Sleutelcompetentie: ruimtelijk bewustzijn
Ruimtelijk bewustzijn ontwikkelen heeft te maken met vaardig worden in ruimtelijk relationeel denken en bewust ruimtelijk handelen.
Ruimtelijk bewustzijn is gestoeld op een sterk mentaal kaartbeeld en een breed ruimtelijk referentiekader. Dit verrijken we doorheen de jaren met relevante kennis van de situering van plaatsen, patronen processen … op aarde maar ook in het zonnestelsel en het heelal. Het gaat hierbij om zowel fysische als sociaal-economische thema’s. De leerlingen leren daarnaast een aantal basisprincipes van ruimtelijke lokalisatie.
Plaatsen van elkaar onderscheiden
Naast de situering is er aandacht voor plaatsbegrip. We plaatsen lokale, nationale en internationale gebeurtenissen in een geografisch kader. Aan de hand van zogenaamde 'landschapsvormende' lagen bouwen leerlingen systematisch een breed geografisch kader op. Voorbeelden van die lagen zijn vegetatie, reliëf, bevolkingsdichtheid, welvaart … De leerlingen leren kenmerken van een bepaalde plaats beschrijven en onderzoeken en kunnen zo plaatsen van elkaar onderscheiden.
Ruimtelijke patronen en processen
Na de beschrijving van het landschap gaan we dieper in op het dynamische aspect. Leerlingen herkennen, begrijpen en voorspellen processen en interacties waardoor plaatsen voortdurend veranderen.
Voorbeelden van zulke interacties zijn die tussen politiek-economische variabelen en migratiestromen of die tussen klimaatverandering en landbouw. We bekijken het ruimtelijke systeem als geheel, wat meer complexe denkvaardigheden vereist, en waarbij de nadruk ligt op het verklarende en het onderzoekende.
Van atlas tot bodemonderzoek
Tot slot maken we kennis met het instrumentarium om ruimtelijke patronen en processen te onderzoeken. Leerlingen gebruiken materialen en instrumenten zoals atlassen, GIS-viewers en terreintechnieken (bv. bodemonderzoek).
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
ZOOschool website Antwerpen
Op deze site van ZOO Antwerpen vind je lespakketten, verhalen, spelletjes, foto's en filmpjes om een uitstap naar ZOO Antwerpen voor te bereiden of na te bespreken in de klas.
Website -
Natuurbetrokkenheid bij jongeren in het secundair onderwijs: Wetenschappelijk rapport en bevraging
UAntwerpen onderzocht in opdracht van Duurzaam Educatiepunt de wetenschappelijke literatuur over natuurbetrokkenheid in het secundair onderwijs. Het rapport gaat dieper in op de drempels en de hefbomen om jongeren meer te betrekken bij de natuur. …
Artikel -
dynamoPROJECT: Praktijkvoorbeeld
In dit filmpje worden drie praktijkvoorbeelden getoond met getuigenissen van leerkrachten, leerlingen en experts over de meerwaarde om via dynamoPROJECT met een kunstenaar aan de slag te gaan in de klas. De mogelijkheden zijn eindeloos: Schakel …
Video -
Gratis GoodFood@School-trajecten voor Gentse scholen
Een unieke kans!
Naast het gezin speelt ook de school een cruciale rol in het leren over, en aanleren van gezonde, duurzame eetgewoonten. Om scholen hierin te ondersteunen, lanceert de dienst milieu en klimaat van stad Gent samen met Rikolto …
Aankondiging -
Educatieve kaart voor wereldburgers
De Educatieve Kaart geeft je een overzicht van de organisaties die een aanbod hebben rond wereldburgerschapseducatie. Je ontdekt de expertise van de organisaties, hun voornaamste thema's en doelgroepen die centraal staan in hun educatieve …
Aankondiging -
Internationaal samenwerken rond duurzaamheidsthema's
MOS maakte verschillende - in het Engels vertaalde - materialen om scholen te ondersteunen als ze internationaal willen uitwisselen rond duurzaamheidsthema's: infofiches over eTwinning en VVOB Scholenbanden, vertaalde KaMOShibaiverhalen met …
Website -
Leren werken met (recuperatie)hout: Workshop voor je klas
Hou'tHart is een organisatie die op de lagere school komt met eigen machines, gereedschappen en recuperatie hout. Samen met de kinderen maken ze iets wat zinvol is voor henzelf-de klas-de school. Het aanbod wordt aangepast aan het niveau van de …
Nascholing of activiteit (7)Leerkracht -
OnderWijsTijd: Praktijkblad voor innovatie in school
OnderWijsTijd is een veelzijdig vaktijdschrift gericht op innovatie en verbetering van de lespraktijk, de integrale leerlingenzorg en leerbegeleiding in Nederland en Vlaanderen. Het slaat een brug tussen onderzoek en praktijk en biedt bruikbare …
Fysiek materiaal