Effectieve onderwijs- en leerstrategieën
'Leren gaat over iets kunnen wat je voorheen nog niet kon. Mensen leren al millennia bij, maar pas sinds een eeuw wordt dit leren wetenschappelijk bestudeerd. De resultaten van dit onderzoek, uit onder andere de cognitieve psychologie, resulteerde in een aantal inzichten die generiek toepasbaar zijn op de mens:
- een mens leert beter wanneer leermomenten verspreid zijn in de tijd i.p.v. op één moment (spacing effect);
- een mens leert beter wanneer die pogingen moet doen om zich iets te herinneren (testing effect);
- een mens leert beter wanneer die al voorkennis heeft over een bepaald onderwerp;
Door deze inzichten toe te passen in de klaspraktijk als leraar (effectieve instructiestrategieën) en in de zelfstudie van leerlingen (effectieve studeerstragieën) tillen we het leren naar een hoger niveau.' (T. Surma, 2021)
Bekijk zeker ook de videoreeks van Klasse waarin Tim Surma en Tine hoof uitleggen welke leerstrategieën werken én hoe dat komt.
-
Wijze lessen, twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek: Mindmap met didactische tips
Mindmap met didactische tips op basis van het boek Wijze lessen: twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek (Surma, T., Vanhoyweghen, e.a. - 2019). De mindmap voorziet bij elk van de twaalf bouwstenen info, tips en digitale tools om …
Downloadbaar lesmateriaal (15)Leerkracht, ICT-coördinator -
Executieve functies: Leerkrachtenbingo
In hoeverre is jouw lerarenstijl, jouw didactisch en pedagogisch handelen ondersteunend voor de ontwikkeling van executieve functies in het basisonderwijs?
Speel de bingo met je collega's en inspireer elkaar.
Downloadbaar lesmateriaal (6) -
Het inzetten van directe instructie
Directe instructie is een gestructureerde manier van lesgeven, die een grote impact heeft op de leerresultaten. Kenmerkend is de stapsgewijze aanpak, waarbij de leraar sturend is, maar ook de leerlingen activeert. Daarvoor zijn verschillende …
Artikel (3)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Effectief omgaan met verschillen in de les
Een blog van Marcel Schmeier over:
- hoge verwachtingen van alle leerlingen,
- kinderen die moeizaam leren,
- kinderen die moeiteloos leren.
Artikel (4)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
NPO: Effectieve interventies op school
Welke aanpak heeft effect om leerachterstanden weg te werken, om preventief en curatief problemen op te lossen en om te werken aan het welbevinden?
NPO maakte een opsomming met evidence-based strategieën met bijhorende uitleg.
Een greep uit hun …
ArtikelLeerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek: Wakelet met digitale tools
Op deze prikborden verzamelen we digitale toepassingen die gebruikt kunnen worden bij de 12 bouwstenen uit het boek Wijze lessen.
- activeer relevante voorkennis (Padlet, Mentimeter, Mindmup ...);
- geef duidelijke instructie (Piktochart, PowerPoint, …
Website (12)ICT-coördinator -
Wijze lessen: Effectief leren met audiovisueel materiaal
Er zijn veel technieken die je als leraar kan toepassen om ervoor te zorgen dat leerlingen meer halen uit kijk-en luisterfragmenten. Maar er zijn ook veel handvatten die je leerlingen kan aanbieden om zelf efficiënter en effectiever om te …
Artikel -
Wijze lessen: Gebruik voorbeelden met audiovisueel materiaal
Voorbeelden helpen leerlingen om nieuwe kennis of vaardigheden te verwerven. Zo'n voorbeeld kan een oefening zijn, een demonstratie door de leraar of concrete uitleg bij een abstract begrip. Verklaar altijd de genomen stappen, samen met de …
Artikel -
Wijze lessen: Duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie met audiovisueel materiaal
De beste leraren maximaliseren hun instructietijd, zo blijkt uit onderzoek. Time is money, en 50 minuten zijn zo voorbij, maar toch loont het om voldoende tijd te maken voor duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie.
En voor werken met …
Artikel -
Goed kleuteronderwijs? De magische acht van Dale Farran
Welke pedagogische en didactische vaardigheden hebben de grootste impact op de ontwikkeling van kleuters?
De meest cruciale vaardigheden – Dale Farran spreekt over de magische acht – worden besproken in het artikel van CPS.
ArtikelLeerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
De toren van babel der directe instructie
Barak Rosenshine onderscheidde vijf verschillende manieren waarop directe instructie als term gebruikt wordt in de literatuur.
Tim zoomt in dit artikel in op deze vijf betekenissen en welke definitie hijzelf gebruikt.
ArtikelLeerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Rekenonderwijs: Van concreet naar abstract, van losse kennis naar samenhang en toepassing.
Een visueel schema dat laat zien welke stappen je zet in rekenonderwijs van om van aanbreng tot toepassing te evolueren.
- concreet,
- representatie,
- abstract,
- verkorten,
- geïsoleerd oefenen,
- gemengd oefenen,
- automatiseren en …
Artikel (6)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner