleidingen aanbieden. Je kan kiezen voor een rondleiding of een …
Aankondiging -
Griekse en Romeinse goden: Uitlegvideo
Video waarin de belangrijkste Griekse en Romeinse goden uit de mythologie visueel voorgesteld worden.
VideoLeerkracht -
Middeleeuws schrijven: Workshop
Zin om je samen met je leerlingen uit te leven met ganzenveer, kroontjespen en middeleeuwse inkt? Om uitgebreid te kunnen voelen en ruiken aan perkament, papyrus, waszegels en lompenpapier?
Probeer diverse soorten schrijfgerei uit, voel aan …
tot
Nascholing of activiteit -
Breng de Romeinse Keizers tot leven
Artikel over de kansen om hedendaagse technologie te verbinden met het verleden. Hoe kunnen we jongeren bewust maken van zowel de kansen als de risico's van dergelijke technologieën? In dit lesmateriaal kruip je in de huid van figuren als …
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Hoe geeft Vlaanderen vorm aan het Belgisch EU-beleid?
Als deelstaat van België speelt Vlaanderen een essentiële rol in het EU-beleid van het land. Deze video legt uit hoe onze unieke staatsstructuur het mogelijk maakt voor Vlaanderen om zoveel impact te hebben op het EU-beleid en hoe de …
Video -
Domus: Virtuele rondleiding en oefening - Pegasus novus 1
In deze oefening gaan de leerlingen virtueel op wandel in een domus. Tussendoor wordt het filmpje gepauzeerd om vragen te stellen over de verschillende ruimtes die gepasseerd worden.
Deze oefening sluit aan bij de cultuur van caput 5, maar kan los …
Interactieve oefeningLeerkracht, ICT-coördinator -
Het verhaal van Vlaanderen, zwarte dood en gouden tijden: Woordenschat verwerken
Taalles bij Het verhaal van Vlaanderen over zwarte dood en gouden tijden.
Rijke taal vraagt soms wat duiding, daarom komen volgende onderdelen aan bod:
- synoniemen,
- Romeinse erfenis,
- strategieën voor woordverklaringen.
Downloadbaar lesmateriaal (9)Leerkracht -
Het verhaal van Vlaanderen, de Romeinen: Taalvaardigheid
In deze taalles komen moeilijk woorden en uitdrukkingen aan bod uit de aflevering over de Romeinen van Het verhaal van Vlaanderen.
Verschillende strategieën van woordverklaringen komen aan bod. Nadruk ligt hier vooral op associatie. Er is extra …
Downloadbaar lesmateriaal (22)Leerkracht -
Wij, vrouwen: Lespakket
Dit lespakket is ontwikkeld rond de Canvasreeks Wij, vrouwen.
Een halve eeuw geleden mochten getrouwde vrouwen in dit land niet zelf een rekening openen bij de bank. Pas in 1976 kregen getrouwde vrouwen het recht om zelf hun geldzaken te …
Downloadbaar lesmateriaal -
Zelf een mythe visualiseren: Instructie - Sapiens 2
Met deze opdracht zet je je leerling creatief aan het werk met een mythe.
Downloadbaar lesmateriaal (4)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Het ontstaan van de Gallo-Romeinse cultuur: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over het ontstaan van de Gallo-Romeinse cultuur, samen met meer context en concrete lestips. In deze collectie bestuderen we het ontstaan van de Gallo-Romeinse cultuur in onze streken. We …
Video -
Kiezen voor vrijheid: Lespakket
'Kunstenaars zijn vrijbuiters die enkel doen waar ze zin in hebben, los van maatschappelijke conventies of maatschappelijk nut': zo luidt de mening van heel wat leken in de kunst. De realiteit is veel genuanceerder. Kunstenaars zijn kinderen van …
Downloadbaar lesmateriaal