Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie ruimtelijk bewustzijn.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd …
Video -
Triënnale Brugge 2024: Inspiratiemap voor leerkrachten
Deze gratis bezoekerstool is gemaakt voor leerkrachten en bevat infofiches over de twaalf kunstenaars en de kunstwerken van Triënnale Brugge 2024. De inspiratiemap bevat:
- werkvormfiches die werkvormen voor verschillende leeftijden bundelen per …
Downloadbaar lesmateriaal -
Openschooltuinendag
Steeds meer scholen krijgen een groen kleedje. Kriebelt het bij jouw team ook om je speelplaats aan te pakken? Kan je daarbij wel wat inspiratie gebruiken? Ga dan eens kijken bij collega's in andere scholen. Scholen vertellen tijdens de …
Nascholing of activiteit -
Wereldwaterdag@school 2024: Educatief pakket
In het kader van Wereldwaterdag@school op 22 maart 2024 ontwikkelde Goodplanet en Join For Water het educatieve project: 'Wip een tegel en laat het doordringen'
Ga met je klas aan de slag met het wateronderzoek. Onderzoek de speelplaats door een …
Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
ZOO Science
ZOO Science zet de zoölogische expertise en wetenschappelijke werking van ZOO Antwerpen en ZOO Planckendael in de kijker. Het eigen zoölogisch onderzoekscentrum, het Antwerp ZOO Centre for Research and Conservation (CRC) voert toegepast …
Website -
ZOOschool website Antwerpen
Op deze site van ZOO Antwerpen vind je lespakketten, verhalen, spelletjes, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Antwerpen voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Buiten leren in en met de natuur
Een sleutel tot duurzaam denken en handelen is de verbondenheid met de natuur. Deze kunnen we ontwikkelen bij leerlingen door o.a. in te zetten op buiten leren, door een combinatie van buitenles- en speelactiviteiten op school, spelen, hangen en …
Nascholing of activiteit -
Begeleiding op maat door MOS, duurzame scholen, straffe scholen
MOS ondersteunt scholen om duurzamer te worden. Samen leren we keuzes te maken voor de planeet, zodat er altijd genoeg is voor iedereen!
- Hoe werk je aan een duurzame, straffe school?
- MOS begeleidt je school in een traject op maat.
- We werken …
Aankondiging -
Vind een wedstrijd voor jouw leerlingen binnen het Excellentiefonds!
Het Excellentiefonds ondersteunt wedstrijden of olympiades die vooral leerlingen in de arbeidsmarkt- en dubbele finaliteit uitdagen om binnen hun vakgebied of sector het beste van zichzelf te geven. Het fonds bundelt vijftien projecten in elf …
Aankondiging -
Ontrafel mysterieuze sporen: Stappenplan
Een stappenplan bij de zoektocht Ontrafel mysterieuze sporen.
Wil je met je klas Ontrafel mysterieuze sporen komen ontdekken met de klas? Dan is het stappenplan een handig hulpmiddel om je klasbezoek aan het Erfgoedcentrum (Erfgoedsite Ename) …
Downloadbaar lesmateriaal