Welbevinden op school onder de aandacht met mindfulness
We leven in een snelle en drukke maatschappij waarbij je al eens durft te vergeten om te rusten en te ontstressen. 'Scholen zijn de uitgelezen plaats om geestelijk welbevinden bespreekbaar te maken', zegt klinisch psycholoog en gedragstherapeut Filip Raes in Klasse.
Het is dan ook geen grote verrassing dat steeds meer leraren 'mindfulnessoefeningen' in hun lesgeven verwerken. Met de oefeningen hopen ze dat leerlingen meer rust voelen en zelfvertrouwen krijgen, maar ook zelf meer ontspannen voor de klas staan.
'Daag leerlingen uit om van de stilte te proeven'
'Mindfulness helpt me om te gaan met mijn eigen onrust. Je legt de focus eerst op jezelf om dan met bewuste aandacht bij de leerling te kunnen zijn. Rust ervaren van binnen, is van cruciaal belang om de oefeningen te doen met je leerlingen', laat Mia Jansen, lerares secundair in het Atlas College in Genk en voorzitster van de Commissie Onderwijs bij vzw Moment ons weten.
Mia merkt dat haar leerlingen openstaan voor het thema en graag vragen stellen. 'Er is niets mis om mindfulness in een lessenreeks aan te bieden. Toch geloof ik sterk in de kracht van korte 'mindfulle momentjes' in de les. Je gebruikt een aandachtsoefening beter op het moment dat je leerlingen het nodig hebben. Voor een toets, bij veel tumult, om te concentreren bij het begin van de les ... Simpele oefeningen helpen je daar bij. Laat ze bijvoorbeeld de ogen even sluiten of focus op de juiste zithouding.'
'Je moet durven en proberen. Ooit moest ik tijdens de studie toezicht houden en daagde de leerlingen uit. 'Willen jullie van de stilte proeven?', vroeg ik. Ze waren enthousiast en we maakten er een fijn lesuur van. Een leerling met gedragsproblemen stapte achteraf naar me toe en vertelde me dat zulke rustsessies was wat ze nodig had.'
Professor Filip Raes, gaat zelfs verder: 'We hebben onderzoek gedaan bij leerlingen in het secundair onderwijs. De leerlingen die mindfulness volgden, vertoonden effectief minder angsten, stress en depressie – ook op langere termijn.'
Lees via deze link het volledige onderzoek.
Mindfulness, wat is dat?
Mindfulness is een combinatie van oosters boeddhisme en technieken uit de westerse psychotherapie. 'Het is aandachtig zijn voor wat er in het hier en nu gebeurt op een aanvaardende en niet-veroordelende manier. Concreet: stilstaan bij wat er in je en rond je gebeurt zonder dat je er van alles begint bij te denken', zegt Raes.
Mia Jansen: 'Ik heb een coaching gevolgd over welbevinden bij jongeren. Toen ik in mijn klas communicatievaardigheden mocht geven, ben ik vol goede moed naar mijn directie gestapt met de vraag om aan de slag te gaan met mindfulness. Mijn directeur steunde me meteen. Ik startte met een reeks van tien lesjes.'
'Leerlingen houden nu zelfs hun middagpauze vrij om samen oefeningen te doen. Reacties als 'zalig om 's avonds zo rustig in slaap te vallen', of 'het helpt om me beter te concentreren', doen me goed.
Hulpmiddel voor iedereen?
'Soms werkt het niet, ook niet bij jongeren op scholen. Dus we mogen zeker niet te hard van stapel lopen. Je kan niet verwachten dat het altijd en bij iedereen helpt. Misschien werkt het soms ook voor een stuk omdat jongeren in groep samen praten over problemen. Weten dat je niet de enige bent die piekert, kan al helpen', zegt onderzoeker Raes.
Lees bij de collega's van Klasse nog meer over het onderwerp. Of zet dit thema in de kijker in de periode van Rode Neuzen Dag. Dat project steunt lokale schoolprojecten die jongeren mentaal en fysiek sterker maken.
-
Hey, ik ben oké in klas en school
Ankerpunt vzw komt bij jou in de klas.
Deze workshop zet in op het welbevinden van elke leerling, de hele klas en natuurlijk ook die van de leerkracht. Het is dé perfecte kans om de kinderen op jouw school mentaal, fysiek en sociaal sterker te …tot, tot
Nascholing of activiteit -
Jens Dendoncker: Getuigenis
'Toen ik voor het eerst zo diep zat, was ik ervan overtuigd dat het nooit zou weggaan. En dat is wel gebeurd.'
Als het even donker wordt … Comedian en presentator Jens Dendoncker weet wat er dan gebeurt. Hij zat in de secundaire school toen het …
Video -
Welke stappen kan je ondernemen als leerlingen donkere gedachten hebben?
Wat hebben de vier poten van een stoel te maken met het verschil tussen somberheid en depressie? Je hoort het van klinisch psycholoog Saartje Moens. Zij ziet in jou als Sidekick Sam de perfecte observator om de eerste signalen van donkere …
Video -
Mindfulness: Workshop
Tijdens een workshop mindfulness ontdekken de deelnemers wat het betekent om mindful in het leven te staan. Mindfulness is een ademhalings- en bewustzijnstechniek die zijn oorsprong vindt in het Oosten en via verschillende leraren de …
tot
Nascholing of activiteit -
Kinderrechten en mentale gezondheid: Lesfiche
Ieder kind heeft recht op een optimaal mentaal welbevinden. Via deze pedagogische fiche kan je mentaal welbevinden als een kinderrecht bespreekbaar maken.
Aan de hand van fictieve dagboeken van drie vrienden die samen op kamp gaan, …Downloadbaar lesmateriaal -
Gek van mezelf junior: Gesprekmethodiek
Gespreksmethodiek met vragen en dilemma's om op een laagdrempelige manier het gesprek over mentale gezondheid te starten bij kinderen en jongeren.
Wist je dat praten heel goed kan helpen? Als we vertellen wat er in ons hart en hoofd omgaat, voelen we …
Fysiek materiaal -
KrachtKlap: Instagrampagina weerbaarheid en mentale gezondheid
Op deze Instagram worden tips om in jouw klas op een warme manier in te zetten op de veerkracht en het mentaal welzijn van leerlingen.
WebsiteLeerkracht -
Welbevinden in een digitale wereld: Perspective paper
Het bevorderen van het welzijn van studenten in een digitale wereld gaat verder dan het beheren van de schermtijd in scholen. Welzijn kent vele facetten en omvat het tegemoetkomen aan de behoeften van leerlingen zelf, zodat elke leerling zich goed …
Artikel -
Rennen met de Roedel: Luisterverhaal
In dit verhaal worden kinderen meegenomen in hun verbeelding naar een verhaal dat hen zelfvertrouwen geeft en kracht bijbrengt.
…
Ideaal als overgang voor het slapengaan op bos- of zeeklassen, of simpelweg als pauzemoment in de klas.Audio (3)Leerkracht -
Preventief inzetten op (probleem)gedrag door peersupport
Peer support is een methode van, voor en door jongeren; waar ze er zijn voor elkaar, zorgen voor elkaar, elkaar (onder)steunen en naar elkaar luisteren.
Jongeren geven in de eerste plaats de voorkeur aan het raadplegen van leeftijdsgenoten of …
tot
Nascholing of activiteit -
2030 Here we Go: Workshops rond duurzame ontwikkelingsdoelen
Op deze website vind je tips om via workshops rond duurzame ontwikkelingsdoelen te werken. Per graad in de basisschool vind je aparte lesideeën.
Volgende thema's komen aan bod:
- geen armoede;
- ongelijkheid verminderen;
- klimaat; …
WebsiteLeerkracht -
Comedy queen: Lesmap bij de film
In deze lesmap vind je verschillende ideeën om in de klas aan de slag te gaan rond de film Comedy queen.
Het verhaal:
Sasha heeft een lijstje opgesteld, een overlevingsplan dat haar moet helpen om niet op haar moeder te beginnen lijken. Ze …Downloadbaar lesmateriaal